|
}}
}}
'''''Human''''' (cách điệu là '''''HUMVN''''') là album phòng thu thứ năm của [[Tùng Dương]], được phát hành ngày 28 tháng 11 năm 2020 bởi [[Hãng đĩa Thời Đại]]. Với sự tham gia sáng tác của Sa Huỳnh, Bùi Caroon, Nguyễn Duy Hùng và phần hòa âm do Nguyễn Hữu Vượng, Lưu Quang Minh cùng Quân Nguyễn đảm nhận, album đánh dấu sự chuyển biến trong âm nhạc của Tùng Dương khi khai thác thể loại [[progressive rock]], với nhiều yếu tố [[Experimental (nhạc)|âm nhạc thể nghiệm]] của một [[album chủ đề]]. ''Human'' là những chiêm nghiệm của Tùng Dương về triết lý nhân sinh, [[Người#Vòng đời|vòng đời của con người]], những ý niệm về [[Tái sinh|sự tái sinh]] và cuộc sống của loài người trong [[Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư|kỉ nguyên công nghệ]]. Album còn là một phần trong liveshow ''Con người'' của Tùng Dương diễn ra tại [[Cung Văn hóa Hữu nghị Việt - Xô|Cung Văn hóa Hữu nghị Việt – Xô]] vào cuối tháng 11 năm 2020.
''Human'' được cho là là một tác phẩm thành công của Tùng Dương khi nhận được nhiều ý kiến đánh giá tích cực từ giới chuyên môn cũng như người hâm mộ. Tại [[Danh sách đề cử và chiến thắng giải thưởng Âm nhạc Cống hiến#Giải thưởng Âm nhạc Cống hiến lần thứ 16|Giải thưởng âm nhạc Cống hiến lần thứ 16]], ''Human'' giúp Tùng Dương giành ba trong số chín hạng mục, bao gồm "Album của năm", "Ca sĩ của năm" và "Chương trình của năm", đồng thời giúp hai nhạc sĩ trẻ Bùi Caroon và Sa Huỳnh lọt vào đề cử "Nhạc sĩ của năm", cũng như góp phần giúp Nguyễn Hữu Vượng và Lưu Quang Minh có tên trong đề cử "Nhà sản xuất của năm" tại giải thưởng âm nhạc này.
}}
Sau khi thành công với nhiều dòng nhạc khác nhau như [[nhạc điện tử]], [[nhạc thế giới]], [[dân gian đương đại]], Tùng Dương bắt đầu nghĩ về việc xây dựng một album nhạc rock, đặc biệt là thể loại [[progressive rock]].<ref name=":1">{{Chú thích web|url=https://thanhnien.vn/tung-duong-ra-mat-album-nhac-rock-human-con-nguoi-post1018265.html|tựa đề=Tùng Dương ra mắt album nhạc rock 'Human - Con người'|tác giả=Phan Cao Tùng|ngày=2020-12-07|website=[[Thanh Niên (báo)|Thanh Niên]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> Với một số ca khúc như ''"Nỗi khát''" hay ''"Nhức nhối''" (album ''[[Những ô màu khối lập phương]]'') và ''Trời cho'' (album ''Li ti'') và ca khúc ''"Chiếc khăn piêu''", nhiều khán giả cho rằng Tùng Dương cần có một album nhạc rock.<ref>{{Chú thích web|url=https://thethaovanhoa.vn/video/giai-tri/tung-duong-con-nguoi-truong-thanh-hon-am-nhac-theo-do-cung-tien-hoa-hon-n20201006142701142.htm|tựa đề=Tùng Dương: Con người trưởng thành hơn, âm nhạc theo đó cũng 'tiến hoá' hơn|tác giả=Thảo Nhi|ngày=2020-10-06|website=[[Thể thao & Văn hóa]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://nhandan.vn/dong-chay/tung-duong-chin-chan-sang-tao-voi-album-moi-619449/|tựa đề=Tùng Dương “chín chắn, sáng tạo” với album mới|tác giả=V. Hà|ngày=2020-10-07|website=[[Nhân Dân (báo)|Nhân Dân]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-21}}</ref> Đối với anh, "rock là chất xúc tác có thể tiếp thêm cảm hứng sống mãnh liệt" khi tâm trạng con người không được tốt.<ref name=":4">{{Chú thích web|url=https://vnexpress.net/tung-duong-an-toan-la-chet-4192260.html|tựa đề=Tùng Dương: 'An toàn là chết'|tác giả=Hà Thu|ngày=2020-11-16|website=[[VnExpress]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> Ý tưởng về một album mới đã nhen nhóm sau dự án ''Độc đạo'', mặc dù tên gọi chính thức của album mới này vẫn còn chưa cố định. Trong quá trình ấy, Tùng Dương liên tục có những ý tưởng mới.