Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bão Matmo-Bulbul (2019)”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Infobox hurricane
|Name=VeryBão Severexoáy Cyclonicdữ Stormdội Bulbul-Matmo
|Basin=NIO
|Year=2019
|Type=Lốc xoáy
|Image location=Bulbul 2019-11-09 0742Z.jpg
|Image name=Xoáy thuậnBão Bulbul cường độ cực đại ngay trước khi đổ bộ vào ngày 9 tháng 11
|Formed={{start date|2019|10|28}}
|Dissipated=12 tháng 11 năm 2019
Dòng 16:
|Areas= [[Việt Nam]], Đông Nam Á lục địa, [[Quần đảo Andaman và Nicobar]], [[Đông Ấn Độ]], [[Bangladesh]]
|damagespre = ≥
|Hurricane season = [[Mùa bão Tây Bắc ẤnThái ĐộBình Dương 2019]], [[Mùa bão Tây Bắc TháiẤn BìnhĐộ Dương 2019]].
}}
'''XoáyBão thuậnxoáy dữ dội Bulbul-Matmo''' là một [[xoáy thuận nhiệt đới]] mạnh và hoạt động dài ngày đã đổ bộ lên tỉnh Phú Yên vào ngày 30 tháng 10 và sau đó tiếp tục càn quét tiểu bang [[Tây Bengal]] của Ấn Độ và [[Bangladesh]] vào ngày 9 tháng 11 năm 2019, lúc 18:30 GMT mang theo sóng dângto, mưa lớn và [[lũ quét]].<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/kolkata/cyclone-bulbul-live-updates-odisha-west-bengal-brace-for-severe-cyclonic-storm-kolkata-airport-to-suspend-ops/liveblog/71983808.cms|title=Cyclone Bulbul Live: Bulbul Cyclone crosses West Bengal coast|website=The Times of India|language=en|access-date=2019-11-10}}</ref><ref name="TWC India">{{cite news |last1=Erdman |first1=Jonathan |title=Tropical Cyclone Bulbul Targets Eastern India, Bangladesh With Flooding Rain, Storm Surge, Winds |url=https://weather.com/en-IN/india/news/news/2019-11-08-tropical-cyclone-bulbul-targets-eastern-india-bangladesh-flooding-rain |accessdate=9 November 2019 |work=TWC India |publisher=TWC India |date=2019}}</ref><ref name="DS-Cyclone Bulbul">{{cite news |title=Cyclone Bulbul: 5 to 7 feet high storm surge may hit coastal areas |url=https://www.thedailystar.net/country/news/bulbul-may-hit-bangladesh-tomorrow-1824769 |accessdate=9 November 2019 |publisher=The Daily Star |date=8 November 2019}}</ref> Bắt nguồn từ Bãotàn dư của cơn bão Matmo (Bão số 5) tàn dư của [[Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2019]] xảydi rachuyển ra phía nam [[vịnh Bengal]] vào cuốingày 2 tháng 1011, Bulbul mạnh dần lên thành một cơn bão lốc xoáy dữ dội. Đây là cơn bão nhiệt đới thứ tư từng được ghi nhận hìnhdi thànhchuyển trêntừ biểnđất Andaman,liền cànĐông quétNam Á qua khutrên vựcbiển Đông Nam ÁAndaman, (do đó chiaJTWC sẻ têncác gọibáo vớichí bãoquốc Matmotế trongvẫn cácgọi đánh giá hoạt động của JTWCMatmo). Ngoài ra, nó là cơn bão mạnh thứ hai đạt cấp bão cuồng phong khu vực này tính từ năm 1960.<ref name="Matmo is reborn">{{cite news |title=Tropical Cyclone Matmo is reborn as Bulbul |url=https://www.aljazeera.com/news/2019/11/tropical-cyclone-matmo-reborn-bulbul-191107140950836.html |accessdate=9 November 2019 |publisher=[[Aljazeera]] |date=8 November 2019}}</ref>
 
