Trictrac

Trictrac, tric trac hay tric-trac là một trò chơi cờ bàn danh cho hai người với xúc xới, có lối chơi gần như tuơng tự cờ thỏ cáo, có nguồn gốc ở Pháp và phổ biến vào thế kỷ 18.

Bàn cờ trictrac.

Không giống với cờ thỏ cáo, mục tiêu của trò chơi này là tích càng nhiều điểm càng tốt, không phải hạ cờ đối thủ như trong cờ thỏ cáo. Trò chơi kết thúc khi các quân dames rời sang hết.

Lịch sử

Trang bìa một bản in sách hướng dẫn chơi, in năm 1715.

Trictrac được phát minh tại Pháp vào khoảng năm 1500. Qua nhiều thế kỷ đã xuất hiện một số thay đổi quan trọng đã đối với các quy tắc. Đến thời Louis XIV, trò chơi đã phát triển thành hai trò chơi riêng biệt, được gọi là le Petit Trictrac và le Grand Trictrac . Trictrac vẫn phổ biến ở Pháp cho đến giữa thế kỷ XIX.

Vật dụng

Vật dụng trò chơi in trong Căn phòng trò chơi năm 1900.

Vật dụng trò chơi cũng giống như trong cờ thỏ cáo, gồm có:

• Bộ bàn cờ.
• 15 quân dames mỗi loại (trắng và đen).
• 3 quân trắng nhỏ (jeton).
• 2 chiếc cờ (fichet)
• 1 quân pavillon.
• 2 con xúc xắc.
• 2 cốc lắc xúc xắc.

Cách chơi

Chú ý: Ở đây biểu diễn luật chơi của Grand Trictrac.

Thiết lập bàn cờ

Hình ảnh mô phỏng một ván chơi, talon là phần bên phải, cột cuối cùng, nơi các người chơi xuất phát, di chuyển đến coin ở bên trái rồi lên retour (khu nhà bên phải người chơi) rồi về talon của người chơi đối diện.

Cả mười lăm quân cờ của cả hai người chơi đều được đặt và xuất phát từ talon của người chơi đó và di chuyển về phía coin de repos của người đó, sau đó di chuyển quanh bàn cờ đến jan de retour của người chơi , nơi các quân cờ di chuyển về talon của người chơi khác. Hoặc các quân cờ di chuyển theo hướng ngược lại.

Mục tiêu

Mục tiêu của trò chơi là ghi điểm cho các quân khác nhau hoặc tạo ra các hình thái trò chơi. Mười hai điểm trong trò chơi tạo thành một trou, và mười hai trou tạo thành một match.

Bắt đầu

Mỗi người chơi tung một viên xúc xắc và người chơi tung ra số điểm cao hơn sẽ đi trước. Sau đó, người chơi đó tung hai viên xúc xắc để bắt đầu lượt chơi đầu tiên của mình.

Di chuyển

Việc tung xúc xắc cho biết người chơi sẽ di chuyển quân cờ của mình được bao nhiêu lần hoặc pip. Các quy tắc sau đây được áp dụng:

• Quân cờ chỉ có thể di chuyển đến một điểm trống, điểm này không có quân cờ của đối phương đi vào.
• Các con số trên hai viên xúc xắc tạo thành các lượt di chuyển riêng biệt: Ví dụ, nếu người chơi tung được 5-3, người chơi có thể di chuyển một quân cờ năm lần đến một điểm trống và một quân cờ khác ba lần đến một điểm trống, hoặc bạn có thể di chuyển một quân cờ tổng cộng tám ô đến một điểm trống, nhưng chỉ khi các ô thứ 5 và 3 từ khu bắt đầu đi trống trống.
• Nếu người chơi chỉ có thể di chuyển một số nhưng không thể di chuyển cả hai số thì người phải chờ lượt tiếp theo.
• Người chơi không được di chuyển một quân cờ nào đến coin của mình nếu nó trống. Để đến coin của mình, bạn phải di chuyển hai quân cờ cùng nhau trong một lần tung. Và nếu bạn có đúng hai quân cờ trên coin của mình, người chơi không được di chuyển một trong hai quân cờ mà không di chuyển quân cờ còn lại.
• Người chơi không được phép di chuyển bất kỳ quân cờ nào đến coin của đối thủ , tuy nhiên người chơi có thể để quân ở đó trong khi đến một điểm khác.
• Nếu người tung hai số có thể để đầy coin của đối thủ và coin của người chơi vẫn còn trống, người chơi có thể di chuyển quân cờ đến coin của mình thay thế, để đầy nó bằng par puissance . Nhưng nếu người có lựa chọn tạo coin của mình hoặc theo par puissance , người chơi phải tạo coin.

