|
==Cuộc đời==
Sử sách không ghi lại tên, chỉ biết bà là người [[Hạ (nước)|Hạ]] nên gọi là [Hạ Cơ; (夏姬)]. Thời gian bàBà gả cho [[Tần Hiếu Văn vương]] cũng không rõ, chỉ biết khi đó ông chưa phải [[Thái tử]] mà chỉcòn là một [[Vương tử]] của [[Tần Chiêu Tương vương]],giữ tước hiệu '''An Quốc quân'''.
Năm [[281 TCN]], Hạ Cơbà sinh con trai, đặt tên [[Tần Trang Tương vương|Doanh Dị Nhân]] (sau là Tần Trang Tương vương). An Quốc quân nhiều con, lại sủng ái chính thất [[Hoa Dương Thái hậu|Hoa Dương phu nhân]], ngoài ra có hơn 20 người con nên mẹ con Hạ Cơbà bị ghẻ lạnh nhạt.
Năm [[263265 TCN]], Thái tử [[Doanh Điệu]], con trưởng của Chiêu Tương vương mất. 2 năm saulập An Quốc quân được lập làm Thái tử. thayDị thế,Nhân ôngbị gửi Dị Nhân sang [[Tần (nước)|Tần]] làm con tin. Về, sau Dị Nhân được [[Lã Bất Vi]] nói tốt trước mặt Hoa Dương phu nhân, khuyên Phu nhân nhận làm con nuôithừa tự<ref>《史记·卷八十五·吕不韦列传·第二十五》：华阳夫人无子。安国君中男名子楚，子楚母曰夏姬，毋爱。子楚为秦质子於赵。秦数攻赵，赵不甚礼子楚。子楚，秦诸庶孽孙，质於诸侯，车乘进用不饶，居处困，不得意。</ref>. PhuHoa nhânDương không con, muốn tìm chỗ dựa nên lập tức xin Thái tử Trụân cho phépchuẩn. Từ đó, Dị Nhân chínhtrở thức làmthành thích tự của Hoa Dương phu nhân<ref>'''Thích tự''' (適嗣), theo tông pháp là ''"con trai của vợ cả"'', ở đây ý nói Dị Nhân sẽ được biết là con của Hoa Dương, không còn là con của Hạ Cơ nữa.</ref>, lấyđổi tên [Tử Sở; 子楚]<ref>《戰國策．秦策》：異人至，不韋使楚服而見。王后悅其狀，高其知，曰：「吾楚人也。」而自子之，乃變其名曰楚。</ref>, trở thành người con được Doanh Trụ sủng ái<ref>《史記·卷八十五·呂不韋列傳》: 華陽夫人以為然，承太子閒，從容言子楚質於趙者絕賢，來往者皆稱譽之。乃因涕泣曰：「妾幸得充後宮，不幸無子，願得子楚立以為適嗣，以讬妾身。」安國君許之，乃與夫人刻玉符，約以為適嗣。安國君及夫人因厚餽遺子楚，而請呂不韋傅之，子楚以此名譽益盛於諸侯。</ref>.
Năm [[251 TCN]], Tần Chiêu Tương vương băng. Doanh Trụ đănglên cơngôi, tức '''Tần Hiếu Văn vương''', lập Hoa Dương phu nhân làm [[Vương hậu]]., Tử Sở được xem là đích tử nên thuận lợi làm [[Thái tử]]. Tuy nhiên 3 ngày sau, Hiếu Văn Vương cũng băng hà. Tử Sở kế vị, tức '''Tần Trang Tương vương'''., tôn Hoa Dương hậulàm trở[[Vương thành ''Hoa Dương Tháithái hậu'']], songđồng Trang Tương vương vẫn tônthời mẹ đẻ Hạ Cơ làm '''Hạ Thái hậu'''<ref>《史記·卷八十五·呂不韋列傳》：秦王立一年，薨，謚為孝文王。太子子楚代立，是為莊襄王。莊襄王所母華陽後為華陽太后，真母夏姬尊以為夏太后</ref>. Ở nước Tần, đây là trường hợp duy nhất có hai [[Vương thái hậu]] đồng tại vị.
