Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đế quốc Áo-Hung”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Đã lùi lại sửa đổi của 14.162.164.132 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của InternetArchiveBot
Thẻ: Lùi tất cả Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao
Av789 (thảo luận | đóng góp)
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 22:
| s7 = Cộng hòa Quốc gia Tây Ukraina
| s8 = Cộng hòa Komancza
| s9 = Quốc gia của người Slovenia, Croatia, và Serbia
| s10 = Vương quốc Serbia
| s11 = Cộng hòa Banat, Bačka và Baranja
Dòng 90:
| coa_size = 200px
}}
''' Đế quốc Áo-Hung''', '''Nền quân chủ kép''', hoặc gọi đơn giản là '''Áo''', là một chính thể [[quân chủ lập hiến]] và [[cường quốc]] ở [[Trung Âu]]{{efn|Khái niệm [[Đông Âu]] không được xác định chắc chắn và tùy thuộc vào một số cách diễn giải, một số vùng lãnh thổ có thể được bao gồm hoặc loại trừ khỏi nó; điều này cũng đúng với các vùng của Áo-Hung, mặc dù diễn giải lịch sử rõ ràng đặt Chế độ quân chủ vào Trung Âu.}}. Đế quốc Áo-Hung được thành lập năm 1867 theo [[Công ước Áo-Hungary]], tồn tại được 51 năm cho đến khi sụp đổ năm 1918 vì bại trận trong [[Thế chiến thứ nhất]]. Thủ đô của đế quốc đặt tại [[Viên]] và [[Budapest]], do hoàng đế Áo thuộc dòng họ [[Gia tộc Habsburg|Habsburg]] trị vì.<ref name="1880 to the Diamond Jubilee">{{chú thích sách | last = McCarthy| first = Justin| title=A History of Our Own Times, from 1880 to the Diamond Jubilee| publisher=Harper & Brothers, Publishers| year=1880| location=New York, United States of America | pages = 475–476| isbn = | url=https://books.google.com/books?id=kvYoAAAAYAAJ&pg=PA480&dq=%22Great+Powers%22#PPA475,M1}}</ref><ref name="The Rise of Russia in Asia">{{chú thích sách | last = Dallin | first = David | title = The Rise of Russia in Asia | publisher = | date = November 2006| location = | pages = | url = https://books.google.com/books?id=Q5nIUd_mlEcC&pg=PA62&lpg=PA62&dq=%22boxer+rebellion%22+%22great+powers%22#PPA56,M1 | doi = | id = | isbn = 9781406729191}}</ref>
 
Đế quốc Áo-Hung được thành lập sau [[chiến tranh Áo-Phổ]], dựa trên sự hợp nhất [[Đế quốc Áo (1804–1867)|đế quốc Áo]] và [[vương quốc Hungary]] vào ngày 30 tháng 3 năm 1867.
 
Đế quốc Áo-Hung theo thể chế [[liên bang]] đa quốc gia. Lãnh thổ của đế quốc bao gồm toàn bộ lưu vực [[sông Donau|sông Danube]] mà ngày nay thuộc các quốc gia như [[Áo]], [[Cộng hoà Séc]], [[Slovakia]], [[Slovenia]], [[Hungary]], một phần lãnh thổ của [[Serbia]], [[Romania]] và [[Ba Lan]] và vương quốc tự trị [[Croatia]] với tổng cộng 73 triệu dân. Trước năm 1914, đế quốc Áo-Hung có diện tích lớn thứ hai<ref>Max-Stephan Schulze (1996). ''Engineering and Economic Growth: The Development of Austria-Hungary's Machine-Building Industry in the Late Nineteenth Century'' Frankfurt am Main: Peter Lang. p. 295.</ref> (sau [[đếĐế quốc Nga]]) và dân số đông thứ ba châu Âu (sau Nga và [[đếĐế quốc Đức]]).
 
Áo-Hung là một trong những [[Liên minh Trung tâm|cường quốc Trung tâm]] trong [[Chiến tranh thế giới thứ nhất]], bắt đầu bằng tuyên bố chiến tranh Áo-Hung đối với [[Vương quốc Serbia]] vào ngày 28 tháng 7 năm 1914. Nó đã bị giải thể vào thời điểm các nhà chức trách quân sự ký [[hiệp định đình chiến Villa Giusti]] vào ngày 3 tháng 11 năm 1918. [[Vương quốc Hungary (1920–1946)|Vương quốc Hungary]] và [[Đệ Nhất Cộng hòa Áo]] được coi là [[Nước thừa kế|nước kế tục của nó]], trong khi nền độc lập của các sắc tộc [[Tây Slav]] và [[Nam Slav]] tạo nên [[Đệ Nhất Cộng hòa Tiệp Khắc]], [[Đệ Nhị Cộng hòa Ba Lan]], [[Vương quốc Nam Tư]] và hầu hết các yêu sách lãnh thổ của [[Vương quốc România]] cũng được các cường quốc chiến thắng công nhận vào năm 1920.
Dòng 120:
* K. u. (''königlich-ungarisch'') hoặc M. k. (''Magyar királyi'') ("Hoàng gia Hungary") đề cập đến [[Transleithania]], vùng đất của vương miện Hungary. Ở [[Vương quốc Croatia và Slavonia]], các thể chế tự trị của nó có ''k.'' (''kraljevski'') ("Hoàng gia") theo [[Thỏa thuận Croatia-Hungary]], ngôn ngữ chính thức duy nhất ở Croatia và Slavonia là tiếng Croatia và những thể chế đó "chỉ" là tiếng Croatia.
 
Theo quyết định của Franz Joseph I vào năm 1868, vương quốc mang tên chính thức '''Chế độ quân chủ / Vương quốc Áo-Hung''' ({{lang-de|Österreichisch-Ungarische Monarchie/Reich}}; {{lang-hu|Osztrák–Magyar Monarchia/Birodalom}}) trong quan hệ quốc tế. Nó thường được gọi là '''Chế độ quân chủ kép''' trong tiếng Anh hoặc đơn giản một cách không chính xác được gọi là '''Áo''' do được cai trị bởi Nhà Habsburg của Áo.<ref name=eb9>{{cite EB9|last=Kay|first=David|wstitle=Austria|volume=3|pages=116–141}}</ref>
 
== Cấu trúc ==