Bộ Dứa dại
Bộ Dứa dại hay bộ Dứa gai[1] (danh pháp khoa học: Pandanales) là một bộ trong thực vật có hoa, với sự phân bổ rộng khắp khu vực nhiệt đới.
Bộ Dứa dại | |
---|---|
Phân loại khoa học | |
Giới (regnum) | Plantae |
(không phân hạng) | Angiospermae |
(không phân hạng) | Monocots |
Bộ (ordo) | Pandanales Lindl., 1833 |
Các họ | |
Xem văn bản |
Phân loại
sửaHệ thống APG III năm 2009 (không đổi so với Hệ thống APG II năm 2003) đặt bộ này trong nhánh thực vật một lá mầm và bao gồm 5 họ như sau:
- Cyclanthaceae: Họ Hoàn hoa
- Pandanaceae: Họ Dứa dại
- Stemonaceae: Họ Bách bộ
- Triuridaceae: Họ Háo rợp
- Velloziaceae: Họ Phỉ nhược thúy
Theo định nghĩa này thì bộ bao gồm 1.345 loài cây gỗ, cây bụi, dây leo và cây thân thảo trông tương tự như dừa hay cọ, phân bố trong 36 chi.
Phát sinh chủng loài
sửaCây phát sinh chủng loài của bộ Dứa dại so với các bộ thực vật một lá mầm khác lấy theo APG III.
Monocots |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cây phát sinh chủng loài trong nội bộ bộ Dứa dại dưới đây lấy theo APG III.
Pandanales |
| |||||||||||||||||||||
Phân loại cũ
sửaTrong các phân loại cũ hơn, chẳng hạn như trong phân loại năm 1998 của hệ thống APG thì bộ này bao gồm 4 họ là:
- Cyclanthaceae
- Pandanaceae
- Stemonaceae
- Velloziaceae
Hệ thống Cronquist năm 1981 đặt bộ này trong phân lớp Arecidae của lớp Liliopsida [=thực vật một lá mầm] và chỉ có một họ:
- Pandanaceae
Hệ thống Wettstein năm 1935 đặt bộ này trong lớp Monocotyledones và sử dụng định nghĩa khác, bao gồm:
- Pandanaceae
- Sparganiaceae
- Typhaceae
Hệ thống Bentham & Hooker năm 1883 có bộ tương tự dưới tên gọi Nudifloreae, bao gồm:
Sử dụng
sửaMột vài loài trong bộ này sản sinh ra lá tương tự như những chiếc đai, có thể dùng đan rổ rá; chi Pandanus (họ Pandanaceae) được sử dụng rộng khắp tại châu Đại dương để lợp mái nhà, đan rổ rá và làm quần áo, còn lá của Carludovica palmata (họ Cyclanthaceae) được dùng làm mũ Panama.