==DiễnLịch biếnsử khí tượng==
{{storm path|Matmo-Bulbul_2019_track.png}}
[[Tập tin:Bulbul 2019 track.png|200px|trái|thumb|Bản đồ vẽ đường đi và cường độ của cơn bão, theo [[Thang bão Saffir-Simpson]].]]
Vào ngày 28 tháng 10, cơn bãoquan khí tượng Nhật Bản (JMA) nâng cấp cảnh báo cho một áp thấp nhiệt đớibiển Đông lên thành bão, lấy tên quốc tế là ''Matmo'' (Bão số 5). Đêm ngày 30 rạng sáng ngày 31 tháng 10, bão Matmo với sức gió tối đa là 100 km/h đã đổ bộ vàolên khu vực Nam Trung Bộ, [[Việt Nam]], mang theo nhiềugió trậnmạnh, mưa lớn và gây ra lũ lụt. Bão số 5 đã khiến 1 người chết, 1 người mất tích và gây thiệt hại đặc biệt nặng nề cho tỉnh Bình Định.<ref>{{cite web |url=https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/1-nguoi-chet-8-nha-bi-sap-hoan-toan-trong-bao-so-5-o-phu-yen-583718.html|title=1 người chết, 8 nhà bị sập hoàn toàn trong bão số 5 ở Phú Yên|website=[[Vietnamnet.vn]] |accessdate=31 October 2019}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://reliefweb.int/report/thailand/weather-warning-tropical-storm-matmo-category-3-no-7-time-issued-october-30-2019|title=Weather Warning "Tropical Storm MATMO, category 3" - No. 7 Time Issued : October 30, 2019 - Thailand|website=ReliefWeb|language=en|access-date=2019-11-13}}</ref> Matmo dầnsau dầnđó suy yếu dần giảmthành tốcmột độvùng khiáp thấp và càndi quétchuyển qua Bánbán đảo [[Đông Dương]], trongmang vàitheo ngàychút saumưa đóvà hơi ẩm tới Campuchia, chỉBangkok còn Myanmar.<ref ápname="Matmo thấpis reborn">{{cite news |title=Tropical Cyclone Nikki is reborn as Bulbul |url=https://www.aljazeera.com/news/2019/11/tropical-cyclone-matmo-reborn-bulbul-191107140950836.html |accessdate=9 November 2019 |publisher=[[Aljazeera]] |date=8 November 2019}}</ref>
 
[[Tập tin:Matmo 2019-10-30 0610Z.jpg|220px|nhỏ|phải|Bão Matmo trước khi đổ bộ lên miền Trung, chiều ngày 30 tháng 10 năm 2019.]]
Vào ngày 2 tháng 11, phầnvùng cònáp lạithấp của bão Matmo nổidi lênchuyển ra khu vực phía bắc biển Andaman, ngaythuộc đảoẤn BắcĐộ AndamanDương.<ref>{{cite web|url=https://www.eurekalert.org/pub_releases/2019-11/nsfc-ntr110519.php|title=NASA tracking remnants of Tropical Cyclone Matmo|publisher=EukerAlert|date=November 5, 2019|accessdate=November 5, 2019}}</ref> Các cơ quan khí tượng bắt đầu theo dõi cơnvùng bãothấp khi nó bắt đầu hìnhphát thànhtriển và lớn dần. Sautrở đó, nó đã hội tụ hoàn toàn vào ngày 5 tháng 11lại. Sau khi mạnh lên thành lốc xoáybão, Cục Khí tượng Ấn Độ (IMD) đã đặt tên là ''Bulbul''., tuy nhiên các cơ quan cảnh báo của Mỹ như JTWC cho rằng vùng thấp 23W (Matmo) đã di chuyển từ biển Đông qua, vì thế họ tiếp tục phát cảnh báo bão Matmo. Bulbul mạnh lên nhanh chóngtăngđạt tốccường độ trongcực 3đại ngày tiếpcấp theo,2 tuytrong nhiênthang vẫnbão diSaffir-Simpson chuyểntrong chậmkhi rãiđang vềdi chuyển lên phía bắc, khiến IMD đưa ra cảnh báo ven bờ cho Odisha và Tây Bengal và lệnh cấm mọi hoạt động của ngư dân, hoạt động trên bãi biển và chèo thuyền bên trong cũng như xung quanh [[vịnh Bengal]]. Khoảng một ngày sau, 9 tháng 11, ''Bulbul'' đổ bộ gần [[đảo Sagar]] ở Tây Bengal vào lúc 18:30 GMT, giết chết ít nhất 2 người, di suychuyển yếulên trởđất lạiliền thànhBangladesh một cơngây bãora lốccác xoáycơn dữsóng dộicao khi triều vàocường đấtgây liền, giải phóng một con [[lũ dâng]] caongập.<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-50358663|title=Cyclone Bulbul makes landfall amid India and Bangladesh evacuations|publisher=[[BBC News]]|date=November 9, 2019|accessdate=November 9, 2019}}</ref> KhôngBulbul lâutiếp sautục khidi gâychuyển tácsâu độngvào trêntrong đất liền khu vực,tan Bulbul nhanh chóng suy yếu thành một cơn bão nhiệt đới vào ngày hôm saudần, sau đó nó bắt đầu di chuyển càn quét qua Bangladesh mang theo nhữngmưa cơnto mưađến rất lớnto.<ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2019/11/deadly-cyclone-bulbul-weakens-depression-bangladesh-191110055831520.html|title=Deadly Cyclone Bulbul weakens over Bangladesh|website=Aljazeera|access-date=2019-11-10}}</ref>
 
