Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bang của Thụy Sĩ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Đã bị lùi lại Soạn thảo trực quan
n Đã lùi lại sửa đổi của Hoangdang09 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của ThitxongkhoiAWB
Thẻ: Lùi tất cả
Dòng 1:
{{Infobox subdivision type
| name = Bang của Thụy Sĩ<br>Schweizer Kantone ([[tiếng Đức]])<br>Cantons suisses ([[tiếng Pháp]])<br>Cantoni Svizzeri ([[tiếng Ý]])<br><nowiki>Chantun svizra ([[tiếng Rô-manRomansh]])</nowiki>
| alt_name = {{Plainlist|
*Stand
Dòng 13:
| current_number = 26 bang
| number_date = 1979
| population_range = 15.778 ([[Áp-pen-gienAppenzell In-nơ-hô-đơnInnerrhoden]]) – 1.421.895 ([[Du-ríchZürich (bang)|Du-ríchZürich]])
| area_range = {{Convert|14|sqmi}} ([[BaBasel-gien XtátStadt]]) – {{Convert|2743,43|sqmi}} ([[Grao-bơn-đenGraubünden]])
| government = [[Danh sách cơ quan hành pháp Thụy Sĩ]]
| subdivision = [[Huyện của Thụy Sĩ|Huyện]]
}}
 
'''[[Thụy Sĩ]]''' là một quốc gia liên bang ở [[châu Âu]]. Có 26 bang ở Thụy Sĩ. Các ngôn ngữ ở Thụy Sĩ gọi bang là ''Kanton'' ([[tiếng Đức]]), ''Canton'' ([[tiếng Pháp]]), ''Catone'' ([[tiếng Ý]]), ''Chantun'' ([[tiếng Romansh|tiếng Rô-man]]), đúng nghĩa ra là [[Tổng (đơn vị hành chính)|tổng]]. Cách gọi này có từ [[thế kỷ XVI]], khi liên bang Thụy Sĩ được thành lập và duy trì đến nay. Mỗi bang như một quốc gia có chủ quyền, có quân đội và đơn vị tiền tệ riêng cho đến khi quốc gia liên bang Thụy Sĩ được thành lập vào năm 1848.
 
Lúc thành lập liên bang, Thụy Sĩ có 13 bang. Về sau có sự chia tách và xuất hiện bang mới. Bang mới được thành lập gần đây nhất vào năm 1979 là bang [[Jura (bang)|Giu-raJura]].
 
Các bang của Thụy Sĩ hiện nay có quyền [[tự trị]] rất cao. Mỗi bang có một hiến pháp riêng, một chính phủ riêng và có tòa án riêng. Các bang đều theo chế độ nghị viện một viện. Tùy theo mỗi bang, số lượng nghị viên có thể từ 58 đến 200 vị. Tùy theo dân số và diện tích mà chức năng hành chính phân cấp cho mỗi bang một khác.
 
Mỗi một bang được chia ra làm nhiều [[Huyện của Thụy Sĩ|huyện]]. Huyện là một đơn vị hành chính giữa Bang và [[Xã của Thụy Sĩ|Xã]]. Thường thì huyện được gọi là
'''[[Bezirk|Bê-dích-cơ]]''', một số bang khác còn gọi là Verwan'''sregionVerwaltungsregion, Verwaltungskreis, Van-hơ-craiWahlkreis, Am-tâyAmtei''' hay '''Am-tơAmt,''' vùng nói tiếng Pháp ''district,'' vùng nói tiếng Ý ''distretto,'' vùng nói tiếng Romansh ''districts''. Người đứng đầu của cơ quan huyện gọi là Bezirksammann, Bezirksamtmann, Statthalter hay Regierungsstatthalter.<br />
Có 12 bang không có đơn vị hành chính huyện.
 
