Khác biệt giữa bản sửa đổi của “HMS Royal Oak (08)”

Một đợt tái trang bị ngắn vào mùa Xuân năm [[1927]] chứng kiến sự bổ sung thêm hai khẩu đội 102&nbsp;mm (4 inch) phòng không góc cao và tháo bỏ hai khẩu 152&nbsp;mm (6 inch).<ref name="scapa_wrecks">{{harvnb|Smith|1989|pp=89–95}}</ref> Con tàu được tái trang bị lần cuối cùng từ năm [[1934]] đến năm [[1936]], khi lớp vỏ giáp sàn tàu được nâng lên độ dày 127&nbsp;mm (5 inch) bên trên hầm đạn và đến 89&nbsp;mm (3,5 inch) bên trên các phòng động cơ. Ngoài việc hiện đại hóa chung các hệ thống trên tàu, một máy phóng dành cho [[thủy phi cơ]] trinh sát được bố trí bên trên tháp pháo ''X'', và việc phòng không cũng được tăng cường bằng cách tăng gấp đôi số pháo phòng không 102&nbsp;mm (4 inch) và bổ sung hai khẩu đội [[Hải pháo QF 2 pounder|QF 2-pounder Mark VIII]] (pompom) tám nòng trên các bệ nhô ngang hàng với ống khói.<ref name="scapa_wrecks">{{harvnb|Smith|1989|pp=89–95}}</ref><ref name="conways_1922-46"/> Cột buồm chính được tái cấu trúc thành kiểu ba chân đủ mang trọng lượng của một phòng [[định vị vô tuyến]] và một [[HACS|trạm điều khiển góc cao]] thứ hai.<ref name="scapa_wrecks">{{harvnb|Smith|1989|pp=89–95}}</ref> Vỏ giáp và thiết bị tăng cường khiến cho ''Royal Oak'' trở thành một trong những con tàu trang bị tốt nhất trong lớp ''Revenge'', nhưng lượng rẽ nước gia tăng khiến tầm nước lớn hơn và tốc độ tối đa bị giảm đi nhiều [[knot]].<ref name="scapa_wrecks">{{harvnb|Smith|1989|pp=89–95}}</ref>

Vào [[tháng mười|tháng 10]], ''Royal Oak'' tham gia truy tìm chiếc [[tàu chiến-tuần dương]] Đức [[Gneisenau (tàu chiến-tuần dương Đức)|''Gneisenau'']], vốn nhận được lệnh tiến vào Bắc Hải nhằm đánh lạc hướng cho các [[thiết giáp hạm bỏ túi]] [[Deutschland (thiết giáp hạm Đức)|''Deutschland'']] và [[Admiral Graf Spee (thiết giáp hạm Đức)|''Admiral Graf Spee'']] tiến hành các hoạt động [[chiến tranh cướp tàu buôn|cướp tàu buôn]].<ref name="mckee_p23_24">{{chú thích| last = McKee | title = [[#McKee|Black Saturday]] | pages = 23–24}}</ref> Cuộc tìm kiếm không mang lại kết quả, đặc biệt là đối với ''Royal Oak'', khi tốc độ tối đa vào lúc đó chỉ có chưa đến 37&nbsp;km/h (20 knot), không đủ để theo kịp phần còn lại của hạm đội.<ref name="mckee_p23_24">{{harvnb|McKee|1959|pp=23–24}}</ref> Ngày [[12 tháng 10]], ''Royal Oak'' quay trở về Scapa Flow trong tình trạng kém, méo mó bởi những trận bão tại Bắc Đại Tây Dương, nhiều thuyền cứu sinh bị vỡ và nhiều khẩu pháo cỡ nhỏ không hoạt động.<ref name="mckee_p23_24">{{harvnb|McKee|1959|pp=23–24}}</ref><ref name="weaver_p29_30">{{chú thích | last = Weaver | title = [[#Weaver|Nightmare at Scapa Flow]] | pages = 29–30}}</ref> Nhiệm vụ vừa qua đã bộc lộ sự lạc hậu của một tàu chiến cũ 25 tuổi.<ref name="mckee_p23_24">{{harvnb|McKee|1959|pp=23–24}}</ref> Lo ngại về một cuộc do thám trên không gần đây của máy bay trinh sát Đức báo trước một cuộc không kích sắp xảy ra tại Scapa Flow, Đô đốc Tư lệnh Hạm đội Nhà [[Charles Forbes (Đô đốc)|Charles Forbes]] ra lệnh cho phần lớn hạm đội phân tán đến các cảng an toàn hơn. Tuy nhiên ''Royal Oak'' được giữ lại, các khẩu pháo [[phòng không]] của nó được xem là một bổ sung hữu ích vào hệ thống phòng thủ tại Scapa Flow còn đang khan hiếm.<ref name="weaver_p29_30">{{harvnb|Weaver|1980|pp=29–30}}</ref>

