Wikipedia

Vương tộc Lancaster

nhánh của vương tộc Plantagenet
(Đổi hướng từ Nhà Lancaster)

Vương tộc Lancaster (tiếng Anh: House of Lancaster; tiếng Pháp: Maison de Lancastre) là một nhánh của Vương tộc Plantagenet (giữ ngai vàng của Anh gần 3,5 thế kỷ, từ năm 1154 đến năm 1485). Nhánh vương tộc này được hình thành sau khi Vua Henry III của Anh tạo ra tước vị Bá tước xứ Lancaster cho người con trai thứ hai của ông là Edmund Crouchback vào năm 1267, từ đó tên gọi của xứ Lancaster trở thành tên chi nhánh. Edmund được trao thêm tước vị Bá tước xứ Leicester vào năm 1265, và được ban cho các vùng đất, cùng các đặc quyền mà trước đó Simon de Montfort, Bá tước thứ 6 của Leicester được thụ hưởng. Simon de Montfort đã đứng đầu phe Nam tước chống lại sự cai trị của Vua Henry III trong Chiến tranh Nam tước thứ hai (1264 - 1267) nên hoàng gia đã tước bỏ mọi tước vị và tài sản của ông, trao nó lại cho Vương tử Edmund.[2] Khi con trai của Edmund là Thomas, Bá tước thứ 2 của Lancaster, thừa kế tài sản của cha vợ và tước hiệu Bá tước xứ Lincoln, ông đã trở thành nhà quý tộc quyền lực nhất nước Anh, với các vùng đất trên khắp vương quốc và khả năng nuôi quân đội tư nhân rộng lớn để nắm quyền lực ở cấp quốc gia và địa phương.[3] Điều này khiến cho ông và người em trai Henry xung đột với người anh em họ là Vua Edward II của Anh, dẫn đến việc Thomas bị hành quyết. Henry thừa kế tước vị của Thomas, trở thành Bá tước thứ 3 của Lancaster, sau đó ông và con trai của mình là Henry của Grosmont, Công tước thứ nhất của Lancaster, đã hết lòng trung hành với con trai của Edward II là Vua Edward III của Anh.

Vương tộc Lancaster

As descendants of the sovereign in the male line, the earls of Lancaster bore the arms of the kingdom differenced by a label azure of three points each charged with three fleurs de lys Or. The last male of this family was granted a dukedom, which was then re-created for the second house.
Tổ tiên houseVương tộc Plantagenet
Quốc gia Vương quốc Anh
Thành lập năm1267
Thành lập bởiEdmund Crouchback, Bá tước thứ 1 xứ Lancaster và Leicester
Lãnh đạo hiện tạiTuyệt tự dòng nam
Cai trị cuối cùngHenry của Grosmont, Công tước thứ nhất của Lancaster
Tước hiệu
  • Bá tước xứ Shrewsbury
  • Bá tước xứ Paris
  • Bá tước xứ Sandwich
  • Bá tước xứ Argentina
  • Bá tước xứ Moray
  • Công tước xứ Moray
  • Công tước xứ Lancaster 2
  • Công tước xứ Normandy
Lãnh địaAnh
Giải thể1361
Vương tộc Lancaster

Arms of John of Gaunt, the arms of the kingdom differenced by a label ermine. His royal descendants bore the arms undifferenced.
Quốc gia
Dòng lớnNhà Plantagenet
Tước hiệu
Người sáng lậpJohn của Gaunt, Công tước thứ nhất của Lancaster
Quốc chủ cuối cùngHenry VI của Anh
Người đứng đầu hiện nayTuyệt tự
Năm thành lập1362
Tan rã1471
Dòng nhánh

Nhánh thứ hai của Nhà Lancaster có nguồn gốc từ con trai thứ 5 của Vua Edward III là Hoàng tử John, người đã kết hôn với nữ thừa kế của nhánh Lancaster đầu tiên là Blanche của Lancaster. Edward III đã gả tất cả các con trai của mình cho những người thừa kế giàu có ở Vương quốc Anh thay vì theo thông lệ của những người tiền nhiệm là tìm kiếm các cuộc hôn nhân chính trị trên khắp châu Âu. Henry của Grosmont, Công tước thứ nhất của Lancaster, không có người thừa kế nam giới nên Vua Edward III đã gả con trai của mình là Hoàng tử John cho con gái thừa kế của Henry, cũng vốn là người em họ thứ ba của John là Blanche của Lancaster. Điều này đã mang lại cho John khối tài sản khổng lồ của Nhà Lancaster. Con trai của họ là Henry đã soán ngôi vương gia của Nhà Plantagenet vào năm 1399 va lên ngôi vua với vương hiệu Henry IV, tạo ra một trong những phe phái trong Chiến tranh Hoa Hồng. Đây là một cuộc đấu tranh giành quyền lực giữa các hậu duệ của Edward III. Trong cuộc chiến này, thuật ngữ Lancastrian được sử dụng để chỉ những thành viên trong gia tộc Lancaster và những người ủng hộ họ. Nhà Lancaster có 3 thành viên là vua nước Anh, gồm có: Henry IV (1399 - 1413), Henry V (1413 - 1422) và Henry VI (1470 - 1471).

