Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cao Ngao Tào”

'''Cao Ngao Tào''' ([[chữ Hán]]: 高敖曹; [[491]]-[[538]]), vốn tên là '''Cao Ngang''' (chữ Hán: 高昂), tự là Ngao Tào, nhưng thường được được gọi bằng tên chữ, [[dân tộc Hán]], người huyện Tu, Bột Hải <ref>Nay là phía đông huyện [[Cảnh (huyện)|Cảnh]], [[Hà Bắc]]</ref>, đại tướng [[nhà Đông Ngụy]] thời [[Nam Bắc Triều (Trung Hoa)|Nam Bắc triều]] trong [[lịch sử Trung Quốc]].

Vì hai người thường đi cướp bóc khắp nơi mà cha của họ bị liên lụy, nhiều lần bị giam vào ngục, chỉ nhờ gặp dịp đại xá mới được ra ngoài. Cao Dực có 4 con trai là Cán, Thận, Ngao Tào và Quý Thức, nên thường nói với mọi người: “Tôi“''Tôi có 4 đứa con trai đều không nên người, không biết sau khi tôi chết có ai đắp cho tôi được một thuổng đất nào không?''” Sau khi Cao Dực mất, Cao Ngao Tào làm một phần mộ lớn, rồi nói: “Ông“''Ông già ơi, ông khi còn sống sợ không được một thuổng đất nào, nay bị chôn dưới đất, còn muốn làm người chăng?''”

Tháng 6 năm Kiến Nghĩa thứ nhất (528), Cao Cán và Cao Ngao Tào tụ tập lưu dân ở khoảng Hà, Tế, hưởng ứng [[Cát Vinh]] khởi nghĩa, rồi nhận quan tước của ông ta, nhiều lần đánh bại quân đội Bắc Ngụy. Do Cao Cán cùng [[Bắc Ngụy Hiếu Trang Đế]] có quen biết từ trước, nên phụng chỉ quy hàng. Cao Ngao Tào được phong làm Vũ Thành huyện bá, thực ấp 500 hộ. [[Nhĩ Chu Vinh]] không muốn tiếp nhận anh em họ Cao, hai người biết được, bèn chủ động giải quan về nhà.

Khi ấy chư tướng họ Nhĩ Chu liên quân chinh thảo Cao Hoan. Nhĩ Chu Triệu ra khỏi Tỉnh Hình, đóng quân ở Quảng A <ref>Nay là phía đông [[Long Nghiêu]], Hà Bắc</ref>. Vào lúc đại quân họ Nhĩ Chu áp sát, Cao Hoan thi hành kế phản gián, khiến cho chư tướng họ Nhĩ Chu nghi kỵ lẫn nhau, các lộ binh mã quanh quẩn ở nơi đồng bằng, không chịu tiến lên. Cao Ngao Tào theo Cao Hoan giao chiến với Nhĩ Chu Triệu, đại phá ông ta ở Quảng A, bắt sống 5000 người. Cao Ngao Tào lại cùng với Cao Hoan thừa thắng nam hạ, tấn công Nghiệp Thành <ref>Nay là tây nam [[Lâm Chương]], Hà Bắc</ref>. Tương Châu thứ sử Lưu Đản đóng cửa thành cố thủ.

Tháng 6, Cao Hoan mượn danh nghĩa “thanh quân trắc”, nhằm trị tội [[Hộc Tư Xuân]] vì đã xúi giục Hiếu Vũ Đế phản kháng, điều đại quân nam hạ, lấy em trai là Định Châu thứ sử Cao Sâm trấn thủ Tấn Dương, Cao Ngao Tào lĩnh binh làm tiền phong.

Tháng 9, Cao Ngao Tào vẫn chinh phạt các châu ở khu vực Tam Kinh <ref>Hồ Tam Tỉnh chú giải [[Tư trị thông giám]]: nhà Bắc Ngụy đặt Kinh Châu ở huyện Nhương, nay là huyện Đặng, [[Hà Nam (Trung Quốc)|Hà Nam]]; Nam Kinh Châu ở An Xương, nay là Xác Sơn, Hà Nam; Đông Kinh Châu ở Thử Dương, nay là [[Bí Dương]], Hà Nam</ref> không chịu quy phụ, đều bình định được.

Tháng 10, Cao Hoan tại Lạc Dương lập Thanh Hà Vương thế tử Nguyên Thiện Kiến làm vua, là [[Đông Ngụy Hiếu Tĩnh Đế|Hiếu Tĩnh Đế]], đổi niên hiệu là [[Thiên Bình]], định đô ở Nghiệp Thành, sử gọi là [[Đông Ngụy]]. Cao Ngao Tào được phong làm Thị trung, Tư không. Ông vì anh trai Cao Cán chết khi đang giữ chức vị này, nên từ chối không nhận, tháng 2 năm sau chuyển sang nhậm chức Tư đồ.

Tháng 12 năm Thiên Bình thứ 3 (536) nhà Đông Ngụy, thừa tướng Cao Hoan chia quân 3 đường tấn công Tây Ngụy; lấy Cao Ngao Tào tấn công Thượng Lạc <ref>Nay là huyện [[Thương (huyện)|Thương]], [[Thiểm Tây]]</ref>, Đại đô đốc [[Đậu Thái]] đánh Đồng Quan, tự mình đưa quân đến Bồ Phản <ref>Nay là phía tây [[Vĩnh Tế]], [[Sơn Tây (Trung Quốc)|Sơn Tây]]</ref>.

Tháng giêng năm Đông Bình thứ 4, sau khi Cao Ngao Tào vượt sông [[Hoàng Hà]], tế [[Hà Bá]] rằng: “Hà Bá là thần dưới nước, Cao Ngao Tào là hổ trên đất. Tôi đi qua chỗ của ngài, xin cùng say một trận.”

