Crenicichla là một chi thuộc họ Cá hoàng đế có nguồn gốc từ Nam Mỹ, thường gọi chung là cá rô phi thân giáo. Chúng được tìm thấy ở hầu hết các môi trường nước ngọt ở vùng nhiệt đớicận nhiệt đới giữa AndesĐại Tây Dương[1].

Crenicichla
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Animalia
Ngành (phylum)Chordata
Lớp (class)Actinopterygii
Bộ (ordo)Cichliformes
Họ (familia)Cichlidae
Phân họ (subfamilia)Cichlinae
Chi (genus)Crenicichla
Heckel, 1840
Loài điển hình
Crenicichla macrophthalma
Heckel, 1840

Mô tả sửa

Loài nhỏ nhất của chi Crenicichla, đặc biệt là những thành viên thuộc nhóm loài C. wallacii, không lớn hơn 6 – 14 cm[2], và được xếp vào nhóm những loài "cá rô lùn" được nuôi làm cảnh, mặc dù chúng rất hung hăng và có tính háu ăn. Loài Crenicichla lớn nhất có thể phát triển đạt đến chiều dài khoảng 50 cm[2]. Hầu hết các loài trong chi đều có độ dài nằm trong khoảng 15 – 30 cm[3]. Giống như nhiều loài cá ăn thịt khác, các loài Crenicichla đều có miệng rộng và thân dài.

Phần lớn các loài Crenicichla đều ăn thịt, mà thức ăn chủ yếu của chúng là các loại cá, côn trùng và một số động vật nhỏ hơn. Chúng thường ẩn mình ở những nơi mà con mồi không thấy, thường trong các thân cây và sau các tảng đá. Ngoại trừ C. tapii, khác với những người họ hàng của nó, chỉ ăn periphyton (các loài sinh vật bám rễ dưới nước) và sống thành đàn[4].

Phân bố và môi trường sống sửa

Các loài Crenicichla đều có nguồn gốc từ các môi trường nước ngọt ở vùng nhiệt đớicận nhiệt đới Nam Mỹ, phía đông dãy Andes, trải dài từ Trinidad và Guiana Shield (bao gồm cả Orinoco), băng qua lưu vực các sông Amazon và Río de la Plata, chạy tới sông Río Negro của Argentina ở phía nam. Mặc dù phân bố, các cá thể loài thường bị giới hạn ở một lưu vực sông hoặc một nhánh sông[5].

Phân loại sửa

 
Crenicichla lenticulata
 
Crenicichla gillmorlisi
 
Crenicichla lacustris

Hiện có 93 loài được công nhận trong chi này[3][6][7]:

Chú thích sửa

  1. ^ Kullander, Sven O.; Lucena, Carlos A. Santos de (June 2006). "A review of the species of Crenicichla (Teleostei: Cichlidae) from the Atlantic coastal rivers of southeastern Brazil from Bahia to Rio Grande do Sul States, with descriptions of three new species". Neotropical Ichthyology. 4 (2): 127–146
  2. ^ a b Gottwald, J: Crenicichla arten
  3. ^ a b Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2015). Species of Crenicichla in FishBase
  4. ^ Piálek, L., Dragová, K., Casciotta, J., Almirón, A. & Říčan, O. (2015): Description of two new species of Crenicichla (Teleostei: Cichlidae) from the lower Iguazú River with a taxonomic reappraisal of C. iguassuensis, C. tesay and C. yaha. Historia Natural 5 (2): 5-27
  5. ^ Piálek, Lubomír; Říčan, Oldřich; Casciotta, Jorge; Almirón, Adriana; Zrzavý, Jan (2012). "Multilocus phylogeny of Crenicichla (Teleostei: Cichlidae), with biogeography of the C. lacustris group: Species flocks as a model for sympatric speciation in rivers". Molecular Phylogenetics and Evolution. 62 (1): 46–61
  6. ^ Casciotta, Jorge; Almirón, Adriana; Aichino, Danilo; Gómez, Sergio; Piálek, Lubomír; Říčan, Oldřich (2013). "Crenicichla taikyra (Teleostei: Cichlidae), a new species of pike cichlid from the middle río Paraná, Argentina". Zootaxa. 3721 (4): 379
  7. ^ Mattos, J.L., Schindler, I., Ottoni, F.P. & Cheffe, M.M. (2014): A new species of Crenicichla from the upper Rio das Antas basin, dos Patos lagoon system, southern Brazil (Teleostei: Cichlidae) Lưu trữ 2017-08-09 tại Wayback Machine. Vertebrate Zoology 64 (1): 35–42