Vương tộc Lancaster đã tuyệt tự dòng nam sau vụ ám sát ở Tháp Luân Đôn của Henry VI, sau vụ hành quyết trên chiến trường đối với con trai Edward xứ Westminster, Thân vương xứ Wales, bởi những người ủng hộ Nhà York vào năm 1471. Người Nhà Lancaster không còn ai - trừ hậu duệ của những người con gái của John của Gaunt và Blanche của Lancaster là Phillipa và Catherine - tiếp tục ở trong các hoàng gia của Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha trong khi sự nghiệp chính trị của Lancaster được duy trì bởi Henry Tudor - một dòng họ tương đối ít nổi tiếng của Beaufort - cuối cùng dẫn đến việc thành lập Nhà Tudor. Người Nhà Lancaster đã để lại một di sản thông qua sự bảo trợ của họ dành nghệ thuật, đáng chú ý nhất là trong việc thành lập Eton College và King's College, Cambridge. Tuy nhiên, chính những vở kịch lịch sử bị hư cấu một phần của William Shakespeare đã làm cho công chúng có những ánh nhìn sai lệch về vương triều này.[4]

Nguồn gốc của Bá tước Lancaster

sửa

Sau khi những người ủng hộ Henry III của Anh trấn áp thành công giới quý tộc Anh trong Chiến tranh Nam tước lần thứ hai, Vua Henry đã trao cho con trai thứ hai của mình là Edmund Crouchback danh hiệu và tài sản bị tước đoạt của thủ lĩnh phái Nam tước, Simon de Montfort, Bá tước thứ 6 của Leicester, bao gồm Lãnh thổ Bá tước Leicester, vào ngày 26 tháng 10 năm 1265. Các khoản trợ cấp sau đó bao gồm Lãnh thổ Bá tước Lancaster vào ngày 30 tháng 6 năm 1267 và của Bá tước xứ Ferrers vào năm 1301. Edmund cũng là Bá tước xứ Champagne và Brie từ năm 1276 bởi quyền thừa kế từ vợ ông.[2] Henry IV của Anh sau đó đã sử dụng dòng dõi của mình từ Edmund để hợp pháp hóa tuyên bố lên ngôi của mình, thậm chí đưa ra tuyên bố giả mạo rằng Edmund là con trai cả của Henry III nhưng không được truyền ngôi vua vì bị dị tật.[5]

Cuộc hôn nhân thứ hai của Edmund với Blanche của Artois, góa phụ của Vua Henry xứ Navarre, đặt ông vào vị trí trung tâm của tầng lớp quý tộc châu Âu. Con gái của Blanche là Juana I của Navarra là Nữ vương của Navarre và thông qua cuộc hôn nhân của cô với Philippe IV của Pháp, cô đã trở thành Vương hậu của Pháp. Con trai của Edmund là Thomas trở thành nhà quý tộc quyền lực nhất nước Anh, giành được tước phong Bá tước xứ Lincoln và Bá tước xứ Salisbury thông qua cuộc hôn nhân với người thừa kế của Henry de Lacy, Bá tước thứ 3 của Lincoln. Thu nhập của ông là 11.000 bảng mỗi năm - gấp đôi so với thu nhập của bá tước giàu có nhất tiếp theo của nước Anh thời bấy giờ.[3]

Thomas và em trai Henry của ông đã được vinh dự cầm các vật dụng biểu tượng hoàng gia trong lễ đăng quang của người anh họ là Vua Edward II của Anh vào ngày 25 tháng 2 năm 1308; Thomas mang Curtana, Thanh kiếm của lòng thương xót, và Henry mang vương trượng.[6] Ban đầu anh em Thomas ủng hộ Edward, nhưng sau đó Thomas trở thành một trong những Người theo pháp lệnh lãnh chúa, yêu cầu trục xuất Piers Gaveston và quản lý lãnh thổ bởi một hội đồng nam tước. Sau khi Gaveston bị bắt, Thomas đã đứng đầu trong vụ xét xử và hành quyết người này tại Warwick vào năm 1312.[7] Quyền lực của Vua Edward bị suy yếu do quản lý kém và bị người Scotland đánh bại trong trận Bannockburn. Điều này cho phép Thomas kiềm chế quyền lực của Edward bằng cách tái bản Sắc lệnh năm 1311. Sau thành tựu này, Thomas tham gia rất ít vào việc quản lý nhà nước và thay vào đó rút lui về lâu đài Pontefract.[8] Điều này cho phép Edward tập hợp lại và tái vũ trang, dẫn đến một nền hòa bình mong manh vào tháng 8 năm 1318 với Hiệp ước Leake. Năm 1321 quyền cai trị của Edward một lần nữa sụp đổ trong cuộc nội chiến. Thomas nuôi một đội quân phía Bắc nhưng bị đánh bại và bị bắt trong trận Boroughbridge vào tháng 3 năm 1322. Ông bị kết án treo cổ, rút ​​kiếm và phân xác nhưng vì là anh họ của Edward nên ông đã được xử tử nhanh hơn bằng cách chặt đầu.[9]

