Các bang Liên bang Mã Lai

Các bang Liên bang Mã Lai (tiếng Anh: Federated Malay States viết tắt là FMS, tiếng Mã Lai: Negeri-negeri Melayu Bersekutu) là một liên bang gồm bốn quốc gia trên Bán đảo Mã LaiSelangor, Perak, Negeri SembilanPahang, được thành lập bởi chính phủ Anh vào năm 1895 và tồn tại đến năm 1946, khi Liên bang cùng với các Khu định cư Eo Biểncác quốc gia Mã Lai không liên hiệp đã thành lập Liên hiệp Mã Lai.

Các bang Liên bang Mã Lai
Tên bản ngữ
  • Negeri-negeri Melayu Bersekutu
    نݢري٢ ملايو برسکوتو
    马来联邦
1895–1942
Dưới sự chiếm đóng của Nhật: 1942–1945
1945–1946
Quốc kỳ Các bang Liên bang Mã Lai

Tiêu ngữ(tiếng Mã Lai: Dipelihara Allah)
Dưới sự che chở của Chúa
Mã Lai vào năm 1922:   Các bang Liên bang Mã Lai chưa được xác định   Các bang Liên bang Mã Lai   Các khu định cư Eo biển
Mã Lai vào năm 1922:
  Các bang Liên bang Mã Lai chưa được xác định
  Các bang Liên bang Mã Lai
  Các khu định cư Eo biển
Tổng quan
Vị thếBảo hộ của Anh
Thủ đôKuala Lumpur1
Ngôn ngữ thông dụngTiếng Mã Lai²
Tiếng Anh
Tôn giáo chính
Hồi giáo Sunni
Chính trị
Quân chủ 
• 1895–1901
Victoria
• 1936–1946
George VI
Thường trú³ 
• 1896–1901
Frank Swettenham
Lập phápHội đồng lập pháp liên bang
Lịch sử
Thời kỳĐế quốc Anh
• Liệp bang
1895
• Hiệp định Liên bang
1 tháng 7 năm 1896
1942
• Nhật Bản đầu hàng
14 tháng 8 năm 1945
• Liên hiệp Mã Lai
31 tháng 3 1946
Địa lý
Diện tích 
• 1921
71.571 km2
(27.634 mi2)
Dân số 
• 1921
1.324.890
Kinh tế
Đơn vị tiền tệĐô la Eo biển từ 1939
Đô la Mã Lai từ 1953
Tiền thân
Kế tục
Selangor
Perak
Negeri Sembilan
Pahang
Mã Lai thuộc Nhật
Chính quyền quân sự Anh tại Mã Lai
Liên hiệp Mã Lai
Hiện nay là một phần của Malaysia
1 Cũng là thủ phủ của Selangor
² Mã Lai sử dụng bảng chữ cái Jawi (tiếng Ả Rập)
³ Thư ký sau này cho Chính phủ và Thư ký Liên bang

Lịch sử

sửa

Vương quốc Anh chịu trách nhiệm về chính sách đối ngoại và bảo vệ liên bang trong khi các quốc gia thành viên tiếp tục chịu trách nhiệm về chính sách đối nội của họ. Cư dân Anh đã cho chính phủ tiểu bang lời khuyên về các vấn đề chính sách trong nước và các tiểu bang bị ràng buộc bởi các nghĩa vụ hợp đồng, có nghĩa vụ phải tuân theo những lời khuyên này.

Thủ đô của liên bang là ở thành phố Kuala Lumpur, lúc đó là thủ đô của Selangor.

Liên bang đã bị quân Nhật xâm lược và chiếm đóng vào tháng 1 năm 1942. Sau khi Nhật Bản đầu hàng, liên bang không được khôi phục. Tuy nhiên, hình thức chính phủ liên bang đã được giữ lại làm mô hình chính cho việc hợp nhất các quốc gia riêng lẻ thành một Liên bang Mã Lai độc lập và sau đó cho sự phát triển của nó vào Malaysia.

Năm 1946, Vương quốc Anh thành lập Liên hiệp Mã Lai từ quốc gia Mã Lai liên bang, các Khu định cư Eo Biển( trừ Singapore) và các quốc gia Mã Lai không liên bang. Hai năm sau, Liên hiệp Mã Lai được chuyển đổi thành Liên bang Mã Lai (từ năm 1963 - Malaysia).

Tham khảo

sửa