Trò chơi không có ăn quân, tuy nhiên potential quân cờ của đối thủ sẽ giúp ghi điểm cho chính mình.

Đổ quân

Tiếp tục là hình ảnh này, phần petit jan là phần bên phải của bàn cờ, grand jan là phần bên trái của bàn cờ.

Nếu người chơi có ít nhất hai quân cờ ở mỗi một trong sáu điểm trong petit jan , grand jan hoặc jan de retour của mình , bạn được coi là đã đổ quân. Người chơi không thể đổ quân vào grand jan của đối thủ vì người chơi không thể chiếm được đồng xu của đối thủ.

Nếu lượt tung xúc xắc của người chơi cho phép họ đổ quân, họ phải làm vậy. Và sau khi đã đổ quân, người chơi phải giữ nó càng lâu càng tốt.

Người chơi không được dừng lại ở một điểm trong grand jan hoặc petit jan của đối thủ nếu đối thủ vẫn có thể điền đầy điểm đó.

Rút quân

Sau khi người chơi đã di chuyển tất cả mười lăm quân cờ của mình vào jan de retour , người chơi có thể bắt đầu rút quân. Rút một quân cờ bằng cách tung một số tương ứng với điểm mà quân cờ nằm, sau đó loại bỏ quân cờ đó khỏi bàn cờ.

Nếu không có quân cờ nào ở điểm được chỉ ra bởi lần tung xúc xắc, thì người chơi đi quân cờ ở nước cao hơn điểm nằm. Nếu không có quân cờ nào ở điểm có số cao hơn, bạn phải loại bỏ một quân cờ khỏi điểm cao nhất có quân cờ.

Ghi điểm

Ở mỗi lượt chơi, người chơi tung xúc xắc và xem cách nào có thể sử dụng lượt tung của bạn để ghi điểm. Đây là những cách có thể ghi điểm:

• Jan de trois coups : 4 điểm. Được tính điểm nếu lần tung thứ ba của người chơi trong trò chơi cho phép họ kết thúc với chính xác một quân cờ trên mỗi điểm từ hai đến bảy. Họ không cần phải thực sự thực hiện lượt chơi này để ghi điểm.
• Jan de deux : 4 điểm (6 điểm nếu ra đôi). Được tính điểm nếu chỉ có hai quân cờ được chơi bằng talon và lượt ném của bạn sẽ cho phép bạn di chuyển một quân cờ đến đồng xu của bạn và của đối thủ. (Bạn ghi điểm, nhưng bạn không thể di chuyển đến đó.)
• Petit jan , grand jan và jan de retour :4 điểm (6 điểm nếu đi đôi) cho mỗi cách có thể. Có thể ghi điểm nếu người chơi xếp quân cờ vào mỗi điểm của jan . Đối với mỗi nước đi giữ nguyên jan , người chơi sẽ ghi điểm lần nữa, ngay cả khi vị trí chỉ được giữ nguyên do không thể chơi toàn bộ hoặc một phần của lượt tung xúc xắc.
• Jan de mezeas : 4 điểm (6 điểm nếu bằng đôi). Nếu bạn chỉ chơi hai quân cờ bằng móng vuốt của mình và bây giờ chúng ở trên đồng xu của bạn và bạn tung được 1 hoặc 1-1. Tuy nhiên, nếu coin của đối thủ đã đầy, thì đó là contre-jan do mezeas và đối thủ sẽ ghi điểm.
• Điểm hợp lý : 4 điểm cho mỗi điểm đánh trúng trong petit jan , 2 điểm cho mỗi điểm đánh trúng trong grand jan (2 điểm thưởng khi ra đôi).
• Đánh sai : 4 điểm cho một cú đánh sai trong petit jan và đối thủ được 2 điểm cho một cú đánh sai trong grand jan (2 điểm thưởng khi ra đôi). Đánh sai là một cú đánh sai bị chặn vì điểm trung gian hoặc các điểm đã bị để.
• Battre le coin: 4 điểm (6 điểm nếu ra đôi). Ghi điểm nếu mình có coin của riêng mình, coin của đối thủ rỗng và người chơi tung điểm tạo nên coin của đối thủ .
• Điểm trừ : mỗi con 2 điểm. Ghi cho đối thủ cho mỗi số không đi được.
• Rút đầu : 4 điểm (6 điểm nếu ra đôi). Ghi điểm nếu người đầu tiên bỏ quân cờ của mình.