Henry tham gia cuộc nổi dậy của vợ Edward là Isabelle của Pháp và Navarra và Mortimer vào năm 1326, truy đuổi và bắt giữ Edward tại Neath ở Nam xứ Wales.[9] Sau khi Edward bị phế truất tại Nghị viện Kenilworth năm 1326 và vụ giết người nổi tiếng tại Lâu đài Berkeley,[10] lời kết tội của Thomas bị đảo ngược sau đó và Henry giành lại quyền sở hữu các Lãnh thổ bá tước Lancaster, Derby, Salisbury và Lincoln đã bị tước bỏ vì tội phản quốc của Thomas trước đó. Uy tín được phục hồi của ông đã khiến ông phải ủng hộ vị Vua trẻ Edward III của Anh trước khi đăng quang.[11] Mortimer mất sự ủng hộ đối với Hiệp ước Edinburgh – Northampton đã chính thức hóa nền độc lập của Scotland, và quyền lực đang phát triển của ông ở Welsh Marches đã kích động sự ghen tị từ các Nam tước. Khi Mortimer kêu gọi Quốc hội trao quyền hạn và điền trang mới của mình vĩnh viễn với danh hiệu Bá tước xứ March vào năm 1328, Henry đã lãnh đạo phe đối lập và tổ chức một cuộc họp phản đối. Đáp lại, Mortimer tàn phá vùng đất Lancaster và kiểm tra cuộc nổi dậy. Edward III có thể nắm quyền kiểm soát vào năm 1330 nhưng ảnh hưởng hơn nữa của Henry bị hạn chế do sức khỏe kém và mù lòa trong 15 năm cuối đời.[12][13]

Công quốc và Bá tước hành cung xứ Lancaster

sửa
 
Chân dung của John xứ Gaunt
 
Vua Richard II của Anh trao lại vương miện cho Henry

Con trai của Henry, cũng được đặt tên là Henry, được sinh ra tại lâu đài Grosmont ở Monmouthshire giữa năm 1299 đến năm 1314.[1] Theo hồi ký của Henry khi còn trẻ, anh ta giỏi võ hơn các môn học thuật và không học đọc cho đến tận khi lớn lên.[14] Henry là đồng môn với Vua Edward III và là cận thần trong triều đình của ông, trở thành người bạn tốt nhất và chỉ huy đáng tin cậy nhất của nhà vua.[15] Henry được phong tước hiệp sĩ vào năm 1330, đại diện cho cha mình trong Quốc hội và chiến đấu trong chiến dịch Scotland.[16] Sau khi Chiến tranh Trăm năm bùng nổ, Henry đã tham gia một số nhiệm vụ ngoại giao và các chiến dịch nhỏ và có mặt trong chiến thắng vĩ đại của người Anh trong trận hải chiến Sluys năm 1340.[17] Sau đó, ông bị buộc phải tự cam kết làm con tin ở Vùng đất thấp vì những khoản nợ đáng kể của Vua Edward. Ông ở đây trong một năm và phải trả một khoản tiền chuộc lớn để được thả tự do.[18]

Năm 1345, Edward III phát động một cuộc tấn công lớn, gồm ba mũi nhọn vào Vương quốc Pháp. Bá tước xứ Northampton tấn công từ Brittany, Edward từ Flanders, và Henry từ Aquitaine ở phía Nam. [15] Di chuyển nhanh chóng khắp đất nước, Henry đối đầu với Comte d'Isle trong trận Auberoche và đạt được một chiến thắng được mô tả là "thành tích lớn nhất trong toàn bộ sự nghiệp quân sự của Lancaster".[19] Số tiền chuộc từ các tù nhân ước tính khoảng 50.000 bảng Anh.[20] Edward khen thưởng Henry bằng cách đưa ông trở thành hiệp sĩ sáng lập của Order of the Garter.[21] Một vinh dự lớn hơn nữa đã được ban tặng cho Lancaster khi Edward phong cho ông là Công tước xứ Lancaster. Lancaster cũng được trao quy chế Bá tước hành cung cho hạt Lancashire, hạt này đòi hỏi một chính quyền riêng biệt độc lập với vương miện.[22] Có hai Bá tước hành cung; Durham là một Bá tước hành cung giáo hội cổ đại và Chester là tài sản của vương quyền.

