Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hồ Chí Minh”

Ở Pháp một thời gian, sau đó Nguyễn Tất Thành qua [[Hoa Kỳ]]. Sau khi ở Hoa Kỳ một năm (cuối [[1912]]-cuối [[1913]]), ông đến nước [[Anh]] làm nghề cào tuyết, đốt lò rồi phụ bếp cho khách sạn, học [[tiếng Anh]], và ở [[Luân Đôn]] cho đến cuối năm [[1916]].<ref name="press%2Eprinceton%2Eedu">[http://assets.press.princeton.edu/chapters/pons/s4_9143.pdf Ho Chi Minh], Sophie Quinn Judge, Princeton University Press</ref> Một số tài liệu trong kho lưu trữ của [[Pháp]] và [[Nga]] cho biết trong thời gian sống tại [[Hoa Kỳ]], Nguyễn Tất Thành đã đến nghe [[Marcus Garvey]] diễn thuyết ở khu [[Harlem]] và tham khảo ý kiến của ​​các nhà hoạt động vì nền độc lập của [[Triều Tiên]].<ref name="press%2Eprinceton%2Eedu"/> Cuối năm [[1917]], ông trở lại nước [[Pháp]], sống và hoạt động ở đây cho đến năm [[1923]].<ref>{{Chú thích web|url=http://www.baodatviet.vn/Home/congdongviet/100-nam-ngay-Bac-Ho-toi-Phap/20115/144940.datviet|tiêu đề=100 năm ngày Bác Hồ tới Pháp|ngày truy cập=ngày 11 tháng 12 năm 2011|url lưu trữ=httphttps://web.archive.org/web/20110519132934/http://www.baodatviet.vn/Home/congdongviet/100-nam-ngay-Bac-Ho-toi-Phap/20115/144940.datviet|ngày lưu trữ=ngày 2011-05-19|dead-url=no" tháng== 5DeadURL nămor 2011"không}}</ref>

Tháng 2 năm [[1919]], Nguyễn Tất Thành gia nhập [[Đảng Xã hội (Pháp)|Đảng Xã hội Pháp]].<ref>[http://www.baotanghochiminh.vn/TabId/495/ArticleId/55/PreTabId/465/Default.aspx Nguyễn Ái Quốc vào Đảng Xã hội Pháp, Website của Bảo tàng Hồ Chí Minh]</ref> Ngày [[18 tháng 6]] năm [[1919]], thay mặt ''Hội những người [[An Nam]] yêu nước'', Nguyễn Tất Thành đã mang tới [[Hòa ước Versailles|Hội nghị Hòa bình Versailles]] bản [[Yêu sách của nhân dân An Nam]] gồm 8 điểm để kêu gọi lãnh đạo các nước [[Khối Đồng Minh thời Chiến tranh thế giới thứ hai|Đồng Minh]] áp dụng các lý tưởng của [[Woodrow Wilson|Tổng thống Mỹ Wilson]] cho các lãnh thổ thuộc địa của [[Pháp]] ở [[Đông Nam Á]], trao tận tay [[Tổng thống Pháp]] và các đoàn đại biểu đến dự hội nghị.<ref>Duiker, tr. 58.</ref> Bản yêu sách không yêu cầu độc lập cho [[Việt Nam]], nhưng bao gồm quyền tự do và bình đẳng.<ref name=":0">{{Chú thích web | url = https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/0519.html |tiêu đề=Ho Chi Minh Was Noted for Success in Blending Nationalism and Communism|website=The New York Time|họ=Alden Whitman|tên=}}</ref> Bản yêu sách này do một nhóm các nhà ái quốc [[Việt Nam]] sống ở [[Pháp]], trong đó có [[Phan Châu Trinh]], [[Phan Văn Trường]] và Nguyễn Tất Thành, cùng viết, và được ký tên chung là [[Nguyễn Ái Quốc (bút hiệu)|Nguyễn Ái Quốc]].<ref>[[Dương Trung Quốc]], ''[httphttps://web.archive.org/web/20071031051833/http://www.laodong.com.vn/Home/ldcuoituan/2007/9/56352.laodong Nhân sự phá sản của Đề án 112]''{{dead link|date=November 2010}}, Báo Lao động cuối tuần số 37 ngày 23/09/2007 (Xem được đến ngày 15/1/2008).</ref> Từ đây, Nguyễn Tất Thành công khai gọi tên mình là '''Nguyễn Ái Quốc'''<ref>Duiker, tr. 60.</ref> và sử dụng tên này trong suốt 30 năm sau đó.<ref>Duiker, tr. 59.</ref>

