Nhiễm trùng sau sinh
Nhiễm trùng sau sinh, còn được gọi là nhiễm khuẩn sau sinh, là bất kỳ nhiễm trùng vi khuẩn nào của bộ phận sinh dục nữ sau sinh con, hay sẩy thai. Các dấu hiệu và triệu chứng thường bao gồm sốt với nhiệt độ lớn hơn 38,0 °C (100,4 °F), ớn lạnh, đau bụng dưới, và có thể chảy dịch khí hư có mùi.[1] Nhiễm trùng thường xảy ra sau 24 giờ đầu tiên và trong vòng mười ngày đầu tiên sau khi sinh con.[5]
| Nhiễm trùng sau sinh | |
|---|---|
| Tên khác | Sốt Puerperal, sốt trẻ em, nhiễm khuẩn huyết thai phụ |
 | |
| Streptococcus pyogenes (chấm màu đỏ) chịu trách nhiệm cho nhiều trường hợp sốt sau sinh nghiêm trọng. (Phóng to 900x) | |
| Khoa/Ngành | Sản khoa |
| Triệu chứng | Sốt, đau bụng dưới, khí hư có mùi[1] |
| Nguyên nhân | Thông thường do nhiều loại vi khuẩn[1] |
| Yếu tố nguy cơ | Mổ lấy thai, vỡ ối sớm, chuyển dạ kéo dài, suy dinh dưỡng, tiểu đường[1][2] |
| Điều trị | Kháng sinh[1] |
| Dịch tễ | 11.8 triệu[3] |
| Tử vong | 17,900[4] |
Nhiễm trùng phổ biến nhất là ở tử cung và các mô xung quanh được gọi là puerperal sepsis hoặc postpartum metritis. Các yếu tố rủi ro bao gồm mổ lấy thai, sự hiện diện của một số vi khuẩn như Streptococcus nhóm B trong âm đạo, vỡ màng nhầy sớm, khám âm đạo nhiều lần, lấy nhau thai bằng tay và kéo dài thời gian chuyển dạ.[1][2] Hầu hết các nhiễm trùng liên quan đến một số loại vi khuẩn. Chẩn đoán hiếm khi được hỗ trợ bằng cách nuôi cấy dịch âm đạo hoặc máu. Đối với những người không cải thiện tình trạng sức khỏe, có thể phải chụp y khoa. Các nguyên nhân khác của sốt sau sinh bao gồm vú sưng to, nhiễm trùng đường tiểu, nhiễm trùng vết mổ ở ổ bụng hoặc cắt tầng sinh môn, và chứng tá tràng.[1][2]
Do nguy hiểm khi mổ lấy thai, tất cả phụ nữ đều nhận được khuyến cáo rằng phải dùng liều dự phòng kháng sinh như ampicillin trong thời gian phẫu thuật. Điều trị các nhiễm trùng đã được xác định bằng kháng sinh, trong đó hầu hết mọi người đều cải thiện sức khỏe trong vòng từ 2 đến 3 ngày. Ở những người có bệnh nhẹ, thuốc kháng sinh uống qua miệng có thể được sử dụng; nếu không thì khuyến cáo truyền kháng sinh qua tĩnh mạch. Kháng sinh thông thường bao gồm một liều ampicillin và gentamicin sau khi sinh, hoặc clindamycin và gentamicin với những phụ nữ phẫu thuật mổ lấy thai. Ở những người sức khỏe không được cải thiện với điều trị trên, các biến chứng khác như áp-xe có thể xuất hiện.[1]
Vào năm 2015, đã xảy ra khoảng 11,8 triệu ca nhiễm trùng sau sinh. Trong các nước phát triển khoảng một đến hai phần trăm phát triển nhiễm trùng tử cung sau khi sinh. Điều này làm tăng từ 5% đến 13% trong số những người đẻ khó và 50% với các ca mổ lấy thai trước khi sử dụng kháng sinh dự phòng.[1] Vào năm 2015, các ca lây nhiễm này đã gây ra 17.900 ca tử vong, so với 34.000 ca tử vong năm 1990.[4][6] Bệnh này là nguyên nhân của khoảng 10% số ca tử vong trong thời gian mang thai[2]. Những mô tả đầu tiên về tình trạng này bắt đầu từ ít nhất là vào thế kỷ thứ 5 TCN trong các bài viết của Hippocrates.[7] Những ca nhiễm trùng này là nguyên nhân gây tử vong rất phổ biến trong khoảng thời gian sinh nở, bắt đầu ít nhất từ thế kỷ 18 cho đến những năm 1930 khi thuốc kháng sinh được đưa vào sử dụng.[8] Năm 1847, tại Áo, Ignaz Semmelweiss thông qua việc rửa tay với clo đã làm giảm tỷ lệ tử vong do bệnh này từ gần 20% xuống còn 2%.[9][10]
Đọc thêm sửa
- Chaim W, Burstein E (tháng 8 năm 2003). “Postpartum infection treatments: a review”. Expert Opinion on Pharmacotherapy (review). 4 (8): 1297–313. doi:10.1517/14656566.4.8.1297. PMID 12877638.
- French L (tháng 8 năm 2003). “Prevention and treatment of postpartum endometritis”. Current Women's Health Reports (review). 3 (4): 274–9. PMID 12844449.
- Calhoun BC, Brost B (tháng 6 năm 1995). “Emergency management of sudden puerperal fever”. Obstetrics and Gynecology Clinics of North America (review). 22 (2): 357–67. PMID 7651676.
Tham khảo sửa
- ^ a b c d e f g h i “37”. Williams obstetrics (ấn bản 24). McGraw-Hill Professional. 2014. tr. Chapter 37. ISBN 978-0-07-179893-8.
- ^ a b c d WHO recommendations for prevention and treatment of maternal peripartum infections (PDF). World Health Organization. 2015. tr. 1. ISBN 9789241549363. PMID 26598777.
- ^ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (ngày 8 tháng 10 năm 2016). “Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015”. Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
- ^ a b GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (ngày 8 tháng 10 năm 2016). “Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015”. Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
- ^ Hiralal Konar (2014). DC Dutta's Textbook of Obstetrics. JP Medical Ltd. tr. 432. ISBN 978-93-5152-067-2.
- ^ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (ngày 17 tháng 12 năm 2014). “Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013”. Lancet. 385: 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
- ^ Walvekar, Vandana (2005). Manual of perinatal infections. New Delhi: Jaypee Bros. tr. 153. ISBN 978-81-8061-472-9.
- ^ Magner, Lois N. (1992). A history of medicine. New York: Dekker. tr. 257–258. ISBN 978-0-8247-8673-1.
- ^ Anderson, BL (tháng 4 năm 2014). “Puerperal group A streptococcal infection: beyond Semmelweis”. Obstetrics and gynecology. 123 (4): 874–82. doi:10.1097/aog.0000000000000175. PMID 24785617.
- ^ Ataman, AD; Vatanoğlu-Lutz, EE; Yıldırım, G (2013). “Medicine in stamps-Ignaz Semmelweis and Puerperal Fever”. Journal of the Turkish German Gynecological Association. 14 (1): 35–9. doi:10.5152/jtgga.2013.08. PMC 3881728. PMID 24592068.