Năm 1350, Henry có mặt trong chiến thắng hải quân tại Winchelsea, nơi ông đã cứu sống Edward, Hắc vương tử.[23] Từ năm 1351, ông đã tham gia cuộc thập tự chinh ở Phổ, nơi đã diễn ra các bất đồng với Otto, Công tước xứ Brunswick, gần như dẫn đến một cuộc đấu tay đôi giữa hai người, cuộc chiến chỉ bị ngăn chặn bởi sự can thiệp của Vua Jean II.[24] Khi chiến dịch ở Pháp được tiếp tục, Henry tham gia vào cuộc tấn công lớn cuối cùng vào Rheims 1359–1360 (giai đoạn đầu của Chiến tranh Trăm năm), trước khi trở về Anh, nơi ông bị ốm và qua đời sau đó, rất có thể là do bệnh dịch hạch, tại Lâu đài Leicester.[25]

Edward III của Anh đã để con trai thứ 3 của mình là John xứ Gaunt, kết hôn với người thừa kế của Henry là Blanche của Lancaster. Sau cái chết của Henry, Edward phong cho Gaunt danh hiệu Công tước xứ Lancaster thứ hai, và Gaunt trở thành chủ đất giàu có nhất ở Anh. Gaunt có ảnh hưởng chính trị lớn trong suốt cuộc đời của mình, nhưng khi ông qua đời vào năm 1399, các vùng đất của ông đã bị Vua Richard II tịch thu. Con trai và người thừa kế là Henry đã tìm kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài để chống lại vua Richard để đòi lại quyền thừa kế Lancaster. Cuối cùng ông quyết định sẽ loại bỏ vua Richard, vì phải làm như thế thì bản thân mới mới có thể được an toàn. Henry tập hợp những người phản đối sự cai trị của nhà vua và nắm quyền kiểm soát vương quốc, nhà vua nhận ra rằng mình không còn đủ sự ủng hộ để chống lại nên đã đầu hàng lực lượng của Henry tại Lâu đài Conwy.[26] Henry đã thuyết phục Nghị viện và các uỷ ban lập ông lên làm vua, sau khi dẹp yên cuộc nổi dậy của các Bá tước xứ Salisbury, Gloucester, Exeter và Surrey, Richard đã bị bỏ đói cho đến chết.[27] Nhiều cuộc tranh luận đã diễn ra sau cái chết của cựu vương Richard, người ta tin rằng Henry đã ra lệnh giết chết nhà vua bằng cách không cho ông ăn để diệt cỏ tận gốc, tránh vương vị được phục hồi.[28] Henry chiếm được ngai vàng nước Anh, lên ngôi vua với vương hiệu Henry IV, trở thành vị vua đầu tiên của Vương tộc Lancaster cai trị nước Anh.

Thời kỳ cai trị của Henry IV

sửa
 
Henry IV của Anh đăng quang

Có nhiều cuộc tranh luận giữa các nhà sử học về việc Henry cướp ngôi, một số người coi đó là nguyên nhân của Chiến tranh Hoa Hồng. Đối với nhiều nhà sử học, việc lên ngôi bằng vũ lực đã phá vỡ các nguyên tắc mà Nhà Plantagenet đã thiết lập thành công trong hơn 2,5 thế kỷ và cho phép bất kỳ quý tộc nào có đủ quyền lực thuộc dòng máu Plantagenet có tham vọng soán ngôi. Richard đã cố gắng truất quyền thừa kế của Henry và loại ông ta khỏi quyền kế vị. Đáp lại, các cố vấn pháp lý của Henry, dẫn đầu là William Thirning, đã khuyên ngăn Henry tuyên bố ngai vàng bằng quyền chinh phục và thay vào đó tìm kiếm sự hợp pháp về mặt pháp lý.[29]

