Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chữ Mông Cổ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n DHN đã đổi Chữ viết Mongol thành Chữ viết Mông Cổ qua đổi hướng: không sử dụng từ ngoại lai khi có từ tiếng Việt
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
'''Chữ viết Mongol''' được gây ra từ ảnh hưởng xung quanh. Mongol từng dùng vài giống chữ viết:
==Chữ Hán==
[[Tập tin: Secret history.jpg|khungnhỏ|Một trang Mông cổ bí sử/Lịch sử bí ẩn Mongol]]
[[Người Mông Cổ|Người Mongol]] hay [[Trung Hoa|China]] dùng [[chữ Hán]] chỉ mượn tiếng đọc tỏ tiếng Mongol. Tiêu biểu là cuốn [[Mông Cổ bí sử]].
 
==Chữ Uyghur==
[[Tập tin: Mongol khel.svg|khungnhỏ|Mongol bằng chữ truyền thống]]
 
[[Tập tin: Cinggis qagan.svg|khungnhỏ|Genghis Khan bằng chữ truyền thống]]
 
Năm 1204, [[Thành Cát Tư Hãn|Genghis Khan]] đánh cướp [[Naimans]]. Dù bị bắt nhưng [[Tata Tonga]] vẫn giữ cái dấu đất nước của [[Uyghur]]. Ghenghis Khan khen ngợi ông trung thành với đất nước rồi cho ông giữ cái dấu tài liệu của Mongol và dạy dỗ thái tử. Ông dùng chữ Uyghur ghi tiếng Mongol. Đến lúc này người Mongol dùng chữ Uyghur ghi tiếng mình. Phe trí thức gọi là chữ Mongol kiểu Uyghur. Chữ này có hai kiểu khác:
*Chữ Todo
Năm 1648, người [[Oirat Mongol]] bộ [[Khoshut]] sư [[Zaya Pandita]] sửa chữ viết gây ra chữ Todo. Nó chỉ được dùng ở lộ Thiên Sơn Nam Bắc và vùng [[Volga]].
Dòng 16:
 
==Chữ Phagpa==
[[Tập tin: Wiki-Phagspa.png|khungnhỏ|Wiki bằng chữ Phagpa]]
 
Vua [[Nhà Nguyên|Nguyên]] [[Kublai]] bảo quốc sư [[Drogon Chogyal Phagpa]] gây ra chữ viết mới. Phe trí thức gọi là chữ Phagpa. Dù có lệnh cấm nhưng người Mongol vẫn dùng chữ Mongol kiểu Uyghur. Đến thời [[Bắc Nguyên]], chữ Phagpa dần không dùng.
 
==Chữ Soyombo==
[[Tập tin: Soyombo symbol.png|khungnhỏ|Mongol bằng chữ Soyombo]]
 
[[Tập tin: Mongolia flag.jpg|nhỏ|400px200px|Chữ Soyombo trong lá cờ Mongol]]
 
Năm 1686, người [[Khalkha Mongol]] sư [[Jebtsundamba Khutuktu]]/[[Bogda Gegegen]] dựa theo chữ Sanskrit và Tibet gây ra chữ Soyombo có 90 chữ cái. Chữ này thể tỏ tiếng Mongol, Sanskrit và Tibet. Chữ này rất đẹp thường dùng nó trang trí chùa chiền. Nó cũng có trong lá cờ Mongol ngày nay. Chữ này không tiện lợi hơn chữ Phagpa nên ít dùng. Cùng năm, ông lại gây ra kiểu chữ viết ngang thường dùng trong chùa vùng Khalkha.