Dòng 45:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Aargau.svg|25px|border|Flag of Aargau]]
| style="text-align: center;" | AG
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Aargau|A-rơ-gao]]
| style="text-align: center;" | [[1803]]
| [[Aarau|A-rao]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 550900
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 1404
Dòng 56:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Appenzell Ausserrhoden.svg|25px|border|Flag of Appenzell Ausserrhoden]]
| style="text-align: center;" | AR
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Appenzell Ausserrhoden|Áp-pen-gien Ao-xơ-hô-đơn]]
| style="text-align: center;" | [[1513]]
| [[Herisau|Hơ-ri-xao]] / [[Trogen|Trô-gơn]]<sup>4</sup>
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 53200
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 243
Dòng 67:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Appenzell Innerrhoden.svg|25px|border|Flag of Appenzell Innerrhoden]]
| style="text-align: center;" | AI
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Appenzell Innerrhoden|Áp-pen-gien In-nơ-hô-đơn]]
| style="text-align: center;" | [[1513]]
| [[Appenzell (town)|Áp-pen-gienAppenzell]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 15000
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 173
Dòng 78:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Basel Land.svg|25px|border|Flag of Basel-Country]]
| style="text-align: center;" | BL
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Basel-Landschaft|Ba-gien Lan-sáp]]
| style="text-align: center;" | [[1501]]
| [[Liestal|Li-ê-xtan]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 261400
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 518
Dòng 89:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Basel.svg|25px|border|Flag of Basel-City]]
| style="text-align: center;" | BS
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Basel-Stadt|Ba-gien Xtát]]
| style="text-align: center;" | [[1501]]
| [[Basel|Ba-gien]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 186700
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 37
Dòng 100:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Bern.svg|25px|border|Flag of Bern]]
| style="text-align: center;" | BE
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Bern (bang)|Béc-nơBern]]
| style="text-align: center;" | [[1353]]
| [[Bern|Béc-nơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 947100
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 5959
Dòng 111:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Fribourg.svg|25px|border|Flag of Fribourg]]
| style="text-align: center;" | FR
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Fribourg (bang)|Phrai-buốcFribourg]]
| style="text-align: center;" | [[1481]]
| [[Fribourg|Phrai-buốc]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 239100
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 1671
Dòng 122:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Geneva.svg|25px|border|Flag of Geneva]]
| style="text-align: center;" | GE
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Genève (bang)|Giơ-ne-vơGenève]]
| style="text-align: center;" | [[1815]]
| [[Genève|Giơ-ne-vơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 414300
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 282
Dòng 133:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Glarus.svg|25px|border|Flag of Glarus]]
| style="text-align: center;" | GL
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Glarus (bang)|Gla-rớtGlarus]]
| style="text-align: center;" | [[1352]]
| [[Glarus|Gla-rớt]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 38300
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 685
Dòng 144:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Graubünden.svg|25px|border|Flag of Graubünden]]
| style="text-align: center;" | GR
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Graubünden|Grao-bơn-đen]]
| style="text-align: center;" | [[1803]]
| [[Chur|Chu-rơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 185700
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 7105
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 26
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 211
| [[Tiếng Đức|Đức]], [[Tiếng Romansh|Rô-manRomansh]], [[Tiếng Ý|Ý]]
|-
| [[Tập tin:Flag of Canton of Jura.svg|25px|border|Flag of Jura]]
| style="text-align: center;" | JU
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Jura (bang)|Giu-raJura]]
| style="text-align: center;" | [[1979]]
| [[Delémont|Đê-lơ-môn-tơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 69100
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 838
Dòng 166:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Lucerne.svg|25px|border|Flag of Lucerne]]
| style="text-align: center;" | LU
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Bang Luzern|Lu-déc-nơLuzern]]
| style="text-align: center;" | [[1332]]
| [[Luzern|Lu-déc-nơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 350600
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 1493
Dòng 177:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Neuchâtel.svg|25px|border|Flag of Neuchâtel]]
| style="text-align: center;" | NE
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Bang Neuchâtel|Nôi-sa-tenNeuchâtel]]
| style="text-align: center;" | [[1815]]