Ngay sau khi thành lập, [[Võ Nguyên Giáp]] thay mặt Hồ Chí Minh, Chủ tịch [[Chính phủ Cách mạng lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa|Chính phủ Cách mạng Lâm thời]], ban hành các sắc lệnh giải tán một số đảng phái,<ref name="saclenh8">[http://www.vietlaw.gov.vn/LAWNET/docView.do?docid=7&type=html&searchType=fulltextsearch&searchText= SẮC LỆNH CỦA CHỦ TỊCH CHÍNH PHỦ LÂM THỜI SỐ 8 NGÀY 5 THÁNG 9 NĂM 1945]</ref><ref name="saclenh30">[http://www.vietlaw.gov.vn/LAWNET/docView.do?docid=30&type=html&searchType=fulltextsearch&searchText= SẮC LỆNH CỦA CHỦ TỊCH CHÍNH PHỦ LÂM THỜI SỐ 30 NGÀY 12 THÁNG 9 NĂM 1945]</ref> với lý do các đảng này tư thông với ngoại quốc, làm phương hại đến nền độc lập [[Việt Nam]] (như [[Đại Việt Quốc gia Xã hội Đảng|Việt Nam Quốc xã]], [[Đại Việt Quốc dân đảng]]...) nhằm kịp thời trừng trị bọn phản cách mạng, bảo vệ chính quyền non trẻ đồng thời giáo dục ý thức về tinh thần cảnh giác cho nhân dân,<ref name="BuiLam">[http://{{Chú thích web.archive.org/web/20120111184416/ |url=http://tapchikiemsat.org.vn/viewtopic/phap-luat-78/Nho-bac-Bui-Lam-630.html |ngày truy cập=2012-01-11 |tựa đề=Nhớ mãi về bác Bùi Lâm, Tạp chí Kiểm sát] |archive-date=2012-01-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120111184416/http://tapchikiemsat.org.vn/viewtopic/phap-luat-78/Nho-bac-Bui-Lam-630.html |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref> đồng thời Chủ tịch Hồ Chí Minh cho phép Ty Liêm phóng có thể bắt những người bị coi là ''nguy hiểm cho nền độc lập của [[Việt Nam Dân chủ Cộng hòa]]''.<ref>[http://www.vietlaw.gov.vn/LAWNET/docView.do?docid=33&type=html&searchType=fulltextsearch&searchText= SẮC LỆNH CỦA CHỦ TỊCH CHÍNH PHỦ LÂM THỜI SỐ 33A NGÀY 13 THÁNG 9 NĂM 1945]</ref> Cùng với đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh giải tán các nghiệp đoàn<ref>[http://www.vietlaw.gov.vn/LAWNET/docView.do?docid=40&type=html&searchType=fulltextsearch&searchText= SẮC LỆNH CỦA CHỦ TỊCH CHÍNH PHỦ LÂM THỜI SỐ 36 NGÀY 22 THÁNG 9 NĂM 1945]</ref> để kiểm soát nền kinh tế,<ref>Bộ Giáo dục và Đào tạo, Phan Ngọc Liên (Tổng chủ biên), ''Lịch sử 12 nâng cao'', [[Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam|Nhà Xuất bản Giáo dục]], Thanh Hóa, 2008. Trang 169.</ref> thống nhất các tổ chức thanh niên (vào [[Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh|Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam]]). Đồng thời Chính phủ cũng ban hành sắc lệnh thành lập [[Hội đồng nhân dân]] và [[Ủy ban nhân dân|Ủy ban Hành chính]] địa phương các cấp.

