Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Karl Marx”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
n Đã lùi lại sửa đổi của 123.22.20.36 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của ThiênĐế98 Thẻ: Lùi tất cả |
||
Dòng 28:
'''Karl Heinrich Marx''' ({{IPA-de|kaːɐ̯l ˈhaɪnʀɪç ˈmaːɐ̯ks}}, thường được phiên âm là '''Các Mác''' trong các tài liệu [[tiếng Việt]] hoặc [[Từ Hán-Việt|Hán Việt]] là '''Mã Khắc Tư'''; sinh ngày [[5 tháng 5]] năm [[1818]] tại [[Trier]], [[Vương quốc Phổ]] – mất ngày [[14 tháng 3]] năm [[1883]] tại [[Luân Đôn]], [[Vương quốc Anh]]) là [[nhà triết học]] [[người Đức]] gốc Do thái, và cũng là [[nhà kinh tế học]], nhà [[sử học]], nhà lãnh đạo cách mạng của Hiệp hội Người lao động Quốc tế. Theo kết quả nghiên cứu từ [[Đại học Indiana tại Bloomington]], Marx là [[học giả]] có ảnh hưởng nhất [[thế giới]] dựa trên số lượng nghiên cứu và độ phổ biến của các nghiên cứu.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.nature.com/news/who-is-the-best-scientist-of-them-all-1.14108|tiêu đề=Who is the best scientist of them all?|tác giả=Richard Van Noorden|ngày tháng=2013-11-06|nhà xuất bản=[[Nature (tập san)|Nature]]|url lưu trữ=http://web.archive.org/web/20180215194614/https://www.nature.com/news/who-is-the-best-scientist-of-them-all-1.14108|ngày lưu trữ=2018-02-15|ngày truy cập=2018-02-16 | DOI =10.1038/nature.2013.14108}}</ref>
Những hoạt động [[cách mạng]] và [[triết học]] của ông diễn ra trong thập niên [[1840]] - giữa lúc [[chủ nghĩa tư bản]] đang trong thời kỳ phát triển và [[giai cấp vô sản]] công nghiệp ra đời và có những hoạt động [[cách mạng]] chống chế độ [[Tư bản chủ nghĩa|tư bản]].<ref name="cacmac1">[http://web.archive.org/web/20100329103945/http://www.baodanang.vn/vn/hosotulieu/20626/index.html Các Mác - người sáng lập chủ nghĩa xã hội khoa học]</ref> Marx được nhắc đến với nhiều chủ đề khác nhau, nhưng ông nổi tiếng nhất với những phân tích [[lịch sử]] dựa trên thuật ngữ [[đấu tranh giai cấp]], được tổng kết lại trong những lời mở đầu cho [[Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản|Tuyên ngôn Đảng Cộng sản]] (''Das Manifest der Kommunistischen Partei''): "[[Lịch sử]] của tất cả các [[xã hội]] từ trước đến nay là lịch sử của [[đấu tranh giai cấp]]." Ông cũng là người sáng lập Chủ nghĩa Xã hội Khoa học cùng [[Friedrich Engels]]. Tư tưởng của ông là học thuyết kế thừa các hệ tư tưởng được thành lập trong [[thế kỷ XIX]], bao gồm triết học cổ điển Đức, học thuyết về kinh tế chính trị tư sản cổ điển Anh hay [[chủ nghĩa xã hội không tưởng|chủ nghĩa xã hội học Pháp]]. Karl Marx và người bạn thân của ông, [[Friedrich Engels]], đã viết "[[Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản]]" vào năm 1848, nói cách khác là hai ông đã lên án những bất công trong chế độ tư bản đồng thời đưa ra các biện pháp cải cách [[kinh tế]] - [[xã hội]] để hướng xã hội công nghiệp phương Tây đến [[chủ nghĩa cộng sản]]. Với Tuyên ngôn này, [[chủ nghĩa xã hội|chủ nghĩa xã hội khoa học]] được định hình từ sự kế thừa những lý tưởng của [[chủ nghĩa xã hội không tưởng]] nhưng dựa trên những phân tích kinh tế xã hội và những đề xuất [[cải cách]] của Marx.<ref name="cacmac1"/> Những ý tưởng cải cách
[[Nhà triết học]] [[người Đức]] này cho rằng cách hiểu của [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Hegel]] về sự phát triển của lịch sử loài người là đúng. Tuy nhiên, mặt khác ông cho rằng vật chất mới đóng vai trò chính yếu trong quá trình này, chứ không phải là tinh thần
== Tiểu sử ==
|