Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Aragón”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Infobox settlement
{{bài cùng tên|Aragon (định hướng)}}
| name = Aragon
| native_name = {{lang|es|''Aragón''}} <small>{{es icon}}</small><br/> {{lang|an|''Aragón''}} <small>{{an icon}}</small><br/> {{lang|ca|''Aragó''}} <small>{{ca icon}}</small>
| official_name = <!-- {{lang|es|''Aragón''}} <small>{{es icon}}</small> -->
| settlement_type = [[Vùng hành chính của Tây Ban Nha|Cộng đồng tự trị]]
| image_skyline =
| imagesize =
| image_alt =
| image_caption =
| image_flag = Flag of Aragon.svg
| flag_size = 130x100px
| flag_alt = Flag of Aragon
| image_shield = Official Coat of Arms of Aragon.svg
| shield_size = 100x100px
| shield_alt = Coat-of-arms of Aragon
| motto =
| anthem = {{native name|es|[[Himno de Aragón]]}}<br/>{{small|"Hiệu ca Aragon"}}
| image_map = [[File:Aragon in Spain (plus Canarias).svg|275px|Map of Aragon]]
| mapsize =
| map_alt =
| map_caption = Vị trí của Aragon tại Tây Ban Nha
| coordinates = {{coord|41|00|N|1|00|W|region:ES-AR_type:adm1st_source:GNS-enwiki|display=inline,title}}
| coor_pinpoint =
| subdivision_type = Country
| subdivision_name = [[Spain]]
| seat_type = Thủ phủ
| seat = [[Zaragoza]]
| area_total_km2 = 47719
| area_footnotes = (9,4% diện tích Tây Ban)
| population_as_of = 2016
| population_footnotes =
| population_total = 1308563
| population_note =
| population_blank1_title = [[Danh sách vùng thành chính Tây Ban Nha theo dân số|Hạng dân số]]
| population_blank1 = Thứ 11
| population_blank2_title = Phần trăm
| population_blank2 = 2,82% dân số Tây Ban Nha
| population_density_km2 = auto
| population_demonym = [[Người Aragon]]
| demographics1_name1 =
| demographics1_info1 =
| demographics_type2 =
| demographics2_name1 =
| demographics2_info1 =
| demographics2_name2 =
| demographics2_info2 =
| demographics2_name3 =
| demographics2_info3 =
| blank_name_sec1 = [[Ngôn ngữ chính thức]]
| blank_info_sec1 = Tiếng Tây Ban Nha
| blank1_name_sec1 = Ngôn ngữ được công nhận
| blank1_info_sec1 = [[Tiếng Aragon]], [[tiếng Catalunya]] <ref>{{cite web|url=http://www.boa.aragon.es/cgi-bin/BOAE/BRSCGI?CMD=VEROBJ&MLKOB=478436853737 |title=LEY 10/2009, de 22 de diciembre, de uso, protección y promoción de las lenguas propias de Aragón. |format=PDF |date= |accessdate=2010-04-29| archiveurl= https://web.archive.org/web/20100328163816/http://www.boa.aragon.es/cgi-bin/BOAE/BRSCGI?CMD=VEROBJ&MLKOB=478436853737| archivedate= 28 March 2010 <!--DASHBot-->| deadurl= no}}</ref>
| blank2_name_sec1 = Đạo luật tự trị
| blank2_info_sec1 = 16 tháng 8, 1982<br />18 tháng 4, 2007 (bản hiện tại)
| website = [http://www.aragon.es Gobierno de Aragón]
| footnotes =
}}
 
[[File:Castillo de Loarre 2006.jpg|thumb|[[Lâu đài Loarre|Loarre]], một trong những lâu đài Romanesque nổi bật ở châu Âu.]]
'''Aragon''' ([[tiếng Tây Ban Nha]] và {{lang-an|Aragón}}, {{lang-ca|Aragó}}) là tên một [[Vùng hành chính (Tây Ban Nha)|vùng hành chính]] của [[Tây Ban Nha]]. Tên chính thức là "{{lang|es|Comunidad Autónoma de Aragón}}"&nbsp;(tiếng Aragon: "{{lang|an|Comunidat Autonoma d'Aragón}}"). Vùng có diện tích 47.719&nbsp;km², dân số 1.277.471 người.
 
'''Aragon''' (tiếng Tây Ban Nha và {{lang-an|Aragón}} {{IPA-es|aɾaˈɣon|}}, {{lang-ca|Aragó}} {{IPA-ca|əɾəˈɣo|}} hay {{IPA-ca|aɾaˈɣo|}}) là một [[Vùng hành chính của Tây Ban Nha|cộng đồng tự trị]] của [[Tây Ban Nha]], nằm trên lãnh thổ của [[Vương quốc Aragon]] thời Trung Cổ. Tọa lạc ở đông bắc Tây Ban Nha, cộng đồng tự trị Aragon bao gồm ba [[tỉnh của Tây Ban Nha|tỉnh]] (từ bắc xuống nam): [[Huesca (tỉnh)|Huesca]], [[Zaragoza (tỉnh)|Zaragoza]], và [[Teruel (tỉnh)|Teruel]]. Thủ phủ là [[Zaragoza]].
Thủ phủ của vùng là [[Zaragoza|thành phố Zaragoza]].
 