Nhà nước và chính phủ của Hồ Chí Minh đối mặt với hàng loạt khó khăn cả về đối nội và đối ngoại. Về đối ngoại, lúc này [[Việt Nam]] chưa được bất cứ quốc gia nào công nhận,<ref>[[Trung Quốc]] và [[Liên Xô]] công nhận Việt Nam lần lượt vào các ngày 18 và [[20 tháng 1]] năm [[1950]]. Nguồn: ''"Tai bay vạ gió" trong ngoại giao? Những nỗi truân chuyên của Việt Nam trên con đường hội nhập Phong trào Quốc tế Cộng sản (1945–1950)'', Christopher Goscha của Đại học Québec tại Montréal, đăng tại tạp chí ''[httphttps://web.archive.org/web/20061117113414/http://www.ucpressjournals.com/journal.asp?jIssn=1559-372X Journal of Vietnamese Studies]''{{dead link}}</ref> không phải thành viên [[Liên Hiệp Quốc]],<ref>Cho tới tháng 9 năm [[1977]], [[Việt Nam]] mới được gia nhập [[Liên Hiệp Quốc]].</ref> cũng như không nhận được sự ủng hộ nào về vật chất của các nước khác. Ngoài 200.000 quân [[Trung Hoa Dân quốc (1912–1949)|Trung Hoa Dân quốc]] ở [[Miền Bắc (Việt Nam)|miền Bắc]], còn có quân [[Anh]], quân [[Pháp]] (vào thời điểm toàn quốc kháng chiến, tháng 12 năm [[1946]], Pháp có khoảng 60.000 quân) và khoảng 60.000 quân [[Nhật]]. Về đối nội, ''"giặc đói, giặc dốt"'' – như chính cách ông gọi – và ngân quỹ trống rỗng là những vấn đề hệ trọng nhất.<ref>Trong các tác phẩm của mình, [[Trường Chinh]] phê phán rằng khi chiếm chính quyền tại [[Hà Nội]], việc không chiếm được [[Kho bạc Nhà nước Việt Nam|Kho bạc Đông Dương]] là một sai lầm nghiêm trọng.</ref><ref>Theo ''Đại cương lịch sử Việt Nam'', tập 3, [[Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam|Nhà Xuất bản Giáo dục]], 2006, trang 62 thì vào thời điểm đó, khoảng 95% dân số Việt Nam "mù chữ". Cả sản lượng lẫn năng suất lúa của [[Việt Nam]] đều rất thấp: tới tận năm [[1948]], tính trên toàn Bắc Bộ và Liên khu IV, diện tích lúa mùa là 1.030.611 ha và cho sản lượng 1.346.569 tấn; diện tích lúa vụ chiêm chỉ đạt 63.511 ha với sản lượng 78.971 tấn.</ref>