Scapa Flow cung cấp nơi neo đậu chính cho [[Hạm đội Grand Anh Quốc]] trong phần lớn thời gian của Chiến tranh Thế giới thứ nhất, nhưng trong những năm giữa hai cuộc chiến, chúng được chuyển đến [[Rosyth]] có vị trí thuận tiện hơn thuộc [[Firth of Forth]].<ref name= "ADM199_158">{{harvnb|Admiralty|1939}}</ref><ref>{{chú thích | title = Scapa Flow | publisher = firstworldwar.com | date = 22 tháng 12 năm 2002 | url = http://www.firstworldwar.com/atoz/scapaflow.htm | accessdate = ngày 24 tháng 12 năm 2006}}</ref> Tuy nhiên Scapa Flow được tái sử dụng khi Chiến tranh Thế giới thứ hai sắp bắt đầu, trở thành một căn cứ của [[Hạm đội Nhà Anh Quốc]].<ref name= "ADM199_158">{{harvnb|Admiralty|1939}}</ref> Các công trình phòng thủ thiên nhiên và nhân tạo, trong khi vẫn chắc chắn, được nhận biết là cần phải được cải thiện; và trong những tuần đầu tiên của cuộc chiến, đang trong quá trình được tăng cường thêm các tàu ụ cản.<ref>{{chú thích|title = Lord's Admissions| newspaper = Time |date = 20 tháng 11 năm 1939 | url = http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,762806,00.html}}</ref>

Chỉ huy lực lượng tàu ngầm Hải quân Đức [[Karl Dönitz]] đặt ra một kế hoạch tấn công Scapa Flow bằng tàu ngầm trong vòng vài ngày sau khi chiến tranh nổ ra.<ref name="doenitz">{{chú thích | last = Dönitz| title = Ten Years and Twenty Days | pages = 67–69}}</ref> Ông nhắm vào hai mục đích: một là, việc dời chỗ Hạm đội Nhà khỏi Scapa Flow sẽ thả lỏng sự phong tỏa của Anh tại [[Bắc Hải (định hướng)|Bắc Hải]] cho phép Đức tự do hơn trong việc tấn công các đoàn tàu vận tải tại Đại Tây Dương; hai là, đòn tấn công sẽ là một hành động biểu trưng cho sự báo thù, tấn công đúng vào nơi mà [[Hạm đội Biển khơi Đức]] đã đầu hàng [[Đánh đắm Hạm đội Đức tại Scapa Flow|tự đánh đắm]] sau khi Đức thua trận trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất. Dönitz đã chọn Trung tá Hải quân (Kapitänleutnant) [[Günther Prien]] cho nhiệm vụ này,<ref name="doenitz">{{harvnb|Dönitz|1959|pp=67–69}}</ref>{{Ref_label|C|c|none}} dự trù cuộc đột kích vào đêm [[13 tháng 10|13]]/[[14 tháng 10]] năm [[1939]], khi thủy triều cao và bầu trời không trăng.<ref name="doenitz">{{harvnb|Dönitz|1959|pp=67–69}}</ref>

