Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Khang Hi”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
nKhông có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Soạn thảo trực quan Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao
Dòng 71:
'''Thanh Thánh Tổ''' ([[chữ Hán]]: 清聖祖; [[4 tháng 5]] năm [[1654]] – [[20 tháng 12]] năm [[1722]]), Hãn hiệu '''Ân Hách A Mộc Cổ Lãng hãn''' (恩赫阿木古朗汗), [[Tây Tạng]] tôn vị '''Văn Thù Hoàng đế''' (文殊皇帝), là vị [[Hoàng đế]] thứ tư của [[nhà Thanh]] <ref>Schirokauer, Conrad. A Brief History of Chinese Civilization(Thompson Wadsworth, 2006), tr. 234-235.</ref><ref>Ông có thể được xem là hoàng đế thứ tư của nhà Thanh, tính từ người đặt nền móng cho nhà Thanh là [[Nỗ Nhĩ Cáp Xích]], người xưng [[Hãn|Hãn vương]] nhưng được tôn hiệu Hoàng đế sau khi chết, trên thực tế chưa giữ ngôi vị Hoàng đế một ngày nào.</ref> và là Hoàng đế nhà Thanh thứ hai trị vì toàn cõi [[Trung Quốc]], từ năm [[1661]] đến khi qua đời vào năm [[1722]], tổng cộng là 61 năm. Ông có [[niên hiệu]] là '''Khang Hi''' (康熙), nên thường được gọi là '''Khang Hi Đế''' (康熙帝).
 
Trong lịch sử triều Thanh, Khang Hi Đế được đánh giá là vị Hoàng đế tài ba lỗi lạc bậc nhất, là người đã thiết lập sự thịnh trị dài trên 130 năm của nhà Thanh sau một loạt chiến tranh và những chính sách tích cực khiến dòng họ [[Ái Tân Giác La]] ngồi vững vị trí Hoàng đế ở Trung nguyên. Ông được đánh giá là một trong những vị Hoàng đế vĩ đại nhất trong lịch sử Trung Quốc và được xưng tụng là ['''Khang Hi Đại đế''']. Dưới thời cai trị của ông, Đế quốc Thanh đã [[Mãn Thanh chinh phục Trung Hoa|hoàn thành thống nhất]] và kiểm soát toàn bộ lãnh thổ [[Trung Hoa]], [[Mãn Châu]], [[Đài Loan (đảo)|Đài Loan]], nhiều phần của vùng [[Cận Đông]] nước [[Nga]], bảo hộ [[Mông Cổ]] và [[Triều Tiên]].
 
Vào thời kỳ cuối, con trai lớn của ông là [[Dận Nhưng]] liên tục gặp vấn đề về nhân cách, đã hai lần bị phế ngôi [[Thái tử]] cùng một lần phục vị. Chính điều này đã khiến các hoàng tử khác bước vào trường kỳ phấn đấu đoạt chức Thái tử, hòng kế thừa Hoàng vị do cha mình để lại. Cuộc tranh đấu này thường được gọi là ['''Cửu tử đoạt đích'''; (九子夺嫡],) và phần thắng thuộc về con trai thứ tư của ông, [[Ung Chính Đế]]. Tuy nhiên, việc Khang Hi Đế băng hà tại Sướng Xuân viên và việc Ung Chính Đế thừa di mệnh lên ngôi đến nay vẫn còn gây tranh cãi. Liệu Khang Hi Đế có thực sự truyền ngôi cho người con thứ 4 là Ung Chính Đế, hay chính vị Hoàng đế này đã sửa di chiếu để đoạt ngôi, đến nay vẫn chưa có lời giải đáp. Tuy nhiên, Ung Chính Đế sau khi lên ngôi đã chứng minh được mình là một Hoàng đế tài giỏi và siêng năng, đã kế tục và duy trì sự cường thịnh của [[Nhà Thanh|Đế quốc Đại Thanh]], do vậy vấn đề chính thống của ông dần trở thành một câu chuyện bên lề để đưa ra bàn luận mà thôi.
 
Khang Hi là Hoàng đế ngồi trên ngai vàng lâu nhất trong [[lịch sử Trung Quốc]] (61 năm) và là một trong những nhà cai trị tại vị lâu nhất trong lịch sử thế giới. Thời gian tại vị của ông được xem là mở đầu của ['''Khang Càn thịnh thế'''; (康乾盛世]) kéo dài hơn 100 năm. Cháu nội của ông, [[Càn Long Đế]] đã rất ngưỡng mộ ông, do đó không dám vượt quá số năm trị vì của ông, mà thực hiện việc [[thiện nhượng]].
 
== Lên ngôi ==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Khang_Hi”