Đánh dấu điểm

Trở lại với ảnh này, có thể để ý ở bên trên là các lỗ trắng và có một vài hình tròn nhỏ trên bàn cờ, đó là các jeton.

Một bàn cờ trictrac có mười hai lỗ dọc theo đáy của mỗi mặt bảng được sử dụng để ghi điểm. Cứ mỗi mười hai điểm mà người chơi ghi được, họ sẽ di chuyển một chốt dọc (fichet)theo các lỗ ở phía bảng của mình. Khi chốt chạm đến lỗ ở cạnh cuối, trận đấu kết thúc.

Ba quân cờ nhỏ được sử dụng để ghi điểm. Các quân cờ bắt đầu giữa các talon để chỉ ra không có điểm nào được ghi. Khi một người chơi giành được điểm, anh ta di chuyển một quân cờ đến đỉnh của một hình tam giác trên bảng như sau: hình tam giác thứ hai biểu thị 2 điểm, hình tam giác thứ tư biểu thị 4 điểm, hình tam giác thứ sáu biểu thị 6 điểm, hình tam giác thứ bảy biểu thị 8 điểm và hình tam giác thứ mười hai biểu thị 10 điểm.

Khi một người chơi tích lũy được mười hai điểm, quân bài sẽ được trả lại cho talon và một trou được ghi điểm bằng cách di chuyển chốt đến một lỗ mới.

Nếu người chơi ghi được điểm trou khi tự tung xúc xắc, người chơi có thể:

1. Tiếp tục chơi: Trong trường hợp đó, người chơi trả lại quân cờ của đối thủ cho talon . Bây giờ đến lượt của họ.
2. Đặt lại trò chơi: Các quân cờ của cả hai người chơi đều quay trở lại talon và tất cả quân cờ được trả về vị trí bắt đầu. Vẫn là lượt của chính mình, tiếp tục tung xúc xắc.

Trou bredouille

Nếu bạn ghi được một trou mà không có điểm nào xen vào từ thời điểm người chơi di chuyển quân cờ của mình ra khỏi talon, họ sẽ ghi được hai trou thay vì một.

Bàn cờ trictrac tại Hotel de la Marine, cùng với quyển sách hướng dẫn chơi.

Điều đó làm ra để dành cho quân thứ 3. Nếu một người chơi ghi điểm trước, di chuyển quân cờ của mình về phía trước, và sau đó người chơi kia ghi điểm, người chơi thứ hai vẫn có thể ghi được trou bredouille . Vì vậy, họ sử dụng hai quân cờ để đánh dấu điểm của mình. Nếu người chơi thứ nhất ghi điểm một lần nữa, họ sẽ trả lại một trong những quân cờ của người chơi thứ hai trở lại talon để thấy rằng trou bredouille không còn được nữa.

Ecoles

Người chơi phải đánh dấu điểm của mình trước khi thực hiện nước đi. Nếu họ bỏ qua bất kỳ điểm nào hoặc yêu cầu sai một điểm, đối thủ sẽ lấy điểm đó. Đây được gọi là école . Việc ghi điểm của écoles không bắt buộc, nhưng nếu họ ghi được một école , họ phải ghi điểm hoàn toàn.

Sau khi tất cả điểm đã được ghi, người chơi thực hiện nước đi của mình và đến lượt đối thủ.

Thông tin

Một bàn Backgammon từ thời Trung Cổ.

Có một số sách ghi rằng trictrac là tên tiếng Pháp của cờ thỏ cáo, nhưng nó không phải vậy. Tên tiếng Pháp của cờ thỏ cáo vẫn là Backgammon.

Xem thêm

Để có hướng dẫn chi tiết hơn, xem cách chơi tại https://www.bkgm.com/variants/Trictrac.html, https://salondesjeux.fr/trictrac.htm và https://trictrac.org/PDF/lois_et_regles_du_trictrac.pdf