<ref>{{Chú thích web|url=https://vietnamnet.vn/vn/giai-tri/nhac/tung-duong-lai-quai-trong-album-moi-678965.html|tựa đề=Tùng Dương lại 'quái' trong album nhạc rock|tác giả=Mai Linh|ngày=2020-10-06|website=[[VietNamNet]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref><ref name=":0">{{Chú thích web|url=https://vov.vn/van-hoa-giai-tri/ca-si-tung-duong-ap-luc-bon-chen-va-an-thua-voi-nghe-khong-quan-trong-nua-783853.vov|tựa đề=Ca sĩ Tùng Dương: "Áp lực bon chen và ăn thua với nghề không quan trọng nữa"|tác giả=Thanh Vân|ngày=2020-10-06|website=[[Đài Tiếng nói Việt Nam]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> Theo Tùng Dương, một dự án âm nhạc với ca từ nhiều ẩn ý, nhiều lớp nghĩa mới giúp anh truyền tải hết những thông điệp của mình.<ref>{{Chú thích web|url=https://laodong.vn/giai-tri/ca-si-tung-duong-toi-co-quyen-ngang-nguoc-voi-chinh-minh-857722.ldo|tựa đề=Ca sĩ Tùng Dương: “Tôi có quyền ngang ngược với chính mình”|tác giả=Thủy Lê|ngày=2020-11-27|website=[[Lao Động (báo)|Lao Động]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-22}}</ref> Cho đến đầu năm 2020, Tùng Dương mới bắt đầu ấp ủ một album nhạc có tên là ''Human''.<ref>{{Chú thích web|url=https://vnexpress.net/human-tung-duong-chiem-nghiem-cuoc-doi-qua-am-nhac-4198136.html|tựa đề='Human': Tùng Dương chiêm nghiệm cuộc đời qua âm nhạc|tác giả=Hà Thu|ngày=2020-11-28|website=[[VnExpress]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> Đây là [[album chủ đề]] thứ năm của Tùng Dương.<ref>{{Chú thích web|url=https://tienphong.vn/tung-duong-hoa-rocker-ke-chuyen-ve-loai-nguoi-post1280030.tpo|tựa đề=Tùng Dương hóa rocker kể chuyện về loài người|tác giả=Nhóm phóng viên|ngày=2020-10-07|website=[[Tiền Phong (báo)|Tiền Phong]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://vietnamnews.vn/life-style/808957/divos-newest-concept-album-tells-humanitys-journey.html|tựa đề=Divo’s newest concept album tells humanity’s journey|ngày=2020-11-20|website=Việt Nam News|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> Theo đó, ''Human'' là những chiêm nghiệm của Tùng Dương về triết lý nhân sinh, vòng đời của con người từ lúc sinh ra cho đến khi mất đi và sự tái sinh,<ref>{{Chú thích web|url=http://hanoimoi.com.vn/ban-in/Giai-tri/980138/tung-duong-tro-lai-voi-album-rock-human|tựa đề=Tùng Dương trở lại với album rock "Human"|tác giả=Hoàng Lân|ngày=2020-10-08|website=[[Hà nội mới]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-21}}</ref> về cuộc sống con người trong [[Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư|kỉ nguyên công nghệ]] phát triển, trong một thế giới ngập tràn [[máy móc]] và [[trí tuệ nhân tạo]].<ref>{{Chú thích web|url=https://thanhnien.vn/ca-si-tung-duong-het-quai-den-kheo-post1000991.html|tựa đề=Ca sĩ Tùng Dương: Hết quái' đến 'khéo'|tác giả=An An|ngày=2020-10-09|website=[[Thanh Niên (báo)|Thanh Niên]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-22}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://antgct.cand.com.vn/Nhan-vat/Tung-Duong-Tim-thay-the-gian-trong-chinh-minh-i589367/|tựa đề=Tùng Dương: Tìm thấy thế gian trong chính mình|tác giả=Bình Nguyên Trang|ngày=2020-11-30|website=[[Công an nhân dân (báo)|Công an nhân dân]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-22}}</ref> Đối với Tùng Dương, ''Human'' vừa là mảnh ghép hoàn thiện trên tiến trình âm nhạc mà anh đang theo đuổi,<ref>{{Chú thích web|url=https://vtv.vn/van-hoa-giai-tri/tung-duong-sap-ra-album-moi-hua-hen-rat-long-lon-20200928162953333.htm|tựa đề=Tùng Dương sắp ra album mới, hứa hẹn "rất lồng lộn"|tác giả=Nhóm phóng viên|ngày=2020-09-29|website=[[Đài Truyền hình Việt Nam]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> vừa mang những suy tưởng, suy ngẫm của chính con người anh khi sắp bước vào tuổi trung niên.<ref>{{Chú thích web|url=https://vietnamnet.vn/vn/giai-tri/sach/tung-duong-nghe-si-trich-dan-kien-thuc-sai-la-hoi-lieu-673955.html|tựa đề=Tùng Dương: Nghệ sĩ trích dẫn kiến thức sai là hơi liều!|tác giả=Gia Bảo|ngày=2020-09-17|website=[[VietNamNet]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> Chưa kể, đây cũng là cơ hội để anh giới thiệu đến công chúng một album progressive rock với những yếu tố [[Experimental (nhạc)|âm nhạc thể nghiệm]].<ref>{{Chú thích web|url=https://thethaovanhoa.vn/giai-tri/ca-si-tung-duong-toi-chi-la-ban-sao-cua-chinh-minh-n20201106085023059.htm|tựa đề=Ca sĩ Tùng Dương: 'Tôi chỉ là bản sao của chính mình'|tác giả=Đức Chi|ngày=2020-11-06|website=[[Thể thao & Văn hóa]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref>
