Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sa mạc Thar”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Chobot (thảo luận | đóng góp)
n r2.6.5) (Bot: Thêm et:Thar
Xqbot (thảo luận | đóng góp)
n r2.7.3) (Bot: Thêm ur:صحرائے تھر; sửa cách trình bày
Dòng 2:
[[Tập tin:Thar Desert satellite.jpg|thumb|Một ảnh vệ tinh của [[NASA]] về sa mạc Thar]]
[[Tập tin:Thar Desert.JPG|thumb|Cảnh quan sa mạc Thar]]
'''Sa mạc Thar''' hay '''hoang mạc Thar''' ({{lang-raj|थार मरुधर}}, [[Hindi]]:थार मरुस्थल, '''Urdu''' ({{lang-ur|{{Nastaliq|تھر صحرا}}}} hay còn gọi là '''Sa mạc Đại Ấn Độ''') là một khu vực khô cằn rộng lớn tại phần tây bắc của [[tiểu lục dịa Ấn Độ]] và tạo thành một đường ranh giới tự nhiên chạy dọc đường biên giới giữa [[Ấn Độ]] và [[Pakistan]]. Với diện tích trên {{convert|200,000|km2|abbr=on}},<ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9071941/Thar-Desert Sahara Desert - Britannica Online Encyclopedia<!-- Bot generated title -->]</ref> đây là sa mạc cận nhiệt đới [[Danh sách sa mạc theo diện tích|lớn thứ 9]].<ref name="Mohan Lal Gupta 2008, p.69">Dr Mohan La Gupta: Rajasthan Jyankosh, Jojo Granthagar, Jodhpur, 2008, ISBN 81-86103-05-8, p.69</ref>
 
Sa mạc Thar nằm hầu hết tại bang [[Rajasthan]] của Ấn Độ và mở rộng đến phần phía bắc của các bang [[Haryana]] và [[Punjab (Ấn Độ)|Punjab]] và miền nam của bang [[Gujarat]]. Tại [[Pakistan]], sa mạc chiếm phần phía đông của tỉnh [[Sindh]] và phần đông nam của tỉnh [[Punjab (Pakistan)|Punjab]]. [[Sa mạc Cholistan]] kế bên sa mạc Thar kéo dài vào tỉnh Punjab của Pakistan. Tại Ấn Độ, sa mạc Thar mở rộng từ sông Sutlej, bị bao quanh bởi [[dãy núi Aravalli]] ở phía đông, phía nam là một đầm lầy nước mặn dược gọi là [[Great Rann of Kutch]] (nhiều phần của nó đôi khi được coi là thuộc sa mạc Thar), và phía tây là thung lũng [[sông Ấn]]. Ranh gới của sa mạc với những thảo nguyên phía bắc là không rõ ràng, sa mạc chiếm khoảng 3/5 tổng diện tích của bang Rajastan.
 
== Địa văn và địa chất ==
Sa mạc Thar dốc về phía bồn địa sông Ấn và bề mặt không đồng đều, chủ yếu là các cồn cát. Các đụn cát ở phía nam cao hơn, cao khoảng 152 m trong khi các đụn cát ở phía bắc cao khoảng 16 m so với mặt đất.
 
Dãy Aravalli tạo thành mốc ranh giới chính ở đông nam sa mạc Thar. Đất trồng tại sa mạc là loại đất khô cằn thường bao gồm kết cấu cát hay pha cát-sét. Độ chặt và độ sâu lớp đất phụ thuộc theo đặc điểm địa hình. Các vùng đất nhiều mùn ở vùng thấp chặt hơn và có thể có một tầng đất cái. Một số loại đất này gồm một tỉ lệ cao muối khoáng hòa tan tại các tầng thấp, khiến nguồn nước bị nhiễm độc.
 
== Nguồn gốc ==
Nguồn gốc của sa mạc Thar là một chủ đề gây tranh cãi. Một số người cho nó có niên đại từ 4000 đến 10.000 năm, trong khi những người khác cho rằng sự khô hạn đã bắt đầu ở khu vực từ rất lâu trước đó. Một thuyết khác cho rằng khu vực trở thành sa mạc trong thời gian tương đối gần đây: có lẽ khoảng 2000 - 1500 TCN. Khoảng thời gian này, [[sông Ghaggar-Hakra|Ghaggar-Hakra]] không còn là một con sông lớn. Dòng sông nay chấm dứt ngay trong sa mạc từng có lúc là một nguồn nước cho trung tâm [[văn minh lưu vực sông Ấn]] là [[Mohenjo-daro]]. Sa mạc đã được quan sát thông qua các các công nghệ viễn thám rằng khí hậu Cuối [[Phân đại Đệ tứ]] đã biến đổi và [[Tân kiến tạo]] đã đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi \lưu vực dòng chảy của khu vực này và có một số lượng lớn các [[cổ kênh đào]] đã tồn tại.
 
Dòng 18:
Các nghiên cứu về [[Kalibangan]] tại vùng sa mạc của Robert Raikes<ref>Kalibangan: Death from Natural Causes, by Raikes</ref> chỉ ra rằng nơi này trở nên như ngày nay vì dòng sông đã khô cạn. Giáo sư . B. B. Lal (Tổng giám đốc của [[Nghiên cứu Khảo cổ học Ấn Độ]]) ủng hộ quan điểm này với khẳng định: "[[phóng xạ Carbon]] đac ho thấy rằng khu định cư [[Harappa]] tại Kalibangan đã bị bỏ hoang từ khoảng năm 2000-1900 TCN. Và các bằng chứng thủy văn cho thấy, việc bỏ hoang này diễn ra do sự khô hạn của Ghaggar-Hakra. Phần sau này đã được chứng minh bằng nghiên cứu của Raikes, một nhà thủy học người Ý và các cộng tác viên Ấn Độ của ông".<ref>cf. The Homeland of Indo-European Languages and Culture: Some Thoughts</ref>
 
== Tham khảo ==
{{Reflist}}
 
== Đọc thêm ==
<!-- these may have been used by editors as a bibliography -->
* Rajendra Kumar. Gravis Jodhpur
Dòng 36:
* Rajesh Kumar, M., Rajawat, A.S. and Singh, T.N. (2005). Applications of remote sensing for educidate the Palaeochannels in an extended Thar desert, Western Rajasthan, 8th annual International conference, Map India 2005, New Delhi.
 
== Liên kết ngoài ==
{{Commons category}}
* {{wikitravel}}
Dòng 94:
[[te:థార్ ఎడారి]]
[[uk:Тар (пустеля)]]
[[ur:صحرائے تھر]]
[[zh:塔尔沙漠]]