Điều làm Hồ Chí Minh lo ngại là trong một số giới, đặc biệt là tầng lớp trung lưu [[Việt Nam]], người ta vẫn gắn mác cho ông và [[Việt Minh]] là "[[Cộng sản]]". Những người thuộc đảng phái quốc gia thân [[Trung Quốc]] thì lại không bị như vậy, nên ông phải làm mọi cách để gạt bỏ cái nhãn hiệu nói trên.<ref>''Why Vietnam?'', Archimedes L.A Patti, Nhà Xuất bản Đà Nẵng, 2008, trang 543.</ref> [[Tháng mười một|Tháng 11]] năm [[1945]], ông quyết định cho [[Đảng Cộng sản Việt Nam|Đảng Cộng sản Đông Dương]] tự giải tán. Về mặt công khai, đảng của ông không còn hiện diện mà chỉ có một bộ phận hoạt động dưới danh nghĩa [[Hội nghiên cứu Chủ nghĩa Mác ở Đông Dương]].<ref>Theo bài ''"Tai bay vạ gió" trong ngoại giao? Những nỗi truân chuyên của Việt Nam trên con đường hội nhập Phong trào Quốc tế Cộng sản (1945–1950)'', Christopher Goscha của Đại học Québec tại Montréal, đăng tại tạp chí ''[httphttps://web.archive.org/web/20061117113414/http://www.ucpressjournals.com/journal.asp?jIssn=1559-372X Journal of Vietnamese Studies]''{{dead link}} thì khi gặp nhau ở [[Trung Quốc]] năm [[1950]], [[Lưu Thiếu Kỳ|Lưu Thiếu Kì]] đã nói với ông rằng [[Đảng Cộng sản Trung Quốc]] đã nhận xét hành động này của [[Việt Nam]] như sự "xa rời lý tưởng cộng sản".</ref> Ông kêu gọi các đảng viên nếu tự xét thấy mình không đủ phù hợp thì nên tự rút lui khỏi hàng ngũ lãnh đạo chính quyền.<ref>''Chu Ân Lai, những năm tháng cuối cùng (1966-1976)'', Nhà Xuất bản Công an nhân dân, 1996, trang 377 cho biết trong số các lãnh đạo Cộng sản Việt Nam khi đó, nhiều người như [[Nguyễn Chánh (người Quảng Ngãi)|Nguyễn Chánh]], [[Vũ Anh]], [[Nguyễn Lương Bằng]], [[Phùng Thế Tài]], [[Chu Văn Tấn]]... không có nhiều thời gian được đào tạo tại trường lớp. Ở [[Trung Hoa]] có những lãnh đạo cộng sản không những ít được học hành mà trình độ văn hóa cũng rất thấp; một trường hợp tiêu biểu là [[Nham Kim Sinh]] - Thứ trưởng Bộ Văn hóa thời kì ngay trước [[Đại Cách mạng Văn hóa vô sản|Cách mạng Văn hóa]]. Ông này, theo như nhận xét của [[Chu Đức]] thì "Không đọc được mấy chữ to".</ref>

Với tư tưởng đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu, Hồ Chí Minh kêu gọi và thực hiện triệt để chính sách đại đoàn kết dân tộc bằng cách mời nhiều nhân sĩ, trí thức tham gia các Chính phủ và Quốc hội. Trước Quốc hội, ông tuyên bố: "Tôi chỉ có một Đảng – đảng [[Việt Nam]]".<ref>''Hồ Chí Minh: Toàn tập'', [[Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật|Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia]], Hà Nội, 2000, tr. 4, tr. 427-428 [httphttps://web.archive.org/web/20020815211438/http://www.na.gov.vn/vietnam/thongbao/hdnd/phan-01/phan1-10.htm]{{dead link|date=November 2010}}</ref> Trong số những nhân sĩ, trí thức do ông mời được lựa chọn vào các vị trí trong Chính phủ, có khá nhiều người vốn không tham gia [[Việt Minh]]. Đó là các [[bộ trưởng]]: [[Huỳnh Thúc Kháng]], [[Nguyễn Văn Huyên]], [[Trần Đăng Khoa (bộ trưởng)|Trần Đăng Khoa]], [[Hoàng Tích Trí]], [[Vũ Đình Hòe]], [[Chu Bá Phượng]], [[Nguyễn Văn Tố]] và [[Bồ Xuân Luật]]. Năm [[1947]], Chính phủ được cải tổ với sự tham gia thêm của một số trí thức khác, như [[Phan Anh (luật sư)|Phan Anh]], [[Hoàng Minh Giám]].<ref>{{chú thích sách|author=GS TS Nguyễn Lân Dũng|title=Hồ Chí Minh với trí thức ngoài Đảng|year=2010|publisher=Tạp chí ''Kiến thức ngày nay'' số 712|pages=5-6}}</ref> Về sau này ông cho biết:

[[Chiến tranh Đông Dương]] kết thúc vào năm [[1954]], khi [[thực dân Pháp]] bị đánh bại tại [[Chiến dịch Điện Biên Phủ|Điện Biên Phủ]], sự kiện báo hiệu sự kết thúc của [[chủ nghĩa thực dân]] trên phạm vi toàn [[thế giới]]<ref>''[httphttps://web.archive.org/web/20061127183407/http://www.time.com/time/asia/2006/heroes/nb_nguyen.html General Vo Nguyen Giap]'', Kay Johnson.</ref> – và dẫn đến [[Hiệp định Genève, 1954|Hiệp định Genève]]. Kết quả mà đoàn [[Việt Nam]] thu nhận được kém hơn nhiều so với mục tiêu đề ra ban đầu. Tuy vậy, trên các phương tiện truyền thông chính thức, Hồ Chí Minh tuyên bố ''"Ngoại giao đã thắng to!".''<ref>''Đại cương lịch sử Việt Nam'', tập 3, [[Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam|Nhà Xuất bản Giáo dục]], 2006, trang 127.</ref>

Hồ Chí Minh [[chết|qua đời]] vào hồi 9 giờ 47 phút sáng ngày [[2 tháng 9]] năm [[1969]] (tức ngày 21 tháng 7 [[âm lịch]]) tại thủ đô [[Hà Nội]],<ref>[http://{{Chú thích web.archive.org/web/20100605020019/ |url=http://www.vietnam.gov.vn/cttdtcp/vi/nuocchxhcnvn/thongtintonghop/thongtintonghop_chutichhcm.html |ngày truy cập=2010-06-05 |tựa đề=TIỂU SỬ CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH (1890 - 1969)] |archive-date=2010-06-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100605020019/http://www.vietnam.gov.vn/cttdtcp/vi/nuocchxhcnvn/thongtintonghop/thongtintonghop_chutichhcm.html |dead-url=no" == DeadURL or "không }}</ref> do bị [[suy tim]], hưởng thọ 79 tuổi. Do hoàn cảnh thời chiến, để tránh trùng với ngày [[Ngày Quốc khánh (Việt Nam)|Quốc khánh]], ngày mất của ông được Ban Lãnh đạo Đảng công bố là ngày [[3 tháng 9]], đến năm [[1989]] mới công bố lại là ngày [[2 tháng 9]].<ref name=hisuk>[<!--http://www.history.co.uk/encyclopedia/ho-chi-minh.html-->http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/ho_chi_minh.shtml Ho Chi Minh]</ref>

Trong [[Di chúc Hồ Chí Minh|di chúc]], ông muốn được [[hỏa táng]] và đặt tro tại ba miền đất nước.<ref>[httphttps://web.archive.org/web/20071116122422/http://www.cpv.org.vn/details.asp?id=BT97055044 Di chúc Hồ Chí Minh trên trang web Đảng Cộng sản Việt Nam], truy cập 22 tháng 1 năm 2018.</ref><ref>Di chúc Hồ Chí Minh,[http://buitin.tripod.com/dichuchochiminh.pdf#search=%22dichuchochiminh.pdf%22 bản viết tay]</ref> Tuy nhiên, theo nguyện vọng của Đảng Lao động, Nhà nước và nhân dân Việt Nam,<ref>[https://archive.is/20130421184533/congannghean.vn/NewsDetails.aspx?NewsID=162&CategoryID=62 Vài nét về gìn giữ thi hài và xây dựng lăng Bác]</ref> Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa III quyết định giữ gìn lâu dài thi hài Hồ Chí Minh để sau này nhân dân cả nước, nhất là nhân dân miền Nam, khách quốc tế có thể tới viếng ông. Theo lời kể của con trai cả của Bí thư [[Lê Duẩn]], Lê Duẩn đã nói với Hồ Chí Minh về việc thi hài ông nên được bảo quản lâu dài để đồng bào trong Nam và cả nước được đến thăm, nghe vậy Hồ Chí Minh trở nên trầm ngâm.<ref>Thông báo số 151-TB/TW ngày 19/8/1989 của Bộ Chính trị BCH, dẫn tại {{chú thích báo|tên bài=Bác dặn trồng cây thay vì dựng bia đá, tượng đồng|tác phẩm=Báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh (trang TTĐT)|tác giả=Lê Kiên|nhà xuất bản=|ngày truy cập=22 tháng 1 năm 2018|trang=|ngày=17 tháng 5 năm 2009|ngày xuất bản=|nơi xuất bản=|url=http://phapluattp.vn/254039p0c1013/bac-dan-trong-cay-thay-vi-dung-bia-da-tuong-dong.htm}}