Từ những bài hát mà nhạc sĩ Sa Huỳnh và chồng gửi cho anh để tham khảo, Tùng Dương bắt đầu củng cố thêm ý tưởng cho album của mình, cho phép anh tiếp cận dòng nhạc industrial rock{{efn|Thể loại [[alternative rock]] kết hợp giữa những yếu tố của nhạc công nghiệp và nhạc rock.}} dựa trên các ca khúc bằng tiếng Việt. Bên cạnh đó, những bài hát do nhạc sĩ Bùi Caroon gửi đến cũng góp phần thỏa mãn những đòi hỏi của anh trong quá trình xây dựng album.<ref name=":0" /><ref>{{Chú thích web|url=https://thethaovanhoa.vn/giai-tri/ca-si-tung-duong-va-album-human-khong-lieu-mang-khong-phai-tung-duong-n20201110003810649.htm|tựa đề=Ca sĩ Tùng Dương và album 'Human': Không 'liều mạng' không phải Tùng Dương|tác giả=Đức Chi|ngày=2020-11-10|website=[[Thể thao & Văn hóa]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-22}}</ref> Nhạc sĩ Sa Huỳnh là người từng hợp tác với Tùng Dương trong những album trước đây như ''[[Li ti]]'' và ''[[Độc đạo]]'',<ref>{{Chú thích web|url=https://thethaovanhoa.vn/van-hoa/nhac-si-sa-huynh-song-voi-tung-duong-trong-am-nhac-bang-thoi-gian-song-voi-chong-n20210331065553543.htm|tựa đề=Nhạc sĩ Sa Huỳnh: 'Sống với Tùng Dương trong âm nhạc bằng thời gian sống với chồng'|tác giả=Kim Chi|ngày=2021-03-21|website=[[Thể thao & Văn hóa]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> trong khi Bùi Caroon là một ca sĩ trẻ từng tham gia nhiều cuộc thi, tuy nhiên không để lại nhiều dấu ấn. Mặc dù vậy, đối với Tùng Dương, âm nhạc của anh "thẳng thắn và mạnh mẽ, chân thành và gai góc nhưng rất có độ đằm của một con người đã nếm qua nhiều ngọt đắng cuộc đời". Đối với Tùng Dương, sự kết hợp giữa Sa Huỳnh và Bùi Caroon chính là "sự hài hòa giữa âm và dương".<ref name=":3">{{Chú thích web|url=https://tuoitre.vn/khong-ngung-bien-hoa-moi-la-tung-duong-20201130082921259.htm|tựa đề=Không ngừng biến hóa mới là Tùng Dương|tác giả=Độc Cầm|ngày=2020-11-30|website=[[Tuổi Trẻ (báo)|Tuổi Trẻ]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-21}}</ref> Sau nhiều lần thử qua các bản demo khác nhau, Tùng Dương tìm đến hai nhà sản xuất âm nhạc Nguyễn Hữu Vượng và Lưu Quang Minh để xây dựng ý tưởng cũng như phần âm nhạc cho album.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.phunuonline.com.vn/ca-si-tung-duong-ke-tham-lam-trong-am-nhac-a1425677.html|tựa đề=Ca sĩ Tùng Dương - Kẻ “tham lam” trong âm nhạc|tác giả=Hoàng Linh Lan|ngày=2021-01-17|website=Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref> Nguyễn Hữu Vượng từng là giám đốc âm nhạc cho một số liveshow của ca sĩ [[Hà Anh Tuấn]] và hợp tác sản xuất âm nhạc cho nhiều ca sĩ như [[Hồng Nhung]], [[Thu Phương]], [[Khánh Linh]], Nguyên Hà, Dalab;<ref>{{Chú thích web|url=https://thethaovanhoa.vn/van-hoa/nguyen-huu-vuong-nguoi-dung-sau-thanh-cong-cua-cac-ca-si-n20210128233432818.htm|tựa đề=Nguyễn Hữu Vượng: Người đứng sau thành công của các ca sĩ|tác giả=Tiểu Phong|ngày=2021-01-30|website=[[Thể thao & Văn hóa]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-21}}</ref> còn Lưu Quang Minh là đồng sáng lập Maius Philharmonic, dàn nhạc giao hưởng trẻ nhất Việt Nam thời điểm hiện tại.<ref>{{Chú thích web|url=https://vnexpress.net/luu-quang-minh-pho-nhac-chu-dai-bi-4109446.html|tựa đề=Lưu Quang Minh phổ nhạc 'Chú Đại Bi'|tác giả=Hà Thu|ngày=2020-06-02|website=[[VnExpress]]|url-status=live|ngày truy cập=2021-11-20}}</ref>
|
