Tỉnh (Philippines)

Tỉnh (tiếng Philippines: lalawigan hoặc probinsya) là đơn vị hành chính địa phương cấp 1 trực thuộc quốc gia ở Philippines. Quốc gia này được chia ra 81 tỉnh (2013), các tỉnh được chia ra thành các thành phố (lungsod) và đô thị (bayan). Vùng thủ đô quốc gia, bao gồm thành phố Manila không được chia thành các tỉnh.

Các tỉnh được phân nhóm thành 17 vùng (rehiyon) dựa trên đặc điểm dân tộc, văn hóa, địa lý. 14 vùng được đánh số phù hợp với vị trí địa lý từ Bắc đến Nam. Các khu vực Vùng thủ đô quốc gia, Vùng hành chính Cordillera, và Vùng tự trị ở Mindanao Hồi Giáo không có đánh số.

Chính quyền địa phương đứng đấu bởi một tỉnh trưởng (gobernador). Để phục vụ mục đích đại diện lập pháp, tỉnh được chia ra một hay hơn quận quốc hội (distrito). Mỗi thành phố hoặc municipality thuộc về một trong số các quận này. Một dân biểu quốc hội (kinatawan) đại diện một quận ở trong Hạ viện. Mỗi quận cũng có các thành viên ủy ban trong ủy ban tỉnh (xem thêm trong phần chính quyền tỉnh).

Chính quyền tỉnh

Chính quyền tỉnh có một cơ quan hành pháp và lập pháp. Quyền tư pháp của tỉnh nằm dưới sự giám sát của Tòa án tối cao Philippines. Chính quyền địa phương là một đơn vị tự trị, giám sát trực tiếp các công việc của tỉnh. Tổng thống Philippines điều phối các tỉnh thông qua Bộ Nội vụ và Chính quyền địa phương (DILG).

Cơ quan hành pháp

Chính quyền tỉnh đứng đầu bởi tỉnh trưởng (gobernador), là người đứng cơ quan hành pháp của tỉnh. Dưới tỉnh trưởng là các sở như: hành chính, pháp chế, thông tin, công nghệ, ngân khố. Tỉnh trưởng được bầu nhiệm kỳ 3 năm và có thể được bầu tối đa 3 nhiệm kỳ. Các sở được tỉnh trưởng bổ nhiệm.

Danh sách tỉnh

A clickable map of the Philippines exhibiting its 17 regions and 80 provinces.

