Cách mạng màu

Phong trào nổi dậy đòi xoá bỏ chế độ chính trị tại một số quốc gia

Cách mạng màu là cụm từ để chỉ những phong trào chính trị trong một số quốc gia thuộc Liên Xô cũ và một vài quốc gia khác trong những năm đầu thập niên 2000, lấy tên 1 màu sắc hay 1 loại hoa tiêu biểu. Những người tham gia đã biểu tình để phản đối các chính quyền mà họ cho là tham ôđộc tài. Các cuộc cách mạng màu nổi bật với sự tham gia của các tổ chức phi chính phủ (NGO) và các nhà hoạt động sinh viên, nhiều khi có sự tài trợ từ chính phủ nước ngoài. Hình thức ban đầu là đấu tranh bất bạo động, nhưng sau đó có thể chuyển thành đấu tranh bạo lực. Nếu thành công, nó sẽ dẫn đến sự lật đổ chính phủ hoặc lãnh đạo phải từ chức. Nhưng nếu thất bại, nó sẽ dẫn đến bất ổn chính trị, ly khai, nội chiến hoặc sự xâm lược của ngoại quốc (như ở Syria, Libya, Ukraina).

Các cuộc cách mạng màu điển hình là Cách mạng Nhung Tiệp Khắc (1989) Cách mạng 5 tháng 10 Serbia (2000), Cách mạng Hoa hồng Gruzia (2003), Cách mạng Cam Ukraina (2004), và Cách mạng Tulip Kyrgyzstan (2005). Trong mỗi lần, nhiều người đã xuống đường biểu tình sau các cuộc bầu cử gây tranh cãi.

Từ này cũng được dùng cho một số cuộc cách mạng xảy ra tại Trung Đông như cách mạng cây tuyết tùng 2005 tại Liban, Cách mạng Xanh 2005 tại Kuwait.

Nguyên nhân và kết quả

sửa
 
Cách mạng Hoa hồng tại Tibilisi, 2003

Cách mạng màu đã thành công vào năm 2003 tại Gruzia (Cách mạng Hoa hồng), năm 2004 tại Ukraina (Cách mạng Cam) và vào năm 2005 tại Liban (Cách mạng cây tuyết tùng) cũng như tại Kyrgyzstan (Cách mạng Hoa Tulip). Tại Belarus, trong cuộc bầu cử tổng thống 2006, nó đã thất bại sau 5 ngày.

Ngòi nổ tại 3 nước trước đây thuộc Liên Xô là Gruzia, Ukraina và Kyrgyzstan là những cáo buộc về gian lận bầu cử. Tại Liban là do sự tức giận về việc một cựu thủ tướng bị ám sát.

Tham khảo

sửa