Dönitz được giúp đỡ bởi những bức ảnh chất lượng cao có được từ chuyến bay trinh sát, trình bày những điểm yếu trong hệ thống phòng thủ và một sự thừa thãi các mục tiêu.<ref name="doenitz">{{harvnb|Dönitz|1959|pp=67–69}}</ref> Ông hướng dẫn Prien xâm nhập Scapa Flow từ hướng Đông qua eo biển Kirk, băng qua phía Bắc [[Lamb Holm]], một đảo nhỏ và thấp nằm giữa [[Burray]] và [[Mainland, Orkney|Mainland]].<ref name="u47_log">[[#U47Log|U-47: Log]]</ref> Prien thoạt tiên nhầm lẫn eo biển Skerry xa hơn về phía Nam là con đường được chọn, và bất ngờ nhận ra ''U-47'' đang hướng đến một lối đi nông bịt kín. Ông buộc phải ra lệnh quay mũi nhanh sang hướng Đông Bắc.<ref>{{chú thích | last = Snyder| title = [[#Snyder|The Royal Oak Disaster]] | page = 86}}</ref> Trên mặt biển, và được chiếu sáng bởi nền bầu trời [[cực quang|bắc cực quang]] sáng rõ,<ref>{{chú thích | last = Prien | title = [[#Prien|Mein Weg nach Scapa Flow]] |page = 152}}</ref> chiếc tàu ngầm đi qua lại giữa hai [[tàu ụ cản]] ''Seriano'' và ''Numidian'' bị đánh chìm, tự mắc cạn tạm thời trên một sợi cáp căng từ chiếc ''Seriano''.<ref name="u47_log">{{harvnb|Kriegsmarine|1939}}</ref> Nó bị bắt gặp ngắn ngủi trong ánh đèn pha của một chiếc taxi trên bờ, nhưng người lái xe không đưa ra tín hiệu báo động nào.<ref name="weaver_ch3">{{chú thích | last = Weaver| title = [[#Weaver|Nightmare at Scapa Flow]], ''Chapter 3: ''The Car on the Shore}}</ref>{{Ref_label|D|d|none}} Sau khi lọt vào cảng lúc 00 giờ 27 phút ngày [[14 tháng 10]], Prien ghi dòng chữ đắc thắng ''Wir sind in Scapa Flow!!!''{{Ref_label|E|e|none}} vào nhật ký con tàu rồi chuyển sang hướng Tây Nam đi nhiều kilô-mét trước khi quay ngược lại.<ref name="u47_log">{{harvnb|Kriegsmarine|1939}}</ref> Hoàn toàn bất ngờ đối với ông, chỗ neo đậu hiện ra hầu như trống trơn; Prien không thể biết rằng mệnh lệnh phân tán hạm đội của Forbes đã dời đi gần hết các mục tiêu lớn nhất. Lúc đó ''U-47'' đã hướng mũi thẳng đến bốn chiếc tàu chiến, bao gồm chiếc [[tàu tuần dương]] hạng nhẹ [[HMS Belfast (C35)|''Belfast'']] vừa mới được đưa ra hoạt động, đang thả neo ngoài khơi [[Flotta]] và [[Hoy]] ở khoảng cách 8&nbsp;km, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy là Prien đã nhìn thấy chúng.<ref>{{chú thích | last = Weaver| title = Nightmare at Scapa Flow | page = 101}}</ref>

Trên đường quay trở lại, một trinh sát viên trên cầu tàu nhìn thấy ''Royal Oak'' nằm cách khoảng 4.000 m về phía Bắc, nhận diện chính xác nó là một thiết giáp hạm thuộc [[Revenge (lớp thiết giáp hạm)|lớp ''Revenge'']]. Hầu như che khuất đàng sau nó là một con tàu thứ hai mà chỉ có mũi được nhìn thấy bởi ''U-47''. Prien nhầm lẫn nó là một tàu chiến-tuần dương thuộc [[Renown (lớp tàu chiến-tuần dương)|lớp ''Renown'']], tình báo Đức sau đó gán cho nó là chiếc [[HMS Repulse (1916)|''Repulse'']].<ref name="u47_log">{{harvnb|Kriegsmarine|1939}}</ref> Thực ra đó chính là [[tàu chở thủy phi cơ]] thời Đệ Nhất thế chiến [[HMS Pegasus (1934)|''Pegasus'']].<ref>{{chú thích | last = Snyder | title = [[#Snyder|The Royal Oak Disaster]] | page = 91}}</ref>

