Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tam công”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[File:Cao_Cao_scth.jpg|thumb|phải|250px|[[Tào Tháo]] - từng là Tư không thời [[Hán Hiến Đế]] trước khi tự xưng Ngụy vương]]
 
'''Tam công''' ([[chữ Hán]]: 三公) dùng để chỉ ba chức quan cao cấp nhất trong triều đình phong kiến tại các nước Á Đông như [[Trung Quốc]] và [[Việt Nam]]. Chức vị chi tiết từng bộ ba này thay đổi theo từng thời đại mà không cố định.
 
Hàng 4 ⟶ 6:
Trong Thiên văn, Tam công là tên sao. [[Tấn thư]], Thiên Văn Chí chép rằng: ''"Ba sao Tiêu Nam trong chòm sao Bắc Ðẩu, sao Khôi đệ nhất, phía Tây ba sao nữa, đều gọi là Tam công. Trên trời, các sao này chủ về dụng đức cải hóa thế gian, hòa hợp chính sự, dung hòa Âm-Dương. Lại nói: Ðông Bắc 3 sao gọi là Tam công, chủ những đại thần ngồi ở Triều đình"''.
 
Tam công có xuất xứ từ [[nhà Chu]], gồm ba chức quan là [[Thái sư]] (太師), [[Thái phó]] (太傅) và [[Thái bảo]] (太保)<ref>《书.周官》：“立太师、太傅、太保。兹唯三公，论道经邦，燮理阴阳，官不必备，唯其人。”</ref><ref>《汉书.百官公卿表上》：“太师、太傅、太保，是为三公，盖参天子，坐而议政，无不总统，故不以一职为官名。”</ref>. Đến thờiThời [[Tây Hán]], Tamthiết công bao gồmtrí [[TểThừa tướng]] (sau đổi thành, [[Đại tưThái đồúy]]) quản lý về hành chính,và [[TháiNgự úysử đại phu]] (御史大夫); sau đổilại sửa thành [[Đại tư mãđồ]] (大司徒) quản lý về quân sự, và [[NgựĐại sửtư đại phumã]] (sau大司马) đổi thànhvà [[Đại tư không]] (大司空) phụ trách giám sát. ThờiĐến thời [[Đông Hán]], các chức danh này được đổi tên thành ''TưThái đồúy'' (司徒太尉),; ''Tư mãđồ'' (司馬徒), cùng ''Tư không'' (司空), nên còn được gọi là '''"Tam tư"''' (三司), vị dưới '''Thượng công''' (上公), tức ''Thái phó''. Thời [[Bắc Ngụy|Bắc Nguỵ]] cảithiết lạilập thành ''Thái sư'', ''Thái phó'' và ''Thái bảo'', gọi là '''Tam sư Thượng công''' (三師上公).
 
Thời [[nhà Tùy]] và [[nhà Đường]], các chức Tam công thuộc hàng vinh hàm. Sang thời [[nhà Tống]], [[Tống Huy Tông]] đem đổi Tam công là Thái sư, Thái phó cùng Thái bảo (nguyên là [[Tam sư]]). Thời [[nhà Nguyên]], [[nhà Minh]] và [[nhà Thanh]], Tam công đã được mặt định thành Thái sư, Thái phó cùng Thái bảo, tiếp tục là một loại vinh hàm tối cao trong hệ thống<ref>《元史.百官志一》：“三公，太师、太傅、太保各一员，正一品。银印。以道燮阴阳，经邦国。有元袭其名号，特示尊崇。”</ref>.
Lương bổng của Tam công thời Hán là một vạn [[thạch (định hướng)|thạch]]<ref>Wang, 137.</ref>. Có lẽ là thạch [[lúa mì]], vì thời đó [[gạo]] chưa phổ biến ở vùng phía Bắc sông Dương Tử, trung tâm của nhà Hán.
 
Lương bổng của Tam công thời Hán là một vạn [[thạch (định hướng)|thạch]]<ref>Wang, 137.</ref>. Có lẽ là thạch [[lúa mì]], vì thời đó [[gạo]] chưa phổ biến ở vùng phía Bắc sông Dương Tử, trung tâm của nhà Hán. Về sau, với sự hình thành của [[Lục bộ]] thì Tam công dần trở thành các chức danh danh dự, mang màu sắc là các cố vấn cao cấp của triều đình. Vì tính chất này, quá nửa các triều đại đều chỉ tặng Tam công sau khi vị lão thần qua đời mà thôi.
 
==Xem thêm==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Tam_công”