Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chà là”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Sửa {{tham khảo|2}} → {{tham khảo|30em}}. (via JWB) |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 15:
'''Chà là'''<ref>Mục 9338, ''Cây cỏ Việt Nam''; Phạm Hoàng Hộ; Nhà xuất bản Trẻ - 2000.</ref> (danh pháp khoa học: '''''Phoenix dactylifera''''') là loài đặc trưng trong [[chi Chà là]] thuộc [[họ Cau]], là loài được trồng để lấy [[quả]]. Mặc dù xuất xứ ban đầu của nó không được biết rõ do nó được trồng trọt trong thời gian dài, nhưng có lẽ nó xuất phát từ các đảo thuộc [[vịnh Ba Tư]].<ref>Morton, J. 1987. [http://www.hort.purdue.edu/newcrop/morton/date.html Date]. p. 5–11. In: Fruits of warm climates. Julia F. Morton. Miami, FL. — Purdue University. Center for New Crops and Plants Products.</ref> Đây là loài cây có kích thước trung bình cao khoảng 15-25m, có thân thẳng hoặc mọc ra nhiều thân từ gốc. Lá dài 3–5 m, với nhiều sóng/cọng tỏa ra (khoảng 150), các cọng này dài khoảng 30 cm và rộng 2 cm.
==Biểu tượng==
===Văn hóa===
[[Hình:Emblem of Saudi Arabia.svg|nhỏ|upright=0.5|right|Quốc huy [[Ả Rập Xê Út]] có biểu tượng hình cây chà là.]]
Danh pháp thực vật ''Phoenix dactylifera'' có ý nghĩa quan trọng trong thời kỳ đầu của [[Do Thái giáo]] và sau đó là trong [[Kitô giáo|Cơ đốc giáo]], một phần vì cây được trồng nhiều làm nguồn thực phẩm ở [[Palestine (khu vực)|Palestine]] cổ đại.<ref name="James Hastings 1909">{{cite book| title=Dictionary of the Bible| url=https://archive.org/details/jstor-27900187| author=James Hastings| year=1909| page=675| publisher=The Monist}}</ref> Trong văn hóa người [[Hồi giáo]], chà là và sữa chua hoặc sữa truyền thống là những thực phẩm đầu tiên được tiêu thụ cho Iftar sau khi mặt trời lặn trong tháng [[Ramadan]].
===Tôn giáo===
Chà là đã được nhắc đến hơn 50 lần trong [[Kinh thánh]] và 20 lần trong Kinh [[Qur'an]]. Nhiều học giả Do Thái tin rằng tham chiếu từ "mật ong" trong Kinh Thánh ngụ ý về "một vùng đất chảy đầy sữa và mật" (Xuất Ê-díp-tô Ký chương 3) thực sự là ám chỉ đến "mật ngọt" của chà là, chứ không phải [[mật ong]].<ref>[https://www.ou.org/torah/machshava/tzarich-iyun/tzarich_iyun_milk_and_honey/], JEWISH ACTION Magazine, Winter 5765/2005 issue</ref>
Theo Kinh Qur'an, [[Maria]] được cho là đã sinh ra Chúa Giêsu dưới cây chà là,<ref>{{Cite quran|19|16|e=34|s=ns}}</ref><ref>{{cite encyclopedia | encyclopedia = [[The New Encyclopedia of Islam]] | editor-first = Cyril | editor-last = Glassé | publisher = Stacey International | year = 2001 | edition = 2 | page = 297 | title = Sûrah XIX: 23, 25, 26, as cited by Chase, "The Date Palm"; entry on "Mary | isbn = 978-0742562967}}</ref> và tương tự, chà là được khuyên dùng cho phụ nữ mang thai.<ref>[[IslamQA.info|Islam Q & A]], [http://islamqa.info/en/214222 question # 214222: Does Islam recommend any particular foods to maintain a woman’s good health during pregnancy?], truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2021</ref>
Trong Kinh thánh, cây cọ (cũng được biết là cây kè - ''Palms'') được coi là biểu tượng của sự thịnh vượng và chiến thắng.<ref>Psalm 92:12</ref> Trong Thi thiên 92:12 có nhắc "Người công bình sẽ nảy nở như cây kè". Cành cọ xuất hiện như một biểu tượng trong điêu khắc trang trí Đền thờ Do Thái thứ hai ở Jerusalem, trên đồng tiền Do Thái, và trong điêu khắc của giáo đường Do Thái. Chúng cũng được sử dụng làm vật trang trí trong [[Lễ Lều Tạm]].<ref name="James Hastings 1909"/> Những cành cọ nằm rải rác trước Chúa Giê-su khi Ngài tiến vào Giê-ru-sa-lem vào [[Chúa nhật Lễ Lá]].<ref name="James Hastings 1909"/>
== Tham khảo ==
| |||