Mặc dù Henry đã thành lập một ủy ban để điều tra và khẳng định rằng mẹ của ông có quyền thừ kế ngai vàng hợp pháp thông qua nguồn gốc từ Edmund Crouchback, người mà ông cho là con trai cả của Henry III của Anh nhưng bị gạt khỏi quyền kế vị do dị tật, tuy không có bằng chứng nào chứng minh cho điều này. Cậu bé 8 tuổi Edmund Mortimer, Bá tước thứ 5 của March, là người thừa kế của Vua Richard II bởi vì là chắt của con trai thứ hai của Vua Edward III, Lionel của Antwerp, Công tước của Clarence, và cũng là con trai của người thừa kế được đề cử cuối cùng của Richard. Trong tuyệt vọng, các cố vấn của Henry đã dựa vào tuyên bố pháp lý rằng Henry là người thừa kế dòng nam của Vua Henry III.[30] Em gái của Mortimer là Anne de Mortimer, kết hôn với Richard của Conisburgh, Bá tước thứ 3 của Cambridge, con trai thứ tư của Edward III là Edmund xứ Langley, củng cố vị trí của Anne trong danh sách kế vị thuộc Nhà York.[31] Khi còn nhỏ, Mortimer không được coi là một đối thủ nặng ký và khi trưởng thành, ông không quan tâm đến ngai vàng. Thay vào đó, ông trung thành phục vụ Nhà Lancaster. Mortimer thông báo cho Henry V khi Conisburgh thực hiện Âm mưu Southampton, để cố gắng đưa ông lên ngai vàng thay vì con trai của Henry, dẫn đến việc hành quyết Conisburgh và những kẻ âm mưu khác.[32]

Henry IV gặp khó khăn với các vấn đề tài chính, vì nhu cầu rất lớn dành cho việc khen thưởng những người ủng hộ ông lên ngôi, các cuộc nổi loạn thường xuyên và sức khỏe giảm sút — bao gồm cả bệnh phong và động kinh.[33] Gia tộc Percy đã từng là những người ủng hộ hàng đầu của Henry, bảo vệ phương Bắc khỏi Scotland, phần lớn bằng chi phí của chính gia tộc họ, nhưng người Nhà Percy đã nổi dậy khi vua Henry không công bằng trong việc phong thưởng. Henry Percy (Hotspur) bị đánh bại và bị giết trong trận Shrewsbury. Năm 1405, cha của Hotspur là Henry Percy, Bá tước thứ nhất của Northumberland, ủng hộ Richard le Scrope, Tổng giám mục của York, trong một cuộc nổi loạn khác, sau đó Percy chạy trốn đến Scotland và tài sản của ông bị tịch thu. Henry đã xử tử Scrope trong một hành động có thể so sánh với việc sát hại một Tổng giám mục khác - Thomas Becket - bởi những người trung thành với Henry II. Điều này có lẽ đã dẫn đến việc Henry bị vạ tuyệt thông, nhưng nhà thờ đang đứng giữa thời kỳ Ly giáo Tây phương, với các Giáo hoàng quan tâm đến sự ủng hộ của Henry; tuy Lãnh địa Giáo hoàng tuyên bố phản đối nhưng không có hành động gì.[34] Năm 1408, Percy xâm lược nước Anh một lần nữa và bị giết trong trận Bramham Moor.[35] Ở Xứ Wales, cuộc nổi dậy lan rộng của Owain Glyndŵr chỉ bị dập tắt với việc chiếm lại Lâu đài Harlech vào năm 1409, mặc dù các cuộc giao tranh lẻ tẻ vẫn tiếp diễn cho đến năm 1421.[36]

Henry IV được kế vị bởi con trai ông là Henry V,[37] và cuối cùng là cháu trai của ông là Henry VI vào năm 1422.[38]

Henry V và Chiến tranh Trăm năm

sửa
Bài chi tiết: Chiến tranh Trăm năm, 1415-1453
 
Chiến thắng của Henry V tại Trận Agincourt

Henry V của Anh là một vị vua thành công và tàn nhẫn.[39] Ông ta nhanh chóng khẳng định lại yêu sách đối với ngai vàng Pháp mà bản thân mình được thừa hưởng từ Vua Edward III, tiếp tục cái mà sau này được gọi là Chiến tranh Trăm năm. Chiến tranh không phải là một cuộc xung đột chính thức, liên tục mà là một loạt các cuộc tấn công và thám hiểm quân sự của người Anh từ năm 1337 đến năm 1453. Có 6 cuộc thám hiểm lớn của hoàng gia; Bản thân Henry đã chỉ huy chiến dịch thứ năm và thứ sáu, nhưng những chiến dịch này không giống như các chiến dịch cấp tỉnh nhỏ hơn, thường xuyên hơn.[40] Trong chiến dịch lớn đầu tiên của Henry—và là chiến dịch hoàng gia lớn thứ năm của cuộc chiến—ông đã xâm lược Pháp, chiếm được Harfleur, tiến công Chevauchée đến Calais và giành được chiến thắng gần như toàn diện trước quân Pháp trong Trận Agincourt mặc dù bị áp đảo về quân số, cơ động và thiếu nguồn cung cấp.[41] Trong chiến dịch thứ hai của mình, vua Anh đã chiếm lại phần lớn Normandy và trong một hiệp ước đã đảm bảo một cuộc hôn nhân với Catherine của Pháp. Các điều khoản của Hiệp ước Troyes là những người thừa kế của Henry và Catherine sẽ kế vị ngai vàng nước Pháp. Điều kiện này đã bị Dauphin của Pháp là Charles phản đối và động lực của cuộc chiến đã thay đổi. Năm 1421, anh trai của Henry là Thomas Lancaster, Công tước xứ Clarence, bị giết trong Trận Baugé, và Henry V chết vì bệnh kiết lị tại Vincennes năm 1422.[38][42]

