Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Boudhanath”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n clean up using AWB
Dòng 9:
| religious_affiliation = [[Phật giáo]], [[Ấn Độ giáo]]
| architecture_type = [[Stupa]]
| height_max = {{convert|36|m}}<ref name=DOA>{{citechú thích web|title=Bouddha Stupa|url=http://www.doa.gov.np/content.php?id=260|accessdate=ngày 3 Maytháng 5 năm 2014|author=Cục Khảo cổ học (Nepal)}}</ref>
| designation1 = WHS
| designation1_offname = Bauddhanath, một phần của [[Thung lũng Kathmandu]]
Dòng 19:
| designation1_free1value = {{flag|Nepal}}
}}
'''Boudhanath''' ({{lang-ne|बौद्ध स्तुप}}, còn được gọi là ''Khāsa [[Chaitya]]'', [[Tiếng Newar|Nepal Bhasa]] ''Khāsti'', [[Chữ viết Pracalit|Bảng chữ cái Prachalit Nepal]] : 𑐏𑐵𑐳𑑂𑐟𑐶 𑐩𑐵𑐴𑐵𑐔𑐿𑐟𑑂𑐫, [[Tiếng Tạng tiêu chuẩn|Tây Tạng tiêu chuẩn]] ''Jarung Khashor'', {{Bo|w=bya rung kha shor}}) là một bảo tháp ở [[Kathmandu]], [[Nepal]].<ref name="Snellgrove, David p. 365">Snellgrove, David. ''Indo-Tibetan Buddhism: Indian Buddhists and Their Tibetan Successors'', 2 vols., p. 365. (1987) Shambhala Publications, Boston. {{ISBN|0-87773-311-2}} (v. 1); {{ISBN|0-87773-379-1}} (v. 2).</ref> Nằm ở vùng ngoại ô phía đông bắc, cách trung tâm Kathmandu khoảng 11&nbsp;km, [[Mạn-đà-la]] khổng lồ của [[phù đồ]] này khiến cho nó trở thành một trong những bảo tháp hình cầu lớn nhất ở Nepal.<ref>{{citechú thích web|url=http://www.nepalnews.com.np/contents/englishweekly/independent/11-09/tourism.htm |title=Fables of Boudha Stupa and Changunarayan |publisher=nepalnews.com |accessdate =2007-07- ngày 30 tháng 7 năm 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070209001048/http://www.nepalnews.com.np/contents/englishweekly/independent/11-09/tourism.htm|archivedate = ngày 9 tháng 2 năm 2007-02-09 |url-status=dead }}</ref>
 
