Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Alkaloid”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n r2.7.3) (Bot: Thêm jv:Alkaloid; sửa cách trình bày |
n chú thích, replaced: {{cite book → {{chú thích sách |
||
Dòng 1:
[[Tập tin:Ephedrine.png|nhỏ|phải|Cấu trúc hóa học của [[ephedrin]], một ancaloit nhóm phenetylamin]]
'''Ancaloit''' là cách chuyển tự sang dạng Việt hóa nửa chừng của ''alkaloid'' (tiếng Anh) hay ''alcaloïde'' (tiếng Pháp) hoặc ''алкалоид'' (tiếng Nga). Một cách chặt chẽ thì nó là [[amin]] nguồn gốc tự nhiên do [[thực vật]] tạo ra<ref>{{
Trong khi nhiều ancaloit là các [[chất độc]] thì một số lại được sử dụng trong y học với vai trò như là các chất [[chất giảm đau|giảm đau]] hay [[chất gây tê|gây tê]], cụ thể như [[morphin]] hay [[codein]], cũng như trong một số ứng dụng khác.
Dòng 50:
== Hóa tính ==
* Một số alkaloid có tác dụng như base mạnh có khả năng làm xanh giấy quỳ đỏ như nicotin.
* Đa số các alcaloid đều có tính base yếu.
* Một số tính base rất yếu như cafein, piperin…
Dòng 115:
** Các [[steroit]]: [[solanin]], [[samandari]] (các [[amoni|hợp chất amoni bậc bốn]]): [[muscarin]], [[cholin]], [[neurin]]
* Các ancaloit từ dừa cạn (chi ''[[Vinca]]'') và các họ hàng của nó: [[vinblastin]], [[vincristin]]. Chúng là các chất chống ung thư và liên kết các [[nhị trùng]] (dime) [[tubulin]] tự do, vì thế phá vỡ cân bằng giữa trùng hợp (polyme hóa) và phản trùng hợp [[vi quản]], tạo ra sự kìm hãm các tế bào trong pha giữa của quá trình phân bào.
== Thuộc tính hóa lý ==
Hàng 145 ⟶ 144:
* Ở nấm có alkaloid trong nấm cựa khỏa mạch (Claviceps purpurea), nấm Amanita phalloides.
* Ở động vật, cũng đã tìm thấy alkaloid ngày càng tăng, alkaloid samandarin, samandaridin, samanin có trong tuyến da của loài kỳ nhông. Bufotenin, bufotenidin, dehydrobufotenin lấy từ nhựa cóc.
* Trong cây, alkaloid thường tập trung ở một số bộ phận nhất định.
* Rất ít trường hợp trong cây chỉ có một alkaloid duy nhất mà thường có hỗn hợp nhiều alkaloid, trong đó alkaloid có hàm lượng cao được gọi là alkaloid chính.
* Các alkaloid ở trong những cây cùng một họ thực vật cũng thường có cấu tạo rất gần nhau.
* Hàm lượng alkaloid trong cây thường rất thấp, Một số dược liệu chứa 1-3% alkaloid đã được coi là hàm lượng khá cao.
* Hàm lượng alkaloid trong cây phụ thuộc vào nhiều yếu tố như khí hậu, ánh sáng, chất đất, phân bón, giống cây, bộ phận thu hái và thời kỳ thu hái. Vì vậy đối với mỗi dược liệu cần nghiên cứu cách trồng trọt, thu hái và bảo quản để có hàm lượng hoạt chất cao.
* Trong cây, alkaloid ít khi ở trạng thái tự do (alkaloid base), mà thường ở dạng muối của các acid hữu cơ như citrat, tactrat, oxalat, acetat…
* Có một số ít trường hợp alkaloid kết hợp với đường tạo ra dạng glycoalkaloid như solasonin và solamacgin trong cây Cà lá xẻ (Solanum laciniatum).
Hàng 174 ⟶ 173:
* [http://www.duoclieu.org/2012/01/alcaloid-va-duoc-lieu-chua-alcaloid.html Alcaloid và dược liệu chứa alcaloid]
{{alkaloids}}
{{Liên kết bài chất lượng tốt|ru}}▼
[[Thể loại:Sản phẩm tự nhiên]]
[[Thể loại:Ancaloit| ]]
▲{{Liên kết bài chất lượng tốt|ru}}
[[af:Alkaloïde]]
|