| [[Neuchâtel|Niu-sa-ten]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 166500
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 803
Dòng 188:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Nidwalden.svg|25px|border|Flag of Nidwalden]]
| style="text-align: center;" | NW
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Nidwalden|Ni-đơ-van-đen]]
| style="text-align: center;" | [[1291]]
| [[Stans|Xtan-xơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 38600
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 276
Dòng 199:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Obwalden.svg|25px|border|Flag of Obwalden]]
| style="text-align: center;" | OW
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Obwalden|Ô-bơ-van-đen]]
| style="text-align: center;" | [[1291]]
| [[Sarnen|Xác-nen]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 32700
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 491
Dòng 210:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Sankt Gallen.svg|25px|border|Flag of St. Gallen]]
| style="text-align: center;" | SG
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Sankt Gallen|Xanh Gan-lơn]]
| style="text-align: center;" | [[1803]]
| [[St. Gallen|Xanh Gan-lơn]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 452600
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 2026
Dòng 221:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Schaffhausen.svg|25px|border|Flag of Schaffhausen]]
| style="text-align: center;" | SH
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Schaffhausen (bang)|Sa-phơ-hao-xenSchaffhausen]]
| style="text-align: center;" | [[1501]]
| [[Schaffhausen|Sa-phơ-hao-xen]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 73400
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 298
Dòng 232:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Schwyz.svg|25px|border|Flag of Schwyz]]
| style="text-align: center;" | SZ
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Schwyz (bang)|Suých-xơSchwyz]]
| style="text-align: center;" | [[1291]]
| [[Schwyz|Suých-xơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 131400
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 908
Dòng 243:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Solothurn.svg|25px|border|Flag of Solothurn]]
| style="text-align: center;" | SO
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Solothurn (bang)|Xô-lô-thơnSolothurn]]
| style="text-align: center;" | [[1481]]
| [[Solothurn|Xô-lô-thơn]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 245500
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 791
Dòng 254:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Thurgau.svg|25px|border|Flag of Thurgau]]
| style="text-align: center;" | TG
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Thurgau|Thớc-gao]]
| style="text-align: center;" | [[1803]]
| [[Frauenfeld|Phrao-ơn-phen]] / [[Weinfelden|Vê-in-phen-đơn]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 228200
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 991
Dòng 265:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Tessin.svg|25px|border|Flag of Ticino]]
| style="text-align: center;" | TI
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Ticino|Si-xi-nô]]
| style="text-align: center;" | [[1803]]
| [[Bellinzona|Ben-lin-dô-na]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 311900
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 2812
Dòng 276:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Uri.svg|25px|border|Flag of Uri]]
| style="text-align: center;" | UR
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Bang Uri|U-riUri]]
| style="text-align: center;" | [[1291]]
| [[Altdorf. Switzerland|An-tơ-đoóc-phơAltdorf]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 35000
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 1077
Dòng 287:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Valais.svg|25px|border|Flag of Valais]]
| style="text-align: center;" | VS
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Valais (bang)|Va-lai-xơValais]]
| style="text-align: center;" | [[1815]]
| [[Sion. Switzerland|Xi-ôngSion]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 278200
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 5224
Dòng 298:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Vaud.svg|25px|border|Flag of Vaud]]
| style="text-align: center;" | VD
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Vaud|Vao-đơ]]
| style="text-align: center;" | [[1803]]
| [[Lausanne|Lao-xan-nơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 626200
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 3212
Dòng 309:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Zug.svg|25px|border|Flag of Zug]]
| style="text-align: center;" | ZG
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Zug (bang)|Du-gơZug]]
| style="text-align: center;" | [[1352]]
| [[Zug|Du-gơ]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 100900
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 239
Dòng 320:
| [[Tập tin:Flag of Canton of Zürich.svg|25px|border|Flag of Zürich]]
| style="text-align: center;" | ZH
! scope="row" style="text-align: left;" | [[Zürich (bang)|Du-ríchZürich]]
| style="text-align: center;" | [[1351]]
| [[Zürich|Du-rích]]
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 1228600
| style="text-align: right; padding-right: 1em;" | 1729