Bảo tháp Phật giáo Boudha thống trị đường chân trời; đây là một trong những bảo tháp lớn nhất thế giới. Dòng người tị nạn lớn từ Tây Tạng đã chứng kiến việc xây dựng hơn 50 ''[[Gompa]]'' (tu viện Tây Tạng) quanh Boudha. Kể từ năm 1979, bảo tháp Boudha trở thành một [[Di sản Thế giới]] được [[UNESCO]] công nhận. Cùng với [[Swayambhunath]], nó là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng nhất trong khu vực thành phố Kathmandu.
Dòng 25:
Bảo tháp nằm trên tuyến đường thương mại cổ từ Tây Tạng, đi vào thung lũng Kathmandu bởi làng Sankhu ở góc đông bắc, đi qua bảo tháp Boudha và đến bảo tháp cổ và nhỏ hơn của Chā-bahī có tên là [[Charumati]] (thường được gọi là "tiểu Boudhanath"). Sau đó, nó rẽ thẳng về phía nam hướng qua [[sông Bagmati]] đến [[Lalitpur, Nepal|Lalitpur]], do đó bỏ qua thành phố chính của thung lũng là thủ đô Kathmandu (được thành lập sau này).<ref name="Snellgrove, David p. 365" /> Các thương nhân Tây Tạng đã nghỉ ngơi và cầu nguyện ở đây trong nhiều thế kỷ. Khi những người tị nạn vào Nepal từ Tây Tạng trong những năm 1950, nhiều người đã quyết định sinh sống quanh Boudhanath. Bảo tháp được cho là nơi lưu giữ hài cốt của [[Phật Ca Diếp]].
==Lịch sử==
''Gopālarājavaṃśāvalī'' nói rằng Boudhanath được thành lập bởi vua Śivadeva của [[vương quốc Licchavi|Licchavi]] (590–604), mặc dù các biên niên sử khác ở Nepal viết rằng vua Mānadeva (464–505).<ref>{{citechú bookthích sách|last=Shah|first=Rishikesh|authorlink=Rishikesh Shah|title=Ancient and Medieval Nepal|url=https://books.google.com/books?id=uYYaAAAACAAJ|year=1990|publisher=Ratna Pustak Bhandar|isbn=978-0-7855-0252-4|page=123}}</ref><ref>Ehrhard, Franz-Karl (1990). "The Stupa of Bodhnath: A Preliminary Analysis of the Written Sources." ''Ancient Nepal - Journal of the Department of Archaeology'', Number 120, October–November 1990, pp. 1-6.</ref> Các nguồn tin Tây Tạng cho rằng một gò đất trên địa điểm đã được khai quật vào cuối thế kỷ 15 hoặc đầu thế kỷ 16 và thi hài của vua [[Amshuverma|Aṃshuvarmā]] (605–621) đã được phát hiện ở đó.<ref>Ehrhard, Franz-Karl (1990). "The Stupa of Bodhnath: A Preliminary Analysis of the Written Sources." ''Ancient Nepal – Journal of the Department of Archaeology'', Number 120, October–November 1990, pp. 7–9.</ref>
==Thiệt hại==
[[FileTập tin:Boudhanath 2015-11-03 (CF2 2707).jpg|thumb|Tái tạo lại bảo tháp Boudhanathsau trận động đất Nepal.]]
[[Động đất Nepal tháng 4 năm 2015|Trận động đất vào tháng 4 năm 2015]] khiến bảo tháp Boudhanath bị hư hại nặng nề, vết nứt nghiêm trọng toàn bộ đến tận chóp. Do đó, toàn bộ cấu trúc phía trên mái vòm và các di tích tôn giáo mà nó chứa đựng phải được tháo gỡ ra, công việc hoàn thành vào cuối tháng 10 năm 2015. Việc tái thiết bắt đầu vào ngày 3 tháng 11 năm 2015 với việc đặt nghi thức sắp đặt của một cột trung tâm mới hay "cây sự sống" để đặt bảo tháp trên đỉnh vòm.<ref>{{citechú thích web|url=http://www.nepaltrekking.co.uk/boudha_stupa.html|title=Boudha Stupa|accessdate=ngày 22 Augusttháng 8 năm 2019|publisher=Nepal Trekking}}</ref>
 
Bảo tháp được mở cửa trở lại vào ngày 22 tháng 11 năm 2016. Việc cải tạo và tái thiết được tổ chức bởi Ủy ban Phát triển khu vực Boudhanath. Quá trình sửa chữa được tài trợ hoàn toàn từ nguồn kinh phí đóng góp bởi các cá nhân từ các nhóm và tình nguyện viên Phật giáo. Theo đó, công việc đã tiêu tốn 2,1 triệu đôla Mỹ và hơn 30kg30&nbsp;kg vàng. Công trình được sửa chữa chính thức được khánh thành bởi Thủ tướng [[Pushpa Kamal Dahal]]. Tuy nhiên, chính phủ Nepal đã bị chỉ trích vì tiến độ chậm chạp trong việc tái thiết các công trình di sản bị hư hại do động đất như đền thờ, với nhiều hạng mục chưa được sửa chữa.<ref>{{citechú newsthích báo|url=https://www.theguardian.com/global-development/2016/nov/22/nepals-earthquake-hit-boudhanath-stupa-reopens-after-restoration-private-donations|title=Nepal's earthquake-hit Boudhanath stupa reopens after restoration|work=The Guardian|date=ngày 22 Novembertháng 11 năm 2016|accessdate=ngày 22 Augusttháng 8 năm 2019}}</ref><ref>{{citechú thích web|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-38068128|title=Nepal earthquake: Boudhanath monastery reopened|publisher=BBC News|date=ngày 22 Novembertháng 11 năm 2016|accessdate=ngày 22 Augusttháng 8 năm 2019}}</ref>
==Hình ảnh==
<center><gallery caption="Boudhanath">
Dòng 53:
* [https://web.archive.org/web/20080704175956/http://www.khandro.net/stupa_Boudhnath_KD.htm Boudhanath at Khandro.net]: Information on Legends and Prophecies
{{Di sản thế giới tại Nepal}}
 
[[Thể loại:Kiến trúc Phật giáo]]
[[Thể loại:Di sản thế giới tại Nepal]]