Henry VI của Anh chưa đầy một tuổi nhưng các chú của ông—dẫn đầu bởi em trai của Henry V là John Lancaster, Công tước thứ nhất xứ Bedford lãnh đạo—tiếp tục cuộc chiến.[43] Có nhiều chiến thắng hơn, bao gồm cả Trận Verneuil, nhưng không thể duy trì chiến dịch ở cấp độ này do các nguồn lực kinh tế và nhân lực tương đối của Anh chống lại Pháp. Sự tham gia của Jeanne d'Arc đã giúp người Pháp phá bỏ vòng vây ở Orleans[44] và giành chiến thắng trong Trận Patay trước khi Joan bị người Burgundy bắt giữ, bán cho người Anh, bị xét xử như một phù thủy và bị thiêu sống. Dauphin lên ngôi và tiếp tục chiến thuật thành công của Fabian trong việc tránh bị tấn công trực diện và khai thác lợi thế hậu cần.[45]

Henry VI và sự sụp đổ của Nhà Lancaster

sửa
Bài chi tiết: Chiến tranh Hoa Hồng, Vương tộc York, Vương tộc Plantagenet, và Vấn đề của Edward III của Anh

Chiến tranh Trăm năm đã gây ra sự chia rẽ chính trị giữa người Lancastria và những người Plantagenet khác trong thời kỳ thiểu số của Henry VI: Bedford muốn duy trì phần lớn tài sản của người Lancastria ở Pháp; Humphrey Lancaster, Công tước thứ nhất xứ Gloucester chỉ muốn nắm giữ Calais; và Hồng y Henry Beaufort mong muốn thương lượng hòa bình.[46] Các cuộc tấn công của Gloucester nhằm vào Beaufort đã buộc người sau này phải rời bỏ cuộc sống công khai nhưng mang lại cho ông ta rất ít lợi thế vì ảnh hưởng của Bá tước xứ Suffolk đối với nhà vua đã giúp ông ta có thể chỉ đạo chính sách trong phần còn lại của thập kỷ. Gloucester vẫn được coi là người thừa kế nhưng vào năm 1441, người vợ đầy tham vọng của ông, Eleanor Cobham, đã hỏi ý kiến ​​các nhà chiêm tinh về khả năng nhà vua qua đời và bị bắt vì tội phản nghịch — mặc dù Gloucester không liên quan đến vụ việc, nhưng ông bị mất uy tín, buộc phải nghỉ hưu. Năm 1447 Suffolk đã bắt ông ta và trong vài ngày ông ta chết trong tù.[47]

Đồng minh của Anh là Philip III, Công tước xứ Burgundy đã đào thoát sang Charles khi các đại sứ Anh từ chối từ bỏ yêu sách đối với vương miện của Pháp khiến các cuộc đàm phán bị đình trệ, ký kết Hiệp ước Arras (1435).[48] Người Pháp đã tổ chức lại quân đội phong kiến với số lượng vượt trội của họ thành một đội quân chuyên nghiệp hiện đại và chiếm lại Paris, Rouen, Bordeaux và Normandy. Chiến thắng trong Trận Formigny năm 1450 và Trận Castillon năm 1453 đã kết thúc chiến tranh với việc Nhà Lancaster mất vĩnh viễn toàn bộ lãnh thổ của Pháp, ngoại trừ Calais và Quần đảo Channel.[49]