==ĐốiChuẩn phóbị==
Hơn 1,8 triệu người ở các huyện ven biển của [[Bangladesh]] dễ bị ảnh hưởng đã được sơ tán đến 4.071 nơi trú ẩn lốc xoáybão.<ref name="bdnews2">{{cite web|url=https://bdnews24.com/bangladesh/2019/11/09/met-office-issues-danger-signal-10-for-mongla-payra-ports-as-cyclone-approaches-coast|title=Cyclone Bulbul to hit Bangladesh coast Saturday night|publisher=bdnews24.com|date=November 9, 2019|accessdate=November 9, 2019}}</ref> Các quan chức của bộ y tế ở các huyện này đã thành lập 1.599 đội để tham gia giúp đỡ cho những người bị ảnh hưởng bởi cơn bão.<ref name="bdnews2" /> Khoảng 56.000 tình nguyện viên đã được triển khai để tiến hành các nỗ lực cứu hộ và cứu trợ trong khi các căn cứ quân sự tại các huyện ven biển vẫn đặt trong tình trạng báo động.<ref name="bdnews2" /> Tất cả lực lượng bộ binh ven biển của [[Quân đội Bangladesh]] đã chuẩn bị phản ứng nhanh để hỗ trợ trong và sau khi lốc xoáy càn quét khu vực.<ref>{{cite web|url=https://www.dhakatribune.com/bangladesh/nation/2019/11/09/cyclone-bulbul-army-deploys-teams-in-satkhira|title= Cyclone Bulbul: Army deploys teams in Satkhira|publisher=[[Dhaka Tribune]]|date=November 9, 2019|accessdate=November 9, 2019}}</ref> [[Hải quân Bangladesh]] và lực lượng [[Phòng vệ bờ biển Bangladesh]] chuẩn bị các hoạt động cứu hộ khẩn cấp và hoạt động cứu trợ bằng tàu chiến và tàu dân sự.<ref>{{cite web|url=https://bdnews24.com/bangladesh/2019/11/09/cyclone-bulbul-naval-ships-ready-for-emergency-rescue-relief-efforts|title=Cyclone Bulbul: Naval ships ready for emergency rescue, relief efforts|publisher=bdnews24.com|date=November 9, 2019|accessdate=November 9, 2019}}</ref>
 
==Tác động và hậu quả==
===Việt Nam===
[[Tập tin:Bao-binh-dinh-7 sluj.jpg|220px|nhỏ|phải|Thiệt hại ở TP. Quy Nhơn sau bão số 5, ngày 31 tháng 10 năm 2019.]]
Khoảng 23h50 phút ngày 30/10/2019, bão số 5 đổ bộ vào phía Nam thị xã Sông Cầu (tỉnh Phú Yên) với cường độ cấp 8-9 giật cấp 11. Gió mạnh đã khiến nhiều cây xanh ở 3 tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định và phú Yên gãy đổ hoặc bị bật gốc. Nhiều lồng bè, thuyền cá bị sóng lớn đánh chìm. Ở các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Phú Yên đã có mưa to đến rất to. Lượng mưa trong khoảng 24 giờ phổ biến 150-300mm, có nơi ghi nhận được lên đến 384 mm. Bão số 5 đã khiến 1 người chết, 1 người mất tích và gây thiệt hại đặc biệt nặng nề cho tỉnh Bình Định.<ref>{{cite news|date=31 October 2019 |title=Bão số 5 đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới|url=https://thethaovanhoa.vn/xa-hoi/bao-so-5-da-suy-yeu-thanh-ap-thap-nhiet-doi-n20191031060456812.htm|work=Thethaovanhoa.vn|accessdate=31 October 2019}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.accuweather.com/en/weather-news/developing-tropical-system-to-bring-flooding-downpours-to-vietnam/609624|author=Maura Kelly|title=Matmo makes landfall, brings power outages and flooding rainfall to Vietnam|publisher=AccuWeather|date=October 31, 2019|accessdate=November 4, 2019}}</ref>
===Ấn Độ===
;Odisha
Mặc dù tác động của ''Bulbul'' đến Odisha là tương đối tối thiểu, ảnh hưởng của cơn bão đã gây ra mưa lớn và các cơn gió trên khắp tiểu bang, gây thiệt hại cho nông nghiệp, nhổ bật cây trồng và làm đứt các đường dây điện trên khắp Odisha. Cho đến nay, không có trường hợp tử vong nào được báo cáo ở bang này.<ref>{{cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/cyclone-bulbul-kills-man-in-kolkata-brings-heavy-rain-to-odisha/articleshow/71989407.cms|title=Cyclone Bulbul kills man in Kolkata, brings heavy rain to Odisha|publisher=Times of India|date=November 9, 2019|accessdate=November 10, 2019}}</ref> Mặc dù, khoảng 350 dân làng địa phương ở huyện Balesore đã được đưa đến nơi trú ẩn lốc xoáy khi cơn bão sắp đổ bộ, vẫn chưa rõ tình trạng hiện tại của họ.<ref>{{cite web|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/101119/cyclone-bulbul-around-350-people-take-shelter-at-baleswar-district.html|title=Cyclone 'Bulbul': Around 350 people take shelter at Baleswar district in Odisha|publisher=Deccan Chronicle|date=November 10, 2019|accessdate=November 10, 2019}}</ref>
 
