Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nguyễn Phúc Luân”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
AlphamaEditor, thêm/xóa ref, Executed time: 00:00:11.9791406 using AWB
Dòng 46:
Nguyễn Phúc Luân là con thứ hai của chúa [[Nguyễn Phúc Khoát]], mẹ là [[Trương Thị Dung]] (張氏容). Trên ông còn có người anh là [[Nguyễn Phúc Chương]] (阮福章), qua đời vào năm [[1763]].
 
Năm [[1760]], em trai ông là thế tử [[Nguyễn Phúc Hạo]] mất, Nguyễn Phúc Khoát có ý định truyền ngôi cho ông nên giao cho Ý Đức Hầu [[Trương Văn Hạnh]] và Thị giảng [[Lê Cao Kỷ]] chăm lo dạy dỗ. Theo lời kể lại, ông vốn thông minh và có nhiều đức tính. Ban đầu ông được phong chức Chưởng cơ. Những buổi họp quan trọng trong triều ông đều được tham dự để có thể am hiểu sự tình trong nước.<ref name="a" />{{Fact}}
 
Năm [[1765]], Nguyễn Phúc Khoát mất, để lại di chiếu truyền ngôi cho Nguyễn Phúc Luân. Nhưng quyền thần [[Trương Phúc Loan]] cùng một số gian thần khác thay đổi di chiếu, lập em nhỏ là [[Nguyễn Phúc Thuần]] còn nhỏ tuổi lên ngôi chúa để dễ bề giám sát, khống chế. Còn Nguyễn Phúc Luân thì bị tống giam vào ngục.
 
Sau vì lo buồn, bị bệnh nên ông qua đời ở phủ đệ ngày 10 tháng 9 năm Ất Dậu (tức ngày [[24 tháng 10]], năm [[1765]]), hưởng dương 33 tuổi.<ref name="a"/><ref name=hue1>{{chú thích web|url=http://nguyenphuoctoc.net/vuong-pha/10a_nguyenphucthuan.htm|title= Duệ Tông Hiếu Định Hoàng Đế húy Nguyễn Phúc Thuần|accessdate=17 tháng 4 năm 2008|work=Vương Phả Từ Triệu Tổ Tĩnh Hoàng Đế Nguyễn Cam đến Duệ Tông Hiếu Định Hoàng Đế Nguyễn Phúc Thuần|publisher=Gia Tộc Nguyễn Phước|language= tiếng Việt}}</ref><ref name=PTA111/>
 
== Lăng mộ ==
Lăng mộ Nguyễn Phúc Luân tại xã Cư Chính, thuộc huyện [[Hương Thủy]], [[Thừa Thiên - Huế|Thừa Thiên]]. Năm [[1790]], [[nhà Tây Sơn|quân Tây Sơn]] quật hài cốt đổ xuống sông. Một [[ngư dân]] tên [[Nguyễn Ngọc Huyên]] và con lặn hài cốt đem lên chôn chỗ khác. Đến đời Gia Long, do Nguyễn Ngọc Huyên chỉ chỗ, hài cốt được đưa về táng chỗ cũ. Cải táng tại [[Cơ Thánh lăng]] (基圣陵), làng Cư Chánh, [[huyện]] [[Hưng Thuỷ]], [[tỉnh]] [[Thừa Thiên - Huế|Thừa Thiên]]. Lăng được xây lớn hơn trước.<ref name="a"/>
 
Năm [[1780]], Gia Long lên ngôi [[Nhiếp Chính Vương]], truy tôn cha mình tước '''Từ Tường Đạm Bạc Khoan Dụ Ôn Hòa Hiếu Khang Vương''' (慈祥澹泊寬裕溫和孝康王).<ref name="a"/>
 
Năm [[1806]], ngày [[23 tháng 7]], Gia Long đã cho xây và thờ cha mình tại [[Hưng Tổ Miếu (hoàng thành Huế)|Hưng Miếu]]<ref name=PTA111>Phan Thuận An, tr. 111</ref>, ông được Gia Long truy tôn [[thụy hiệu]] là '''Hưng Tổ Nhân Minh Cẩn Hậu Khoan Dụ Ôn Hòa Hiếu Khang Hoàng Đế''' (兴祖仁明谨厚宽裕温和孝康皇帝).<ref name="a"/>, [[miếu hiệu]] là [[Hưng Tổ]] (兴祖). Đời sau đều gọi '''Hưng Tổ Khang Hoàng Đế''' (兴祖康皇帝).
 
== Gia đình ==
Dòng 63:
 
* Hậu phi:
# [[Hiếu Khang hoàng hậu|Ý Tĩnh Khang hoàng hậu]] Nguyễn Thị Hoàn (懿靜康皇后阮氏, 1736 - 1811), người ở làng [[Minh Linh]], phủ [[Thừa Thiên - Huế|Thừa Thiên]], con gái Diễn quốc công [[Nguyễn Phúc Trung]], mẹ là Phùng phu nhân<ref name=hue2>{{citechú thích web|url=http://www.hueworldheritage.org.vn/quanthe/hoangthanh/Hungmieu.asp|title=Hưng Miếu|accessdate=16 tháng 4 năm 2008|work=Quần thể di tích Huế |publisher= Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế|language= tiếng Việt}}</ref>.
# [[Ý Thân Huy Gia Từ phi]] Nguyễn thị (懿親徽嘉慈妃阮氏; ? - 1807) <ref>Đại Nam liệt truyện - tập 2 - Chính biên sơ tập</ref>, chị của Ý Tĩnh Khang hoàng hậu, vào cung cùng với em gái hầu Phúc Luân. Bà sinh được ba người con trai: Tương Dương quận vương Hạo, con thứ nhì chết sớm, con thứ 3 An Biên quận vương Mân, có 2 cô con gái là Phúc Lộc công chúa Ngọc Du và Minh Nghĩa công chúa Ngọc Tuyền.
# Cung tần [[Tống Thị Diên]].
* Hậu duệ<ref>{{Chú thích web| url =http://nguyenphuoctoc.net/doc/nguyengiapha/nguyengiapha-pha.pdf | title = Nguyễn Phước gia phả | accessdate = 2008-04-ngày 17 tháng 4 năm 2008 | format = [[PDF]] | work = Phả Đồ Họ Nguyễn | publisher = Gia tộc Nguyễn Phước | language = tiếng Việt }}</ref>:
# [[Nguyễn Phúc Hạo]] [阮福暭], mẹ là Nguyễn Từ phi. Sau được truy thụy phong ''Tương Dương Cung Mục quận vương'' (襄陽恭穆郡王).
# [[Nguyễn Phúc Đồng]] [阮福晍; ? - 1777], mẹ là Ý Tĩnh Khang hoàng hậu. Bị quân Tây Sơn giết chết ở [[Long Xuyên]]. Sau được truy thụy phong ''Hải Đông Cung Ý quận vương'' (海東恭懿郡王).
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Nguyễn_Phúc_Luân”