Năm [[1955]], trong Lễ Khai mạc Trường Đại học Nhân dân Việt Nam vào ngày [[19 tháng 1]], ông có bài nói chuyện với những sinh viên cũng như thanh niên. Trong bài nói chuyện này có đoạn (tổng thống Mỹ [[John F. Kennedy]] sau này cũng có ý tưởng tương tự trong diễn văn nhậm chức năm [[1961]]):<ref>[httphttps://web.archive.org/web/20100522050829/http://vietnamnet.vn/giaoduc/201005/Tran-Van-Nhung-910995/ Hồ Chí Minh 'đi trước' UNESCO?], theo bài viết của Giáo sư Trần Văn Nhung.{{dead link}}</ref>

Nhiều người dân [[Việt Nam]] yêu quý ông, gọi ông bằng cái tên thân mật '''Bác Hồ'''. Trong văn thơ, Hồ Chí Minh còn được gọi là "[[Cha già dân tộc]]". Một số [[Các dân tộc tại Việt Nam|dân tộc thiểu số]] Việt Nam, như [[Người Bru - Vân Kiều|Vân Kiều]], [[Người Tà Ôi|Pa Cô]], [[Người Co|Kor]], đã lấy họ của mình là họ Hồ vì yêu quý ông.<ref>{{Chú thích web |url=http://baotintuc.vn/dan-toc/42-nam-nguoi-kor-o-tra-bong-mang-ho-bac-ho-20110519001757117.htm |tiêu đề=42 năm người Kor ở Trà Bồng mang họ Bác Hồ |nhà xuất bản=baotintuc.vn |ngày tháng=19 tháng 5 năm 2011 |tác giả=Nguyễn Đăng Lâm |ngày truy cập = ngày 3 tháng 6 năm 2011}}</ref> Ông được thờ tại nhiều gia đình Việt Nam,<ref name=dantriabc /><ref>[http://www.baoanhdatmui.vn/vcms/html/news_detail.php?nid=3895 Tấm lòng Cà Mau với Bác Hồ], Đất Mũi Online, 19/05/2007, truy nhập ngày 18/11/2008.</ref> cũng như tại nhiều gia đình Việt kiều ở [[Thái Lan]],<ref name="HNM-th%E1%BB%9D">[httphttps://web.archive.org/web/20071019235307/http://www.hanoimoi.com.vn/vn/66/143420/ Tổ quốc và Bác Hồ trong lòng bà con Việt kiều]{{dead link|date=November 2010}}, Hà Nội mới, 06/09/2007, truy nhập ngày 18/11/2008.</ref> [[Lào]],...<ref>[httphttps://web.archive.org/web/20080229175458/http://www3.tuoitre.com.vn/TheoguongBac/ArticleView.aspx?ChannelID=7&ArticleID=193496 Ngôi đền thiêng ở Pakse]{{dead link|date=November 2010}}, Tuổi Trẻ, 28/03/2007, truy nhập ngày 18/11/2008.</ref> [[Na Uy]], [[Mỹ]]...<ref>[[Nguyễn Quang Thiều]], [http://vietimes.com.vn/vn/tinhcachviet/4191/index.viet Về những người đặc biệt trong một gia đình họ Mai (Phần I)], Viettimes, 20/12/2007, VietNamNet, truy nhập 18/11/2008.</ref>

* ''"[[Đế quốc Mỹ]] chán rồi, nhưng rút ra như thế nào. Thua mà danh dự. Đó là điều Mỹ muốn!"'' <ref>Theo tư liệu của ông Trịnh Ngọc Thái, Thư ký của Xuân Thủy - Trưởng đoàn [[Việt Nam Dân chủ Cộng hòa]] tại [[Hiệp định Paris 1973|Hội nghị Paris]]; dẫn lại trong [http://www.tialia.com/showthread.php?t=82677] {{deadWebarchive|url=https://web.archive.org/web/20071226020324/http://www.tialia.com/showthread.php?t=82677 link|date=November2007-12-26 2010}}</ref>

