Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nguyên âm r-tính”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
Dòng 14:
[[Tập tin:Rhoticity spectrogramf.png|right|thumb|300px|Bản ghi thanh phổ của {{IPA|[ə]}} và dạng r-tính {{IPA|[ɚ]}} của nó]]{{listen|filename=Regular and r-colored vowels.ogg|title=Đoạn ghi âm để so sánh nguyên âm thường và r-tính|alt=Sound sample Regular {{IPA|[ə]}} and r-colored {{IPA|[ɚ]}}}}
Trong [[ngữ âm học]], nguyên âm '''r-tính''', còn gọi là '''nguyên âm quặt lưỡi''', '''r nguyên âm hoá''' hay '''nguyên âm r hoá''') là một nguyên âm được thể hiện ở sự giảm tần số ở vùng cộng hưởng (formant) số ba.<ref name="Ladefoged">{{chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=h1byJz_rWUcC|title=The sounds of the world's languages|author1=Peter Ladefoged|author2=Ian Maddieson|publisher=Wiley-Blackwell|year=1996|isbn=0-631-19815-6|page=313}}</ref> Cách cấu âm nguyên âm r-tính
Nguyên âm r-tính cực kỳ hiếm nếu xét về số lượng ngôn ngữ có nó (dưới 1% ngôn ngữ trên thế giới).<ref name="Ladefoged" /> Tuy nhiên, nó hiện diện trong hai ngôn ngữ đông người nói vào loại bậc nhất thế giới: [[tiếng Anh Bắc Mỹ]] và [[Quan thoại]]. Trong tiếng Anh Bắc Mỹ, nó hiện diện trong những từ như ''butt'''er''''' 'bơ', ''n'''ur'''se'' 'y tá, điều dưỡng viên' và (với một bộ phận người nói) ''st'''ar'''t'' 'bắt đầu'. Ngoài hai ngôn ngữ lớn trên, nguyên âm r-tính còn có mặt trong [[tiếng Pháp Québec]], một số phương ngôn tiếng Bồ Đào Nha Brasil,<ref>{{in lang|pt}} [http://dspace.c3sl.ufpr.br/dspace/bitstream/handle/1884/3955/CARACTER%C3%8DSTICAS%20FON%C3%89TICO.pdf?sequence=1 Acoustic-phonetic characteristics of the Brazilian Portuguese's retroflex /r/: data from respondents in Pato Branco, Paraná]. Irineu da Silva Ferraz. Pages 19–21</ref><ref>{{in lang|pt}} [http://cedae.iel.unicamp.br/revista/index.php/sinteses/article/download/1198/1766 Syllable coda /r/ in the "capital" of the Paulista hinterland: sociolinguistic analysis] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130926191837/http://cedae.iel.unicamp.br/revista/index.php/sinteses/article/download/1198/1766 |date = ngày 26 tháng 9 năm 2013}}. Cândida Mara Britto LEITE. Page 111 (page 2 in the attached PDF)</ref><ref>{{in lang|pt}} Callou, Dinah. Leite, Yonne. "Iniciação à Fonética e à Fonologia". Jorge Zahar Editora 2001, p. 24</ref> vài phương ngữ [[tiếng Đan Mạch]] tại [[Phương ngữ|Jylland]], một số ngôn ngữ bản địa châu Mỹ như [[tiếng Serrano]] và [[tiếng Yurok]] tại Hoa Kỳ, [[tiếng Miêu La Bạc Hà]] tại Trung Quốc và [[tiếng Badaga]] ở Ấn Độ.
| |||