'''Đỗ Kính Tu''' ([[chữ Hán]]: 杜敬脩, 1152?- 1216?) hay '''Lý Kính Tu''' (李敬脩) là một đại thần [[nhà Lý]] trong [[lịch sử Việt Nam]]. ▼{{Viên chức
| tên = Đỗ Kính Tu
| hình = DoKinhTuJPG.jpg
| cỡ = 255px
| miêu tả = <!--Tượng [[thái úy]] Tô Hiến Thành-->
| ngày sinh = [[1152?]]
| nơi sinh =
| nơi ở =
| ngày chết = [[1216]]
| nơi chết = [[bãi Quân thần ven sông Hồng (quãng Thượng Cát bây giờ)]]
| chức vụ = Đế sư, Quốc sư phụ chính thời [[Lý Cao Tông]]
| bắt đầu =
| kết thúc =
| tiền nhiệm =
| kế nhiệm =
| địa hạt =
| phó chức vụ =
| phó viên chức =
| chức vụ 2 =Thái úy, Thái phó, Thái bảo [[Nhà Lý]]
| bắt đầu 2 =
| kết thúc 2 =
| tiền nhiệm 2 =
| kế nhiệm 2 =
| địa hạt 2 =
| phó chức vụ 2 =
| phó viên chức 2 =
| đa số =
| đảng =
| nghề = [[quan chức]]
| giáo dục =
| học trường =
| dân tộc = [[Người Việt|Kinh]]
| đạo = [[Phật giáo]]
| chữ ký =
| họ hàng =
| vợ =
| kết hợp dân sự =
| con =
| website =
| chú thích =
}}
[[Tập tin:Phanmo.jpg|nhỏ|Phần mộ của Đỗ Kính Tu tại làng Hậu Ái]]
▲'''Đỗ Kính Tu''' ([[chữ Hán]]: 杜敬脩, 1152?-1216?) hay '''Lý Kính Tu''' (李敬脩) là một đại thần [[nhà Lý]] trong [[lịch sử Việt Nam]].
== Quê quán ==
Đỗ Kính Tu quê ở làng [[Làng Hậu Ái|Hậu Ái]].<ref name="nlv"/> Hậu Ái sau là một thôn thuộc xã [[Vân Canh, Hoài Đức|Vân Canh]], tổng [[Phương Canh]], huyện [[Từ Liêm]], tỉnh [[Hà Đông (tỉnh)|Hà Đông]]. NaySau lại thuộc xã [[Kim Hoàng, Hoài Đức|Kim Hoàng]], huyện [[Hoài Đức]]<ref name="nlv"/>, nay là xã [[Vân Canh, Hoài Đức|Vân Canh]], huyện [[Hoài Đức]], thành phố [[Hà Nội]].
== Sự nghiệp ==
Ông thông minh từ bé, năm 13 tuổi đã đỗ Tú tài kỳ thi Hương. Đến năm 18 tuổi, khi triều đình mở khoa thi võ, ông đỗ Phong Võ Chức được vua cử đi dẹp giặc.<ref name=":0">Từ Liêm khoa mục chí</ref>
Năm 33 tuổi, ông đỗ đầu khoa thi Tam giáo và được vua phong chức Hàn Lâm Viện Đại Học Sĩ kiêm Võ sư. Sau đó, ông được phong nhiều chức như: Thái úy phụ chính, Thái phó, Thái bảo phụ quốc, Phụ Quốc Kiểm hiệu Thái uý, tước Đại Vương Đế Sư.<ref name=":0" />
Năm 1182, sau khi Thái úy [[Tô Hiến Thành]] mất, Đỗ Kính Tu được giữ chức Đế sư (thầy dạy học cho vua nhỏ [[Lý Cao Tông]]), từ đó chấm dứt hoàn toàn âm mưu phế lập của [[Chiêu Linh hoàng hậu|Chiêu Linh thái hậu]].<ref name="dvsktt09">[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt09.html Đại Việt sử ký toàn thư, Bản kỷ thực lục, Quyển IX]</ref> sau giữ chức Quốc sư phụ chính thời Lý Cao Tông.