* Các truyện ngắn: ''Pari'' ([[1922]], ''[[L'Humanité|Nhân đạo]]''), ''[[Lời than vãn của bà Trưng trắc]]'' ([[1922]], ''[[L'Humanité|Nhân đạo]]''), ''[[Con người biết mùi hun khói]]'' ([[1922]], ''[[L'Humanité|Nhân đạo]]''), ''Vi hành'' ([[1923]], ''[[L'Humanité|Nhân đạo]]''), ''Đoàn kết giai cấp'' ([[1924]], ''[[Người cùng khổ]]''), ''Con rùa'' ([[1925]], ''[[Người cùng khổ]]''), ''Những trò lố hay là [[Alexandre Varenne|Va-ren]] và [[Phan Bội Châu]]'' ([[1925]], ''[[Người cùng khổ]]'').<ref>Có thể xem được những truyện ngắn này trên [httphttps://web.archive.org/web/20071128133454/http://www.cinet.gov.vn/vanhoa/vanhoc/vhvn/book2/tap1/tacpham/naiquoc7.htm trang của Bộ Văn hóa Thông tin]</ref>

* ''Vừa đi đường vừa kể chuyện'' (bút danh T. Lan<ref>Theo Lady Borton, ''[httphttps://web.archive.org/web/20070930155449/http://vietnamnews.vnagency.com.vn/showarticle.php?num=04SUN200507 Piece of Uncle Ho history surfaces in London]''{{dead link|date=November 2010}} (bài đăng trên [[Thông tấn xã Việt Nam]]),<br />Ho Chi Minh had used the pseudonym T. Lan and the voice of a cadre accompanying President Ho in tháng 9 năm 1950 to the Border Campaign for Stories Told on the Trail<br />Hồ Chí Minh đã dùng bút danh T. Lan và giọng của một cán bộ đi cùng Hồ Chủ tịch vào tháng 9 năm [[1950]] trong [[Chiến dịch Biên giới]] để viết ''Vừa đi đường vừa kể chuyện''.</ref><ref>''Sổ tay tra cứu về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh'', Phan Ngọc Liên chủ biên, Nhà Xuất bản Hải Phòng, 1998, trang 142: ''"T. Lan, bút danh của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong các bài viết của Người, đăng rải rác trong các [[Nhân Dân (báo)|báo Nhân dân]] từ những năm [[1955]] cho đến năm [[1969]] và quyển sách 'Vừa đi đường vừa kể chuyện'".''</ref>). Trong cuốn sách này, Hồ Chí Minh hóa thân thành một cán bộ trong đoàn tùy tùng (T. Lan), đi công tác cùng với Hồ Chí Minh trong rừng núi [[Việt Bắc]] và được Hồ Chí Minh vui miệng kể cho nghe nhiều chuyện.

* Bài hát ''[[The Ballad of Ho Chi Minh]]'' (''Bài ca Hồ Chí Minh'')<ref>[{{Chú thích web |url=http://download.ildeposito.org/audio/file.php?file=0643-The_ballad_of_Ho_Chi_Minh.ogg |ngày truy cập=2007-07-29 |tựa đề=The Ballad of Ho Chi Minh |archive-date=2007-07-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070729092705/http://download.ildeposito.org/audio/file.php?file=0643-The_ballad_of_Ho_Chi_Minh.ogg The|dead-url=no" Ballad== ofDeadURL Hoor Chi"không Minh]}}</ref> của nhạc sĩ người Anh [[Ewan MacColl]]:

* [httphttps://web.archive.org/web/20071116122422/http://www.cpv.org.vn/details.asp?id=BT97055044 Toàn văn di chúc (bản đầy đủ)]{{dead link|date=November 2010}}

* [httphttps://web.archive.org/web/20060508233448/http://www.tienphongonline.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=44746&ChannelID=7 Cuộc gặp gỡ với người suốt đời chờ đợi thần tượng Nguyễn Tất Thành]