Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hipparchus (nhà thiên văn học)”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
clean up, general fixes, replaced: , → ,, ( → (, ; → ; (2), . < → .< (5) using AWB
→‎top: clean up, general fixes, replaced: , → , using AWB
Dòng 12:
}}
'''Hipparchus xứ Nicaea''' ({{IPAc-en|h|ɪ|ˈ|p|ɑr|k|ə|s
}}; {{Lang-el|Ἵππαρχος}} , ''Hipparkhos''; {{Khoảng|190|120}}&nbsp;TCN) là một [[Thiên văn học Hy Lạp cổ đại|nhà thiên văn học]], [[nhà địa lý]] và [[nhà toán học]] người Hy Lạp. Ông được coi là người sáng lập ra [[Lượng giác|lượng giác học]],<ref>{{Chú thích sách|title=From Eudoxus to Einstein: a history of mathematical astronomy|url=https://archive.org/details/fromeudoxustoein00lint_648|last=C. M. Linton|date=2004|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-82750-8|page=[https://archive.org/details/fromeudoxustoein00lint_648/page/n64 52]}}</ref> nhưng nổi tiếng nhất với khám phá tình cờ về hiện tượng [[Tiến động|tiến động của các điểm phân]].<ref>G J Toomer's chapter "Ptolemy and his Greek Predecessors" in "Astronomy before the Telescope", British Museum Press, 1996, p.&nbsp;81.</ref> Hipparchus sinh ra ở Nicaea, Bithynia, và có lẽ mất trên đảo [[Rhodes]], [[Hy Lạp]]. Theo ghi nhận, sự nghiệp thiên văn học của ông diễn ra trong khoảng từ năm 162 đến 127 TCN.<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=PsLArVtOsPYC|title=Astronomies and cultures in early medieval Europe|last=Stephen C. McCluskey|date=2000|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-77852-7|page=22}}</ref>
 
Hipparchus được coi là nhà quan sát thiên văn vĩ đại nhất thời cổ đại và theo một số người nhận định, ông nhìn chung nhà thiên văn vĩ đại nhất [[Cổ đại Hy-La|thời cổ đại]].<ref>Emma Willard, Astronography, Or, Astronomical Geography, with the Use of Globes: Arranged Either for Simultaneous Reading and Study in Classes, Or for Study in the Common Method, pp 246</ref><ref>Denison Olmsted, Outlines of a Course of Lectures on Meteorology and Astronomy, pp 22</ref> Ông là người đầu tiên phát triển các mô hình chuyển động mang tính định lượng có độ chính xác cao về [[Mặt Trăng]] và [[Mặt Trời]] mà vẫn còn tồn tại tới ngày nay. Để làm được điều đó, chắc hẳn ông đã tận dụng các quan sát và có lẽ cả các kỹ thuật toán học được tích lũy qua nhiều thế kỷ bởi người [[Văn minh cổ Babylon|Babylon]] và [[Meton của Athens]] (thế kỷ thứ năm trước Công nguyên), [[Timocharis]], [[Aristyllus]], [[Aristarchus của Samos]], và [[Eratosthenes]], và nhiều người khác nữa.<ref name="jones">{{Chú thích sách|url=https://www.britannica.com/biography/Hipparchus-Greek-astronomer|title=Hipparchus|last=Jones|first=Alexander Raymond|date=2017|publisher=Encyclopedia Britannica, Inc.|access-date=ngày 25 tháng 8 năm 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170806143034/https://www.britannica.com/biography/Hipparchus-Greek-astronomer|archive-date=ngày 6 tháng 8 năm 2017}}</ref>