Thảm sát Jallianwala Bagh

Thảm sát Jallianwala Bagh (hay thảm sát Amritsar), xảy ra tại vườn công viên Jallianwala Bagh ở thủ phủ Amritsar phía bắc Ấn Độ ngày 13 tháng 4 năm 1919. Người đã ra lệnh bắn vào đám đông là Chuẩn tướng Reginald E.H. Dyer.

Thảm sát Jallianwala Bagh
Đài tưỏng niệm JallianWala Bagh
Ngõ dẫn tới Vườn công viên Jallianwala Bagh nơi xảy ra thảm sát.
Thảm sát Jallianwala Bagh trên bản đồ Punjab
Thảm sát Jallianwala Bagh
Thảm sát Jallianwala Bagh trên bản đồ Ấn Độ
Thảm sát Jallianwala Bagh
Vị trí của Amritsar trong Ấn Độ
Địa điểmAmritsar, Ấn Độ thuộc Anh
Tọa độ31°37′14″B 74°52′49″Đ / 31,62053°B 74,88031°Đ / 31.62053; 74.88031Tọa độ: 31°37′14″B 74°52′49″Đ / 31,62053°B 74,88031°Đ / 31.62053; 74.88031
Thời điểm13 tháng 4 năm 1919
5:30 pm (UTC+5:30)
Mục tiêuCuộc tập hợp tôn giáo và chính trị Ấn Độ giáo, Hồi giáo đạo Sikh
Loại hìnhthảm sát
Vũ khíSúng trường Lee-Enfield
Tử vong379-1,600[1]
Bị thương500-1.100
Thủ phạmĐơn vị quân đội Anh-Ấn dưới sự chỉ huy của Reginald Dyer
Số người tham gia
50

Chủ Nhật ngày 13 tháng 4 năm 1919, Dyer được tin có một cuộc tuần hành lớn với khả năng nổi loạn nên ông ta ra lệnh cấm tất cả mọi người tụ tập, biểu tình. Khi biết rằng có 15.000 đến 20.000 người bao gồm cả phụ nữ, trẻ em và người già đang tụ tập tại công viên Jallianwala Bagh, Dyer lập tức đem theo khoảng 50 lính vũ trang xếp thành hàng ngũ và sau một lúc ông ta quyết định cho nổ súng nhằm kết thúc cuộc tuần hành. Dyer và lính bắn trong khoảng 10 phút, có thể cho đến khi họ đã hết toàn bộ số đạn mang theo; Dyer đã khai rằng lính của ông và ông đã bắn 1.650 băng đạn, con số dựa theo số băng đạn rỗng của binh lính sau vụ thảm sát.[2] Con số chính thức báo cáo từ Chính quyền Anh Ấn nói có 379 người thiệt mạnh,[2] và xấp xỉ 1.100 người bị thương. Số nạn nhân theo ước tính của Nghị viện Ấn Độ vào hơn 1.500, xấp xỉ hơn 1,600 người chết.[3]

Sau sự kiện, Hạ Nghị viện Vương quốc Anh đã buộc Dyer phải nghỉ hưu.[4] Ông ta trở thành nhân vật lịch sử anh hùng trong mắt của nhiều người có những mối liên quan với thuộc địa British Raj,[5] ví dụ như Thượng Nghị viện Vương quốc Anh ủng hộ ông ta[6], nhưng lại bị phản đối bởi Hạ Nghị viện, và Hạ viện đã hai lần bỏ phiếu chống lại Dyer.[7] Vụ thảm sát gây ra yêu cầu đánh giá lại vai trò của quân đội, trong đó thiết lập chính sách mới với "lực lượng vũ trang tối thiểu", và quân đội phải được đào tạo lại và phát triển chiến thuật phù hợp để kiểm soát đám đông.[8] Một số nhà lịch sử cho rằng sự kiện này cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự kết thúc quyền cai trị của thực dân Anh ở Ấn Độ.[9]

Tham khảoSửa đổi

  1. ^ “1919 Jallianwalla Bagh massacre”. Discover Sikhism. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2016. 
  2. ^ a ă Collett, The Butcher of Amritsar: General Reginald Dyer pp 266,337
  3. ^ Brian Lapping, End of Empire, p. 38, 1985
  4. ^ Manchester, William. The Last Lion: Winston S Churchill, Visions of Glory (1874-1932). Little, Brown. tr. 694. 
  5. ^ Derek Sayer, "British Reaction to the Amritsar Massacre 1919-1920," Past & Present, May 1991, Issue 131, pp 130-164
  6. ^ Jaswant Singh (ngày 13 tháng 4 năm 2002). “Bloodbath on the Baisakhi”. The Tribune. Truy cập ngày 16 tháng 3 năm 2013. 
  7. ^ Manchester, William. The Last Lion: Winston Spencer Churchill, Visions of Glory (1874-1932). Little, Brown. tr. 694. 
  8. ^ Srinath Raghaven, "Protecting the Raj: The Army in India and Internal Security, c. 1919–39," Small Wars and Insurgencies, (Fall 2005), 16#3 pp 253-279 online
  9. ^ Brain Bond, "Amritsar 1919," History Today, Sept 1963, Vol. 13 Issue 10, pp 666-676

Liên kết ngoàiSửa đổi

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thảm_sát_Jallianwala_Bagh&oldid=63709045”