Năm Thiên Bình thứ 4 (537) nhà Đông Ngụy, thừa tướng Cao Hoan đưa quân tấn công Tây Ngụy, nhằm tranh giành các khu vực Quan Trung, Hà Nam. Tháng 8, thừa tướng [[Vũ Văn Thái]] nhà Tây Ngụy soái 12 tướng lĩnh như [[Lý Bật]],… tấn công Đông Ngụy, lấy Bắc Ung Châu thứ sử [[Vu Cẩn]] làm tiền phong, liên tiếp chiếm được Bàn Đậu <ref>Nay là phía tây [[Linh Bảo]], Hà Nam</ref>, Hằng Nông <ref>Nay là [[Linh Bảo]], Hà Nam</ref>, bắt được 8000 quân Đông Ngụy. Tháng 9 nhuận, Cao Hoan tự mình soái 20 vạn đại quân đánh thẳng vào Bồ Tân <ref>Nay là cửa sông Hoàng Hà ở phía đông Triều Ấp, [[Đại Lệ]], Thiểm Tây</ref>, tiến đến đóng ở phía tây Hứa Nguyên <ref>Nay là phía nam Đại Lệ, Thiểm Tây</ref>. Riêng Cao Ngao Tào soái 3 vạn quân tiến đánh Hà Nam. Khi ấy Quan Trung gặp nạn đói, Vũ Văn Thái có chưa đến 1 vạn quân, đóng quân ở Hằng Nông hơn 50 ngày, nghe tin Cao Hoan vượt sông, bèn đưa quân vào quan, Cao Ngao Tào liền đưa quân vây Hằng Nông.

Con trưởng của ông là Cao Đột Kỵ thừa kế tước vị, nhưng lại mất sớm. Thừa tướng nhà Đông Ngụy là [[Cao Trừng]] (con trưởng của Cao Hoan) lệnh cho con trai thứ 3 của ông là [[Cao Đạo Khoát]] thừa kế. Năm Hoàng Kiến thứ nhất (560) nhà Bắc Tề, Cao Ngao Tào được truy phong làm Vĩnh Xương Vương, Cao Đạo Khoát được thừa kế cả tước vị này. Năm Vũ Bình cuối cùng (576), Đạo Khoát được phong Khai phủ nghi đồng tam tư. Sau khi Bắc Chu diệt Bắc Tề, Đạo Khoát được phong Nghi đồng đại tướng quân. Trong những năm Khai Hoàng (581 – 600) nhà Tùy, Đạo Khoát mất khi đang ở chức Hoàng Châu thứ sử.

Lúc Cao Ngao Tào vây Thượng Lạc, vì trúng tên lạc bị trọng thương, nói với bộ hạ: “Ta“''Ta đem thân báo quốc, chết không ân hận, chỉ đáng tiếc rằng, không được nhìn thấy Quý Thức làm thứ sử.''” Sau này Cao Hoan biết được, lập tức phong Cao Quý Thức làm Tế Châu thứ sử.

Cha của Cao Ngao Tào là '''[[Cao Dực]]''', tự Thứ Đồng, tính tình hào sảng hiệp nghĩa, được người làng kính trọng. Nhờ là cường hào ở vùng Sơn Đông <ref>Nghĩa đen là khu vực phía đông núi Thái Hành, không phải tỉnh Sơn Đông ngày nay</ref> Cao Dực được phong làm Bột Hải thái thú, sau đổi làm Đông Dực Châu thứ sử, gia phong Trấn Đông tướng quân.

EmAnh cả Cao Ngao Tào là [[Cao Cán (Nam Bắc triều)|Cao Cán]] (497 – 533) cũng là tướng nhà Bắc Ngụy, tham gia chống [[Nhĩ Chu Vinh]] rồi đi theo Cao Hoan. Vì trung thành với Cao Hoan nên bị [[Bắc Ngụy Hiếu Vũ Đế]] giết.

Người emAnh thứ là Cao Thận, tự là Trọng Mật, yêu thích văn sử, chí hướng khác hẳn các anh em, từng giữ các chức vụ Thương Châu thứ sử, Đông Nam đạo hành đài thượng thư, thứ sử Quang Châu, gia phong Phiêu kỵ đại tướng quân, Nghi đồng tam ty. Cùng các anh theo giúp Cao Hoan, được thăng làm thị trung, Khai phủ, rồi thứ sử Duyện Châu , không lâu sau lại về kinh nhậm chức Ngự sử trung úy. Về sau, Cao Thận vì bất hòa với Cao Trừng, nên đầu hàng nhà [[Tây Ngụy]].

Con trai của anh cả Cao Dực là '''Cao Vĩnh Nhạc''', làm quan đến Vệ tướng quân, hữu quang lộc đại phu, Ký Châu đại trung chính, sau làm Bác Lăng thái thú, tự sát mà chết. Con trai của Vĩnh Nhạc là '''[[Cao Trường Mệnh]]''' đã từng theo Cao Ngao Tào chống lại Nhĩ Chu Thế Long ở cửa Đại Hạ của Lạc Dương vào năm Vĩnh An thứ 3 (530), được thụ phong Quang lộc đại phu. Cao Hoan trước sau đã phong Trường Mệnh làm Ung Châu thứ sử, Hoài Dương huyện nam, Yên Lăng huyện bá. Năm Vũ Định thứ 5 (548), Trường Mệnh chinh thảo [[Hầu Cảnh]] bị giết, được truy tặng Ký Châu thứ sử. Năm 1973, trong quần thể các ngôi mộ của dòng họ Cao ở huyện Cảnh, phát hiện mộ của Cao Trường Mệnh.