Prien xoay tàu ngầm của mình và tìm cách bắn một loạt khác qua các ống phóng phía đuôi, nhưng tất cả lại trượt. Nạp lại các ống phóng phía mũi, ông phóng thêm một loạt ba quả, tất cả đều nhắm vào ''Royal Oak'',<ref name="u47_log">{{harvnb|Kriegsmarine|1939}}</ref> Lần này ông thành công: lúc 01 giờ 16 phút cả ba liên tiếp nhau đánh trúng chiếc thiết giáp hạm ở giữa tàu và phát nổ.<ref>{{chú thích | last = McKee| title = [[#McKee|Black Saturday]] | page = 42}}</ref><ref>{{chú thích | last = Weaver| title = [[#Weaver|Nightmare at Scapa Flow]] | page = 118}}</ref> Các vụ nổ làm thủng một lỗ lớn trên vỏ giáp sàn tàu, phá hủy phòng ăn thủy thủ đoàn và làm mất điện.<ref name="Weaver_p60-61">{{chú thích | last = Weaver| title = [[#Weaver|Nightmare at Scapa Flow]] | pages = 60–61}}</ref> Thuốc phóng từ một hầm đạn bị kích nổ và các đám cháy nổ nhanh chóng lan truyền qua các khoảng trống bên trong tàu.<ref name="Weaver_p60-61">{{harvnb|Weaver|1980|pp=60–61}}</ref> ''Royal Oak'' nhanh chóng bị nghiêng khoảng 15°, đủ để đẩy các lỗ cửa sổ đang mở ra bên mạn phải tàu xuống dưới mực nước.{{Ref_label|H|h|none}} Nó lật nghiêng hơn nữa qua mạn tàu đến 45°, giữ lại đó trong nhiều phút trước khi biến mất dưới mặt nước lúc 01 giờ 29 phút, chỉ 13 phút sau đợt tấn công thứ hai của Prien.<ref>{{chú thích | last = Snyder| title = [[#Snyder|The Royal Oak Disaster]] | page = 121}}</ref> 833 người đã tử nạn cùng con tàu, bao gồm Chuẩn Đô đốc [[Henry Blagrove]], Tư lệnh Hải đội Thiết giáp hạm 2. Hơn một trăm trong số những người chết là những [[thiếu sinh hải quân]] chưa đến 18 tuổi, tổn thất lớn nhất loại này từ trước đến nay trong một hoạt động của hải quân Hoàng gia.<ref name="Turner_96-97">{{chú thích| last = Turner | title = [[#Taylor|Last Dawn]] | pages = 96–97}}</ref> Chiếc thuyền gỗ của Đô đốc neo đậu bên mạn thuyền cũng bị kéo chìm theo cùng ''Royal Oak''.

Người Anh thoạt tiên lẫn lộn về nguyên nhân làm chìm tàu, suy đoán là do một vụ nổ trên tàu hoặc một cuộc không kích.<ref name= "ADM199_158">{{harvnb|Admiralty|1939}}</ref> Sau khi nhận thức rằng một cuộc tấn công bằng tàu ngầm là lời giải thích duy nhất khả thi, các biện pháp được tiến hành để khóa các lối ra vào vũng biển, nhưng ''U-47'' đã thoát ra và đang trên đường quay trở về Đức. [[BBC]] thông báo tin tức chìm tàu vào gần trưa ngày [[14 tháng 10]], và tin tức trên radio được tình báo vô tuyến Đức và bản thân ''U-47'' nghe được. Các thợ lặn được gửi đến xác tàu đắm sáng hôm đó sau vụ nổ đã tìm thấy những mảnh vụn của một quả ngư lôi Đức, xác nhận phương tiện dùng để tấn công.

