Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ngu Dĩ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
→‎Chú thích: AlphamaEditor, thêm thể loại, Executed time: 00:00:08.2585957 using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
'''Ngu Dĩ''' ({{zh|t=虞汜|s=虞汜|p=Yu Si}}; 218 - ?271) hay '''Ngu Phiếm''' ({{zh|t=虞氾|虞氾|p=Yu Fan}}), tự '''Thế Hồng''' (世洪), là quan viên, tướng lĩnh [[Đông Ngô]] thời Tam Quốc trong [[lịch sử Trung Quốc]].
 
== Cuộc đời ==
Ngu Dĩ quê ở huyện [[Dư Diêu]], quận [[Cối Kê]], [[Dương Châu (châuthứ sử bộ)|Dương Châu]]<ref>{{efn|Nay là [[Dư Diêu|Dư Diêu, Chiết Giang]]</ref>.}}, là con trai thứ năm của danh thần [[Ngu Phiên]]. Ngu Phiên vì đắc tội [[Tôn Quyền]] mà bị lưu đày đến quận Nam Hải (Giao Châu), Ngu Dĩ sinh ra ở đó.<ref name="TQC 57">[[Trần Thọ (sử gia)|Trần Thọ]], [[Bùi Tùng Chi]] chú, ''[[Tam quốc chí]]'', ''Ngô thư'', quyển 12, ''[[:wikisource:zh:三國志/卷57|Ngu Lục Trương Lạc Lục Ngô Chu truyện]]''.</ref>
 
{{đang viết}}
Năm 233, khi Ngu Dĩ mới 16 tuổi thì Ngu Phiên chết. Tôn Quyền tha cho gia đình Ngu Phiên được trở về quê quán. Ngu Dĩ sau đó ra làm quan, đến chức Tuyển tào lang.<ref name="TQC 57"/>
 
Năm 258, quyền thần [[Tôn Lâm]] phế Ấu chủ [[Tôn Lượng]], đón Lang Gia vương [[Tôn Hưu]] lên làm vua. Khi Tôn Hưu còn đang trên đường đến kinh đô, Tôn Lâm muốn vào cung triệu tập quan lại. Mọi người đều hoảng sợ, không dám phản đối, chỉ có Ngu Dĩ vẫn giữ được bình tĩnh mà khuyên bảo Tôn Lâm. Tôn Lâm dù không vui nhưng vẫn nghe theo. Cảnh đế Tôn Hưu đăng cơ, đề bạt Ngu Dĩ cùng [[Hạ Thiệu]], [[Vương Phồn]], [[Tiết Doanh]] làm Tán kỵ Trung bình hầu, phụ trách khuyên can, chỉ ra khuyết điểm hoàng đế.<ref name="TQC 57"/>
 
Năm 263, [[Lã Hưng]] nổi dậy ở quận [[Giao Chỉ]], sau đó đầu hàng Ngụy Tấn và mở đường cho quân Tấn vào [[Giao Châu]]. Đến năm 268, Thái thú Giao Chỉ nhà Tấn là [[Dương Tắc]] đánh hạ hai quận [[Cửu Chân]], [[Nhật Nam]] thuộc Giao Châu, uy hiếp [[Quảng Châu (thứ sử bộ)|Quảng Châu]].<ref name="TQC 48">[[Trần Thọ (sử gia)|Trần Thọ]], [[Bùi Tùng Chi]] chú, ''[[Tam quốc chí]]'', ''Ngô thư'', quyển 3, ''[[:wikisource:zh:三國志/卷50|Tam tự chủ truyện]]''.</ref> Năm 269, sau thất bại của [[Lưu Tuấn]], [[Tu Tắc]], [[Cố Dung]] ở [[Hợp Phố (quận)|Hợp Phố]], Mạt đế [[Tôn Hạo]] lấy Ngu Phiếm làm Giám quân, cùng Uy Nam tướng quân Tiết Hủ và Thái thú [[Thương Ngô (quận)|Thương Ngô]] [[Đào Hoàng]] tiếp tục bình định.<ref name="TQC 57"/><ref name="TQC 48"/><ref name="ĐVSKTT">[[Ngô Sĩ Liên]] (chủ biên), ''[[Đại Việt sử ký toàn thư]]'', ''Ngoại kỷ'', quyển 4, ''[[:wikisource:zh:大越史記全書/外紀卷之四|Thuộc Ngô Tấn Tống Tề Lương kỷ]]''.</ref>
 
Năm 271, Đào Hoàng đánh bại được Dương Tắc, [[Mao Cảnh]], [[Vương Tố]], chiếm lại được Giao Châu.<ref name="ĐVSKTT"/><ref name="TT 57">[[Phòng Huyền Linh]], ''[[Tấn thư]]'', quyển 57, ''[[:wikisource:zh:晉書/卷057|La Hiến Đằng Tu Mã Long Hồ Phấn Đào Hoàng Ngô Ngạn Trương Quang Triệu Dụ truyện]]''.</ref> Ngu Dĩ nhờ công lao khi tham gia bình định mà được phong làm Thứ sử Giao Châu, Quán Quân tướng quân, tước Dư Diêu hầu.<ref name="TQC 57"/> Không được bao lâu, Ngu Dĩ chết, Tôn Hạo lấy Đào Hoàng làm Thứ sử Giao Châu.{{efn|Các sách ''Tam quốc chí'', ''Tấn thư'' đều chép việc Đào Hoàng trở thành Thứ sử Giao Châu sau cuộc bình định (271).<ref name="TQC 48"/><ref name="TT 57"/> Riêng sách ''[[Cối Kê điển lục]]'' (chú ''Tam quốc chí'' của Bùi Tùng Chi) chép việc Ngu Dĩ làm Thứ sử Giao Châu và "tầm tốt" (寻卒; không được bao lâu thì chết).<ref name="TQC 48"/> Có khả năng Ngu Dĩ chết ngay khi vừa mới được phong Thứ sử, nên các bộ sử trên đã bỏ sót.}}<ref name="TQC 48"/><ref name="TT 57"/>
 
== Trong văn hóa ==
Ngu Dĩ không xuất hiện trong tiểu thuyết ''[[Tam quốc diễn nghĩa]]'' của [[La Quán Trung]].
 
== Ghi chú ==
{{Tham khảo|nhóm=lower-alpha}}
 
== Tham khảo ==
* [[Trần Thọ (sử gia)|Trần Thọ]], [[Bùi Tùng Chi]] chú, ''[[Tam quốc chí]]''.
 
== Chú thích ==
{{tham khảo|2}}
{{Sơ khai nhân vật quân sự Trung Quốc}}
{{Nhân vật Tam Quốc}}
{{thời gian sống|sinh=218|mất=thập kỷ 270}}
 
[[Thể loại:Sinh 218]]
[[Thể loại:Người Chiết Giang]]
[[Thể loại:Người Quảng Tây]]
[[Thể loại:Nhân vật chính trị Đông Ngô]]
[[Thể loại:Nhân vật quân sự Đông Ngô]]
[[Thể loại:SinhLịch nămsử 218Việt Nam thời Bắc thuộc lần 2]]
[[Thể loại:ChínhThứ kháchsử từGiao Ninh BaChâu]]