Tỉnh	Tỉnh lỵ	Vùng	Dân số	Diện tích (km²)	Mật độ dân số (người/km²)
Abrabi	Banguede	CAR	209.491	3.975,6	52.7
Agusan del Norte	Cabadbaran	Vùng XIII	552.849	2.590,0	213.5
Agusan del Sur	Prosperidad	Vùng XIII	559.294	8.966,0	62.4
Aklan	Kalibo	Vùng VI	451.314	1.817,9	248.3
Albay	Legazpi	Vùng V	1.090.907	2.552,6	427.4
Antique	San Jose	Vùng VI	471.088	2.522,0	186.8
Apayao	Kabugao	CAR	97.129	3.927,9	24.7
Aurora	Baler	Vùng III	173.797	3.239,5	53.6
Basilan	Isabela	ARMM	322.828	1.234,2	243.8
Bataan	Balanga	Vùng III	557.659	1.373,0	406.2
Batanes	Basco	Vùng II	16.467	209.3	78.7
Batangas	Batangas	Vùng IV-A	1.905.348	3.165,8	601.9
Benguet	La Trinidad	CAR	582.515	2.655,4	219.4
Biliran	Navala	Vùng VIII	140.274	555.5	252.5
Bohol	Tagbilaran	Vùng VII	1.139.130	4.117,3	276.7
Bukidnon	Malaybalay	Vùng X	1.060.265	8.293,8	127.8
Bulacan	Malolos	Vùng III	2.234.088	2.625,0	851.1
Cagayan	Tuguegarao	Vùng II	993.580	9.002,7	110.4
Camarines Norte	Daet	Vùng V	458.840	2.112,5	217.2
Camarines Sur	Pili	Vùng V	1.551.549	5.266,8	294.6
Camiguin	Mambajao	Vùng X	74.232	229.8	323.0
Capiz	Roxas	Vùng VI	654.156	2.633,2	248.4
Catanduanes	Virac	Vùng V	215.356	1.511,5	142.5
Cavite	Trece Martires	Vùng IV-A	2.063.161	1.287,6	1.602,3
Cebu	Cebu	Vùng VII	3.356.137	5.088,4	659.6
Compostela Valley	Nabunturan	Vùng XI	580.244	4.667,0	124.3
Cotabato	Kidapawan	Vùng XII	958.643	6.569,9	145.9
Davao del Norte	Tagum	Vùng XI	743.811	3.463,0	214.8
Davao del Sur	Digos	Vùng XI	1.905.917	6.377,6	298.8
Davao Occidental	Malita*	Vùng XI	-	2.163,45	-
Davao Oriental	Matili	Vùng XI	446.191	5.164,5	86.4
Đông Samar	Borongan	Vùng VIII	375.822	4.339,6	86.6
Quần đảo Dinagat	San Jose	Vùng XIII	120.813	1.036,34	116,6
Guimaras	Jordan	Vùng VI	141.450	604.7	233.9
Ifugao	Lagawe	CAR	161.623	2.517,8	64.2
Ilocos Norte	Laoag	Vùng I	514.241	3.399,3	151.3
Ilocos Sur	Vigan	Vùng I	594.206	2.579,6	230.3
Iloilo	Iloilo	Vùng VI	1.925.002	4.719,4	407.9
Isabela	Ilagan	Vùng II	1.287.575	10.664,6	120.7
Kalinga	Tabuk	CAR	174.023	3.119,7	55.8
La Union	San Fernando	Vùng I	657.945	1.493,1	440.7
Laguna	Santa Cruz	Vùng IV-A	1.965.872	1.759,7	1.117,2
Lanao del Norte	Tubod	Vùng X	758.123	3.092,0	245.2
Lanao del Sur	Marawi	ARMM	800.162	3.872,9	206.6
Leyte	Tacloban	Vùng VIII	1.592.336	5.712,8	278.7
Maguindanao	Shariff Aguak	ARMM	599.103	4.900,1	163.5
Marinduque	Boac	Vùng IV-B	217.392	959.3	226.6
Masbate	Masbate	Vùng V	707.668	4.047,7	174.8
Metro Manila	Manila (Trung tâm vùng)	NCR	9.932.560	636	15.617,2
Misamis Occidental	Oroquieta	Vùng X	486.723	1.939,3	251.0
Misamis Oriental	Cagayan de Oro	Vùng X	1.126.215	3.570,0	315.5
Mountain Province	Bontoc	CAR	140.439	2.097,3	67.0
Negros Occidental	Bacolod	Vùng VI	2.565.723	7.926,1	323.7
Negros Oriental	Dumaguete	Vùng VII	1.130.088	5.402,3	209.2
Bắc Samar	Catarman	Vùng VIII	500.639	3.498,0	143.1
Nueva Ecija	Palayan	Vùng III	1.659.883	5.284,3	314.1
Nueva Vizcaya	Bayombong	Vùng II	366.962	3.903,9	94.0
Occidental Mindoro	Mamburao	Vùng IV-B	380.250	5.879,9	64.7
Oriental Mindoro	Calapan	Vùng IV-B	681.818	4.364,7	156.2
Palawan	Puerto Princesa	Vùng VI	755.412	14.896,3	50.7
Pampanga	San Fernando	Vùng III	1.882.730	2.180,7	863.4
Pangasinan	Lingayen	Vùng I	2.434.086	5.368,2	453.4
Quezon	Lucena	Vùng IV-A	1.679.030	8.706,6	192.8
Quirino	Cabarroguis	Vùng II	148.575	3.057,2	48.6
Rizal	Antipolo	Vùng IV-A	1.707.218	1.308,9	1.304,3
Romblon	Romblon	Vùng IV-B	264.357	1.355,9	195.0
Samar	Catbalogan	Vùng VIII	641.124	5.591,0	114.7
Sarangani	Alabel	Vùng XII	410.622	2.980,0	137.8
Siquijor	Siquijor	Vùng VII	81.598	343.5	237.5
Sorsogon	Sorsogon	Vùng V	650.535	2.141,4	303.8
Nam Cotabato	Koronadal	Vùng XII	1.102.550	4.489,0	245.6
Nam Leyte	Maasin	Vùng VIII	360.160	1.734,8	207.6
Sultan Kudarat	Isulan	Vùng XII	586.505	4.714,8	124.4
Sulu	Jolo	ARMM	619.668	1.600,4	387.2
Surigao del Norte	Surigao	Vùng XIII	374.465	1.936,9	193.3
Surigao del Sur	Tandag	Vùng XIII	501.808	4.552,2	110.2
Tarlac	Tarlac	Vùng III	1.068.783	3.053,4	350.0
Tawi-Tawi	Bongao	ARMM	322.317	1.087,4	296.4
Zambales	Iba	Vùng III	627.802	3.714,4	169.0
Zamboanga del Norte	Dipolog	Vùng IX	823.130	6.618,0	124.4
Zamboanga del Sur	Pagadian	Vùng IX	1.438.011	4.964,1	289.7
Zamboanga Sibugay	Ipil	Vùng IX	497.239	3.087,9	161.0

Tham khảo

• Philippine Standard Geographic Code Interactive Lưu trữ 2012-04-13 tại Wayback Machine, National Statistical Coordination Board
• Total Population, Number of Households, Average Household Size, Population Growth Rate and Population Density by Region, Province and Highly Urbanized City: as of ngày 1 tháng 5 năm 2000 Lưu trữ 2010-01-30 tại Wayback Machine, Census 2000 Final Counts, National Statistics Office, Republic of the Philippines
• The Local Government Code of the Philippines Lưu trữ 2008-05-08 tại Wayback Machine, Department of Interior and Local Government, Republic of the Philippines
• Government system based on US and Spanish models under review, Andrew Stevens, Local government in The Philippines, City Mayors
• Provinces of the Philippines, Gwillim Law, Statoids.com

Liên kết ngoài

• League of Provinces of the Philippines Lưu trữ 2007-10-17 tại Wayback Machine
• Flags of the World - Philippines Provincial Flags