== Cái chết ==
Theo thần tích ở thôn Hậu Ái, để chống lũ, Lý Kính Tu đứng ra liên lạc với các làng, rồi thống nhất cho người đào ngòi Hương Khê từ Đồng Chầm thuộc thôn Hậu Ái, qua địa phận các thôn Kim Hoàng, An Trai, Hòe Thị, Thị Cấm, đến cửa chùa Linh Ứng ra [[sông Nhuệ]]. Trong triều có người vì việc đó tấu rằng Lý Kính Tu mưu phản, Lý Huệ Tông cho người xét tội. Lý Kính Tu uất ức, bèn trầm mình ở [[bãi Quân Thần]] (thuộc Từ Liêm) tự vẫn.<ref name="nlv"/> Theo [[Nguyễn Vinh Phúc]], có khả năng Lý Kính Tu bị mưu sát bởi âm mưu của thế lực [[Nhà Trần|họ Trần]] trong triều.<ref name="nlv"/>
Ở làng Hậu Ái, người dân còn nhớ mãi công lao của ông đã cứu làng khỏi nạn úng ngập. Làng này nằm trong vùng đất trũng, đến mùa mưa cả làng chìm trong nước. Ai cũng muốn có con mương tiêu nước từ Di Trạch qua Hậu Ái, Hòe Thị, Thị Cấm rồi đổ vào sông Nhuệ, nhưng không làm được vì phải đi qua nhiều làng. Theo thần tích ở thôn Hậu Ái, Đỗ Kính Tu đã đứng ra thương lượng với các địa phương, lấy hơn chục mẫu ruộng do vua ban để đền bù cho các chủ đất, cho đào ngòi Hương Khê từ Đồng Chầm thuộc thôn Hậu Ái, qua địa phận các thôn Kim Hoàng, An Trai, Hòe Thị, Thị Cấm, đến cửa chùa Linh Ứng ra sông Nhuệ. Nhờ đó con mương ra đời, Hậu Ái không còn bị khổ vì nạn úng ngập nữa.
Nhưng bọn quan ghen ghét đã vu cáo ông cho đào mương để tiện hành quân đánh úp kinh thành. Uất ức quá, Đỗ Kính Tu cưỡi ngựa trầm mình ở [[bãi Quân Thần]] (thuộc Từ Liêm) tự vẫn.. Còn lưu truyền huyền thoại, trước lúc ông lên ngựa để phi ra sông Hồng (quãng Thượng Cát bây giờ) ông đã gọi đủ bảy người gồm vợ và thê thiếp, khuyên họ khi ông chết nên tái giá vì họ còn trẻ, nhưng cả bảy người không nghe và họ đã tuẫn tiết trước ngựa của ông, ở thôn Hậu Ái bây giờ còn miếu thờ bảy bà nàng không xa mộ của ông là mấy (đã được nhà nước xếp hạng di tích lịch sử). Hôm đó là ngày 21 tháng 5 âm lịch năm 1216 (Bính Tý).
Cũng là sự lưu truyền, trước lúc nhảy xuống sông, ông đã có lời khấn nếu ông đúng tội, cả người và ngựa sẽ rời nhau và bị nước cuốn trôi mất, còn nếu như ông vô tội thì cả người và ngựa sẽ không rời nhau và nổi lên. Quả nhiên, chỉ sau ba ngày cả người và ngựa nổi lên và vẫn dính chặt vào nhau. Nỗi oan của ông sau này được giải tỏ, triều đình phong ông làm phúc thần đựợc thờ làm thành hoàng ở thôn Hậu Ái. Các đời vua phong sắc: Tế Thế Hựu Dân, Hiền Lương Dực Bảo, Khai Quốc Đại Vương...
Về bi kịch này, Phan Huy Chú đã viết: “Vỗ về dân xã, dẹp yên giặc giã, dự hàng công lớn mà bỏ mình vì bọn quyền thần tàn bạo”.
== Vinh danh ==
Lý Kính Tu được thờ tại đình Hậu Ái, phần mộ tổ của ông gọi là Mả Am và nơi các tỳ thiếp chết theo ông gọi là Mả Nàng. Các di tích trên đều đã được Bộ VHTT xếp hạng di tích văn hóa lịch sử cấp quốc gia năm 1989.
Một số câu đối về ông tại đình làng.
'''“Thánh địa đốc sinh hiền văn võ tài du vi quốc bảo.'''
'''Đăng sơn nan vãn nhật anh hùng phá giang lưu”'''
Nghĩa là: “Nơi thánh địa ắt sinh ra người hiền. Mưu tài văn võ là của quí cho đất nước”
'''"Chính khí ngật ngang lưu, ẩn ước trùng ba nhân mã ảnh'''
'''Anh thanh tồn Lý sử, thanh cao di tượng tử phần gian"'''
Nghĩa là: "Chính khí trùm sông nước sóng dồn ẩn hiện bóng người ngựa. Danh thơm còn trong sử đời Lý nơi quê cũ còn pho tượng thanh cao"
'''"Kính tế lịch tam triều, danh lưu giản sách'''
'''Gian trịnh trì nhất tiết, khí tác giang hà"'''
Nghĩa là: "Giúp nước cứu đời trải qua 3 đời vua, tên tuổi ghi sử sách. Trung trinh giữ vững một tiết, chí khí sừng sững sông nước"
== Chú thích ==
{{tham khảo}}
[[Thể loại:Người Hà Nội]]
[[Thể loại:Quan lại nhà Lý]]
[[Thể loại:Võ tướngTướng nhà Lý]]
| 