;Tây Bengal
Hàng 38 ⟶ 42:
 
;Bangladesh
[[Tập tin:Cyclone Bulbul (3).jpg|thumb|Rajrajeshwar Char ở Chandpur, Bangladesh bị ảnh hưởng bởi lốc xoáybão Bulbul]]
 
Ít nhất 22 người ở bảy huyện ven biển đã được báo cáo thiệt mạng vì các nguyên nhân của cây đổ, nhà sập, thuyền bị lật và bệnh tật, trong khi nhiều người khác bị thương sau khi cơn lốc xoáy càn quét qua khu vực ven biển Bangladesh.<ref name="bdnews1" /><ref name="Daily star 1" /> Do tình trạng lốc xoáy, tất cả các kỳ thi trung học cơ sở ngày 9, 11 và 12 tháng 11 và kỳ thi Đại học Quốc gia Bangladesh ngày 9 tháng 11 đã bị đình chỉ.<ref>{{cite web|url=https://bdnews24.com/bangladesh/2019/11/08/saturdays-jsc-jdc-exams-deferred-due-to-cyclone-bulbul|title=Cyclone Bulbul forces rescheduling of Saturday's JSC, JDC, National University exams|publisher=bdnews24.com|date=November 8, 2019|accessdate=November 9, 2019}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.dhakatribune.com/bangladesh/education/2019/11/09/monday-s-jsc-jdc-exams-postponed-due-to-cyclone-bulbul|title=JSC, JDC exams on Nov 11 rescheduled due to cyclone Bulbul|publisher=Dhaka Tribune|date=November 9, 2019|accessdate=November 9, 2019}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.dhakatribune.com/bangladesh/2019/11/10/cyclone-bulbul-tuesday-s-jsc-jdc-exams-rescheduled|title=Cyclone Bulbul: Tuesday's JSC, JDC exams rescheduled|publisher=Dhaka Tribune|date=November 10, 2019|accessdate=November 11, 2019}}</ref> Cơ quan giao thông đường thủy nội địa Bangladesh đã đình chỉ tất cả các hoạt động tại ba cảng hàng hải và dịch vụ vận tải đường sông suốt thời gian ảnh hưởng của cơn bão.<ref>{{cite web|url=https://bdnews24.com/bangladesh/2019/11/08/bangladesh-suspends-water-transport-as-cyclone-bulbul-nears|title=Bangladesh suspends maritime port operations, water transport as cyclone nears|publisher=bdnews24.com|date=November 9, 2019|accessdate=November 9, 2019}}</ref> Tất cả các chuyến bay đến và đi từ Sân bay Quốc tế Shah Amanat tại Chittagong và [[sân bay Cox's Bazar]], [[sân bay Barisal]], [[sân bay Jashore]] đã bị hủy bỏ trong 14 giờ do thời tiết khắc nghiệt dưới ảnh hưởng của cơn bão.<ref>{{cite web|url=https://www.thedailystar.net/country/flights-cancelled-for-cyclone-bulbul-1825117|title= Flights to and from Cox's, Ctg, Barisal, Jashore cancelled for 14hrs for 'Bulbul'|publisher=The Daily Star|date=November 9, 2019|accessdate=November 9, 2019}}</ref>
 
==Xem thêm==
*[[Bão Gay (1989)]] - siêu bão cấp 5 hiếm gặp, hình thành ở vịnh Thái Lan, sau đó di chuyển và đổ bộ lên miền Nam Ấn Độ, giết chết hơn 1000 người.
 
==Tham khảo==
Hàng 50 ⟶ 57:
*[http://www.bmd.gov.bd/ Bangladesh Meteorological Department]
 
[[Thể loại:Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2019]]
 
[[Thể loại:Mùa bão Bắc Ấn Độ Dương 2019]]
{{Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2019}}