Di sản

sửa

Bá tước và Công tước xứ Lancaster

sửa
Bá tước Hình Sinh Hôn nhân Chết
Edmund Crouchback, Bá tước thứ nhất của Lancaster và Leicester[50]   16 tháng 1 năm 1245
London
con trai của Henry III của Anh và Eleanor của Provence		 (1) Aveline de Forz
1269
0 con cái
(2) Blanche của Artois
21 tháng 9 năm 1271
4 người con
Thomas, Bá tước thứ 2 của Lancaster
Henry, Bá tước thứ 3 của Lancaster
John của Lancaster, Lãnh chúa của Beaufort
Mary của Lancaster		 5 tháng 6 năm 1296
Bayonne, Gascony
51 tuổi
Thomas, Bá tước thứ 2 của Lancaster và Leicester[51]   c. 1278
Lâu đài Grismond, Monmouthshire
con trai của Edmund Crouchback và Blanche của Artois		 Alice de Lacey
28 tháng 10 năm 1294 – Ly hôn 1318
0 con cái		 22 tháng 3 năm 1322
Pontefract, Yorkshire
Thực hiện theo lệnh của Edward II của Anh
43–44 tuổi
Henry, Bá tước thứ 3 của Lancaster và Leicester[1]   1281
Lâu đài Grosmont, Monmouthshire
Con trai của Edmund Crouchback và Blanche của Artois		 Matilda de Chaworth
7 người con
Henry của Grosmont, Công tước thứ nhất của Lancaster
Blanche của Lancaster, Nam tước phu nhân Wake của Liddell
Maud của Lancaster, Bá tước phu nhân của Ulster
Joan của Lancaster, Nam tước phu nhân của Mowbray
Isabel của Lancaster, Viện trưởng phu nhân của Amesbury
Eleanor của Lancaster, Bá tước phu nhân của Arundel
Mary của Lancaster, Nam tước phu nhân của Percy		 22 tháng 9 năm 1345
Leicestershire
63–64 tuổi
Henry của Grosmont, Công tước thứ nhất của Lancaster, Bá tước thứ tư của Lancaster và Leicester[1]   c. 1310
Lâu đài Grosmont, Monmouthshire
Con trai của Henry, Bá tước thứ 3 của Lancaster		 Isabel de Beaumont
1334
2 người con
Maud, Nữ bá tước xứ Leicester
Blanche, Nữ bá tước xứ Lancaster		 23 tháng 3 năm 1361
Lâu đài Leicester, Leicestershire
Cái chết đen
50–51 tuổi
Blanche, Nữ công tước của Lancaster, Nữ bá tước thứ 5 của Lancaster và Leicester[52]   25 tháng 3 năm 1345/1347[53]
Bolingbroke Castle, Lincolnshire
Con gái của Henry của Grosmont		 John xứ Gaunt
19 tháng 5 năm 1359
7 người con
Philippa, Vương hậu của Bồ Đào Nha
John của Lancaster
Elizabeth của Lancaster, Công tước phu nhân của Exeter
Edward của Lancaster
John của Lancaster
Henry IV Bolingbroke, Vua của Anh
Isabel của Lancaster		 12 tháng 9 năm 1369[54]
Lâu đài Tutbury, Staffordshire
Cái chết đen
22 tuổi

Cây phả hệ

sửa

Huy hiệu

sửa

Xem thêm

sửa

Tham khảo

sửa
  1. ^ a b c d Weir 2008, tr. 77
  2. ^ a b Weir 2008, tr. 75
  3. ^ a b Jones 2012, tr. 371
  4. ^ Galbraith 1982, tr. 223–239
  5. ^ Weir 1995, tr. 40
  6. ^ Jones 2012, tr. 363
  7. ^ Jones 2012, tr. 375–178
  8. ^ Jones 2012, tr. 390
  9. ^ a b Jones 2012, tr. 400
  10. ^ Davies 1999, tr. 381
  11. ^ Jones 2012, tr. 422
  12. ^ Waugh 2004
  13. ^ Lee 1997, tr. 115
  14. ^ Fowler 1969, tr. 26
  15. ^ Jones 2012, tr. 471
  16. ^ Fowler 1969, tr. 30
  17. ^ Fowler 1969, tr. 34
  18. ^ Fowler 1969, tr. 35–37
  19. ^ Fowler 1969, tr. 58–59
  20. ^ Fowler 1969, tr. 61
  21. ^ McKisack 1959, tr. 252
  22. ^ Fowler 1969, tr. 173–174
  23. ^ Fowler 1969, tr. 193–195
  24. ^ Fowler 1969, tr. 106–109
  25. ^ Fowler 1969, tr. 217–218
  26. ^ Brown & Summerson 2010
  27. ^ Saul 1997, tr. 424–425
  28. ^ Tuck 2004, tr. 209–215
  29. ^ Mortimer 2012, tr. 297
  30. ^ Mortimer 2012, tr. 298–299
  31. ^ Weir 1995, tr. 235
  32. ^ Griffiths 2008.
  33. ^ Swanson 1995, tr. 298.
  34. ^ Weir 1995, tr. 49
  35. ^ Lee 1997, tr. 138–141
  36. ^ Davies 1995, tr. 293
  37. ^ Weir 2008, tr. 130
  38. ^ a b Weir 2008, tr. 133
  39. ^ Schama 2000, tr. 265–266
  40. ^ Davies 1997, tr. 419–420
  41. ^ Schama 2000, tr. 265
  42. ^ Harriss 2004a.
  43. ^ Stratford 2004
  44. ^ Davies 1999, tr. 76–80
  45. ^ Weir 1995, tr. 82–83
  46. ^ Harriss 2004b; Weir 1995, tr. 72–76
  47. ^ Harriss 2004b.
  48. ^ Weir 1995, tr. 86, 101
  49. ^ Weir 1995, tr. 156; Weir 1995, tr. 172
  50. ^ Lloyd 2004
  51. ^ Weir 2008, tr. 76–77
  52. ^ Walker 2004b.
  53. ^ Blanche's year of birth is a matter of scholarly debate. Loschiavo 1978
  54. ^ Blanche was traditionally believed to have died in 1369, but Palmer's evidence that she died the year before is now widely accepted by scholars. Palmer 1974