[[Bộ Tuyên truyền]] [[Đức Quốc xã|Đức quốc xã]] nhanh chóng lợi dụng sự thành công của cuộc đột kích,<ref name="scapa_wrecks">{{harvnb|Smith|1989|pp=89–95}}</ref><ref>{{chú thích |title = German claims| newspaper = The Scotsman |date = 17 tháng 10 năm 1939}} (Subscription required)</ref> và những tin tức truyền thanh theo lời tường thuật của [[Hans Fritzsche]] trình bày một cảm giác chiến thắng suốt nước Đức.<ref>{{chú thích | title = Two Broadcasts by Hans Fritzsche | url = http://www.calvin.edu/academic/cas/gpa/hf1.htm | accessdate = ngày 1 tháng 1 năm 2007}}</ref> Prien và thủy thủ đoàn của ông về đến [[Wilhelmshaven]] lúc 11 giờ 44 phút ngày [[17 tháng 10]] và lập tức được hoan nghênh như những anh hùng, khi biết được rằng Prien được tặng thưởng [[Huân chương Chữ thập sắt|Huân chương Chữ thập sắt Hạng nhất]], và mỗi người trong thủy thủ đoàn Huân chương Chữ thập sắt Hạng hai.<ref name="Snyder_p179-180">{{chú thích | last = Snyder| title = The Royal Oak Disaster | pages = 179–180}}</ref> [[Adolf Hitler|Hitler]] gửi máy bay riêng của mình đến để đưa toàn bộ thủy thủ đoàn đến [[Berlin]], nơi ông trao thêm cho Prien [[Huân chương Chữ thập sắt Hiệp sĩ]].<ref>{{chú thích | last=Williamson | first=Gordon | coauthors=Bujeiro, Ramiro | title=Knight's Cross and Oak-Leaves Recipients 1939-40 | publisher=Osprey Publishing | date=2004 | pages=20-23 | isbn=978-1841766416 | url=http://books.google.co.uk/books?id=d4vIp-yLuYsC&pg=PA20}}</ref> Phần thưởng này, lần đầu tiên được trao tặng cho một sĩ quan tàu ngầm Đức, sau này trở thành một tưởng thưởng thường lệ dành cho các chỉ huy U-Boat thành công. Dönitz được thưởng công bằng việc thăng hàm từ Đại tá lên Chuẩn Đô đốc và là Đô đốc Tư lệnh hạm đội U-Boat.<ref name="Snyder_p179-180">{{harvnb|Snyder|1976|pp=179–180}}</ref>

Prien được đặt biệt danh "The Bull of Scapa Flow" (Con bò Scapa Flow) và thủy thủ đoàn của ông đã trang trí tháp điều khiển của ''U-47'' bằng một biểu trưng con bò khịt mũi, sau này được lấy làm biểu tượng cho cả [[Hải đội U-boat 7]]. Bản thân ông được nhiều lời mời phỏng vấn trên radio và báo chí,<ref name="Snyder_p179-180">{{harvnb|Snyder|1976|pp=179–180}}</ref> và quyển tự truyện của ông được xuất bản một năm sau đó với tựa đề ''Mein Weg nach Scapa Flow''.{{Ref_label|I|i|none}} Được viết thuê bởi một nhà báo Đức, trong những năm sau chiến tranh một số điểm được nêu liên quan đến những sự kiện vào [[tháng mười|tháng 10]] năm [[1939]] bị đặt nghi vấn rất nhiều.<ref>{{chú thích | last = Weaver| title = Nightmare at Scapa Flow, ''Chapter 10: ''The Neger in the Woodpile}}</ref><ref>{{chú thích | last = McKee| title = Black Saturday, ''Chapter 13: ''Such Exaggerations and Inaccuracies...}}</ref>

'''c.''' {{Note_label|C|c|none}} Dönitz nói về Prien: "Theo tôi, anh ta có đủ mọi phẩm chất cá nhân và khả năng chuyên môn cần có. Tôi trao cho anh ta toàn bộ hồ sơ về đề tài và để anh ta toàn quyền tự do chấp nhận nhiệm vụ này hay không, nếu anh ta thấy phù hợp."<ref name="doenitz">{{harvnb|Dönitz|1959|pp=67–69}}</ref>