Năm [[ 240247 TCN]], Trang Tương vương băng. Cháu nội Hạ Thái hậu qualà đời[[Tần Thủy Hoàng|Doanh Chính]] nối ngôi. TheoKhi dinày nguyệnchưa có danh xưng cụ thể cho Tổ mẫu của vua, nên bà và Hoa Dương vẫn gọi là Thái hậu. Năm [[240 TCN]], Hạ Thái hậu mất. Bà được chôn ở [[Đỗ Nguyên Đông]] (杜原东) , vì khi này Hiếu Văn vương chôn ở [[Thọ Lăng]] (Hạ Thái hậu không phải chính thất nên không được hợp táng<ref>《史記·秦始皇本紀第六》：十七年，內史騰攻韓，得韓王安，盡納其地，以其地為郡，命曰潁川。地動。華陽太后卒。民大饑。－北京：中華書局（2008:232）</ref><ref>史記．呂不韋列傳第廿五》：始皇七年，莊襄王母夏太后薨。孝文王后曰華陽太后，與孝文王會葬壽陵。－北京：中華書局（2008:2511）</ref>), Trang Tương vương ở [[Chỉ Dương]], bà chodi rằngnguyện ''" hướngnhìn Đông có thể thấy được nhi tử, hướngnhìn Tây có thể thấy được trượng phu của ta"''<ref>《[[史记|史記]]·卷八十五·呂不韋列傳》：安國君中男名子楚，子楚母曰夏姬，毋愛…太子子楚代立，是為莊襄王。莊襄王所母華陽後為華陽太后，真母夏姬尊以為夏太后…[[秦始皇|始皇]]七年，莊襄王母夏太后薨。孝文王后曰華陽太后，與孝文王會葬壽陵。夏太后子莊襄王葬芷陽，故夏太后獨別葬杜東，曰：“東望吾子，西望吾夫。後百年，旁當有萬家邑。”</ref><ref>{{chú thích web|title=秦始皇祖母陵渐露真容|url=http://news.163.com/06/0815/05/2OHTL8RE00011229.html|author=华商报|date = ngày 15 tháng 8 năm 2006 |publisher=网易|accessdate = ngày 30 tháng 7 năm 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160603105151/http://news.163.com/06/0815/05/2OHTL8RE00011229.html|archive-date = ngày 3 tháng 6 năm 2016 |dead-url=yes}}</ref>. ▼Năm [[247 TCN]], Trang Tương vương băng. Cháu nội của Hạ Thái hậu là Doanh Chính nối ngôi. Khi này chưa có danh xưng cụ thể cho Tổ mẫu của vua, nên bà và Hoa Dương vẫn được gọi là Thái hậu song song với Thái hậu [[Triệu Cơ]], mẹ đẻ của Tần vương Chính.
▲Năm [[240 TCN]], Hạ Thái hậu qua đời. Theo di nguyện, bà được chôn ở [[Đỗ Nguyên Đông]] (杜原东) vì khi này Hiếu Văn vương chôn ở [[Thọ Lăng]] (Hạ Thái hậu không phải chính thất nên không được hợp táng<ref>《史記·秦始皇本紀第六》：十七年，內史騰攻韓，得韓王安，盡納其地，以其地為郡，命曰潁川。地動。華陽太后卒。民大饑。－北京：中華書局（2008:232）</ref><ref>史記．呂不韋列傳第廿五》：始皇七年，莊襄王母夏太后薨。孝文王后曰華陽太后，與孝文王會葬壽陵。－北京：中華書局（2008:2511）</ref>), Trang Tương vương ở [[Chỉ Dương]], bà cho rằng ''"hướng Đông có thể thấy được nhi tử, hướng Tây có thể thấy được trượng phu của ta"''<ref>《[[史记|史記]]·卷八十五·呂不韋列傳》：安國君中男名子楚，子楚母曰夏姬，毋愛…太子子楚代立，是為莊襄王。莊襄王所母華陽後為華陽太后，真母夏姬尊以為夏太后…[[秦始皇|始皇]]七年，莊襄王母夏太后薨。孝文王后曰華陽太后，與孝文王會葬壽陵。夏太后子莊襄王葬芷陽，故夏太后獨別葬杜東，曰：“東望吾子，西望吾夫。後百年，旁當有萬家邑。”</ref><ref>{{chú thích web|title=秦始皇祖母陵渐露真容|url=http://news.163.com/06/0815/05/2OHTL8RE00011229.html|author=华商报|date = ngày 15 tháng 8 năm 2006 |publisher=网易|accessdate = ngày 30 tháng 7 năm 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160603105151/http://news.163.com/06/0815/05/2OHTL8RE00011229.html|archive-date = ngày 3 tháng 6 năm 2016 |dead-url=yes}}</ref>.
==Chú thích==
|