Thư mục

sửa
  • Belsey, Catherine (1992). “Making History”. Trong Holderness, Graham (biên tập). Shakespeare's history plays: Richard II to Henry V. Macmillan. ISBN 0333549023.
  • Brewer, DS (2012). John Gower, Poetry and Propaganda in Fourteenth-century England . DS Brewer. ISBN 978-1843843153.
  • Brooke-Little, J.P., FSA (1978) [1950], Boutell's Heraldry , London: Frederick Warne LTD, ISBN 0-7232-2096-4
  • Castor, Helen (2000). The King, the Crown, and the Duchy of Lancaster: Public Authority and Private Power, 1399–1461. Oxford University Press. ISBN 0-19-820622-4.
  • Crofton, Ian (2007). The Kings and Queens of England. Quercus. ISBN 978-1-84724-065-1.
  • Davies, Norman (1997). Europe – A History. Pimlico. ISBN 0-7126-6633-8.
  • Davies, Norman (1999). The Isles – A History. MacMillan. ISBN 0-333-76370-X.
  • Davies, R R (1995). The Revolt of Owain Glyn Dwr. Oxford University Press. ISBN 0-19-280209-7.
  • Fowler, Kenneth Alan (1969). The King's Lieutenant: Henry of Grosmont, First Duke of Lancaster, 1310–1361. Elek (Paul) (Scientific Books) Ltd. ISBN 0-236-30812-2.
  • Galbraith, Vivian Hunter (1982). Kings and chroniclers: essays in English medieval history. Hambledon Press. ISBN 095068824X.
  • Goodman, Anthony (1981). The Wars of the Roses: Military Activity and English Society, 1452–97. Taylor & Francis. ISBN 0-415-05264-5.
  • Hicks, Michael (2010). The Wars of the Roses. Yale University Press. ISBN 9780300114232.
  • Jones, Dan (2012). The Plantagenets: The Kings Who Made England. HarperPress. ISBN 978-0-00-745749-6.
  • Lee, Christopher (1997). This Sceptred Isle. Penguin Books. ISBN 978-1-84529-994-1.
  • Loschiavo, L. A. (1978). “The birth of 'Blanche the Duchesse': 1340 versus 1347'”. Chaucer Review. 13: 128–32.
  • Mate, Mavis (2006). Trade and Economic Developments 1450–1550: The Experience of Kent, Surrey and Sussex. Boydell Press. ISBN 1-84383-189-9.
  • McFarlane, K.B. (1972). Lancastrian kings and Lollard knights. Oxford University Press. ISBN 0198223447.
  • McKisack, M. (1959). The Fourteenth Century: 1307–1399. Continuum Publishing Corporation. ISBN 978-1441102690.
  • Mortimer, Ian (2012). Medieval Intrigue: Decoding Royal Conspiracies. Continuum. ISBN 978-1441102690.
  • Palmer, J. J. N. (1974). “The historical context of the Book of the Duchess: a revision”. Chaucer Review. 8: 253–61.
  • Pinches, John Harvey; Pinches, Rosemary (1974). The Royal Heraldry of England. Heraldry Today. Slough, Buckinghamshire: Hollen Street Press. ISBN 0-900455-25-X.
  • Saul, Nigel (1997). Richard II. New Haven: Yale University Press. ISBN 0-300-07003-9.
  • Schama, Simon (2000). A History of Britain – At the edge of the world. BBC. ISBN 0-563-53483-4.
  • Sherborne, James (1994). War, Politics and Culture in 14th Century England. Bloomsbury Publishing. ISBN 1852850868.
  • Storey, Robin (1986). The End of the House of Lancaster. Sutton Publishing. ISBN 0-86299-290-7.
  • Swanson, R.N. (1995). Religion and Devotion in Europe, c. 1215–c. 1515. Cambridge University Press. ISBN 0-521-37950-4.
  • Tuck, Anthony (2004). Crown and Nobility 1272–1461: Political Conflict in Late Medieval England. London: Fontana. ISBN 0-00-686084-2.
  • Weir, Alison (1995). Lancaster & York – The Wars of the Roses. Pimlico. ISBN 0-7126-6674-5.
  • Weir, Alison (2008). Britain's Royal Families. Vintage. ISBN 978-0-09-953973-5.

Liên kết ngoài

sửa
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Vương_tộc_Lancaster&oldid=71682558”