Tỉnh Huesca, nằm trên dãy [[Pyrénées]], có biên giới quốc tế với Pháp về phía bắc. Trong nội bộ Tây Ban Nha, giáp với [[Catalunya]] về phía đông, [[Cộng đồng Valencia]] và [[Castilla–La Mancha]] về phía nam, [[Castilla và León]], [[La Rioja (Tây Ban Nha)|La Rioja]], và [[Navarra]] về phía tây.
Trong vùng có ba tỉnh là [[Huesca (tỉnh)|Huesca]], [[Teruel (tỉnh)|Teruel]] và [[Zaragoza (tỉnh)|Zaragoza]].
 
Trên một diện tích {{convert|47719|km2|sqmi|abbr=on}}, địa mạo của Aragon biến thiên đa dạng, từ những sông băng đến các thung lũng xanh tươi, tới những thảo nguyên khô cằn ở vùng đất thấp trung tâm. Aragon là nơi bắt nguồn của nhiều con sông-nổi bật nhà là [[Ebro]], con sông lớn nhất Tây Ban Nha về lưu lượng, chãy theo chiều đông-tây qua tỉnh Zaragoza. Nơi đây còn có [[Aneto]], ngọn núi cao nhất [[Pyrénées]].
 
{{As of|2015}}, dân số Aragon là 1.317.847 người, trong đó khoảng hơn một nửa sống ở [[Zaragoza]], thủ phủ vùng. Nền kinh tế Aragon sản sinh ra ({{As of|2014|lc=y}}) số [[Tổng sản phẩm nội địa|GDP]] là 33.162 triệu €, tức 3,13% GDP quốc gia của Tây Ban Nha, và đứng thứ 6 về lượng sản xuất trên đầu người, sau Madrid, [[Xứ Basque (cộng đồng tự trị)|Xứ Basque]], Navarra, Catalunya và La Rioja.<ref>{{Cite web | url=http://www.datosmacro.com/pib/espana-comunidades-autonomas | title=PIB de las Comunidades Autónomas | access-date=30 December 2015 | website = datosmacro.com | language=Spanish | trans-title=GDP of the Autonomous Communities}}</ref>
==Dân cư==
 
===Dân số===
{{As of|2015}}, chừng một nửa dân số Aragon (50,45%), sống ở thủ phủ [[Zaragoza]]. [[Huesca]] là thành phố duy nhất khác trong vùng có dân số hơn 50.000 người.
 
Phần lớn (71,8%) công dân Aragon sống ở tỉnh Zaragoza; 17,1% ở Huesca và 11,1% ở Teruel.<ref>{{cite web |url=http://www.ine.es/pob06/pob06menu.htm |title=Cifras completas |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070203100553/http://www.ine.es/pob06/pob06menu.htm |archivedate=2007-02-03}}</ref> Mật độ dân số của Aragon thấp thứ nhì nước (chỉ 26,8/km²), sau [[Castilla-La Mancha]]. Nơi dân cư tập trung là khu vực quanh thung lũng sông [[Ebro]], nhất là quanh Zaragoza, và cạnh chân dãy Pyrénées, còn nơi thưa dân nhất là sâu trong dãy Pyrénées và phần nam tỉnh Teruеl.
 
Có bốn thành phố với trên 20.000 dân: Zaragoza (700.000); Huesca (50.000); [[Teruel]] (35.000) và [[Calatayud]] (20.000).
 
=== Ngôn ngữ ===
[[File:Llengües d'Aragó.svg|thumb|left|Phân bố ngôn ngữ tại Aragon.]]
 
Tiếng Tây Ban Nha là bản ngữ của đa phần người dân Aragon, và là ngôn ngữ chính thức duy nhất. Thêm vào đó, [[tiếng Aragon]] tiếp tục được nói ở nhiều cộng đồng miền núi phía bắc, nhất là tây [[Ribagorza]], [[Sobrarbe]], [[Jacetania]] và [[Somontano de Barbastro|Somontano]]; nó được nhìn nhận tích cực như là ngôn ngữ đặc trưng khu vực. Còn ở đông Aragon, dọc biên giới với [[Catalunya]], [[tiếng Catalunya]] hiện diện ở các comarca gồm [[Ribagorza]], [[La Litera]], [[Bajo Cinca]], [[Bajo Aragón-Caspe]], [[Bajo Aragón]] và [[Matarraña]]. Dải đất nơi tiếng Catalunya được nói thường được gọi là ''[[La Franja]]''.
 
{{Tỉnh của Aragon}}▼
{{Khu vực hành chính Tây Ban Nha}}▼
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
{{Sơ khai Tây Ban Nha}}
 
{{thể loại Commons|Aragon}}
 
▲{{Tỉnh của Aragon}}
▲{{Khu vực hành chính Tây Ban Nha}}
{{DEFAULTSORT:Aragon}}
<!--Categories-->
[[Thể loại:Aragon| ]]
[[Thể loại:Vùng hành chính Tây Ban Nha]]
 
<!--Interwikis-->
[[Thể loại:Vùng cấp hai Liên minh châu Âu]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Aragón”