Củ lùn
Calathea allouia hay cây củ lùn, năng tàu, khoai lùn (một vài nguồn tài liệu tiếng Việt ghi tên khoa học là Calathea allovia)[2][3] là một loài thực vật có hoa trong họ Marantaceae. Loài này được (Aubl.) Lindl. mô tả khoa học đầu tiên năm 1829.[4]
Calathea allouia | |
---|---|
Phân loại khoa học | |
Giới (regnum) | Plantae |
(không phân hạng) | Angiospermae |
(không phân hạng) | Monocots |
(không phân hạng) | Commelinids |
Bộ (ordo) | Zingiberales |
Họ (familia) | Marantaceae |
Chi (genus) | Calathea |
Loài (species) | C. allouia |
Danh pháp hai phần | |
Calathea allouia Lindl. | |
Danh pháp đồng nghĩa[1] | |
Danh sách
|
Đây là loài bản địa của miền nam Nam Mỹ và vùng Caribe, nó cũng được xem là bản địa của Cuba, Hispaniola, Puerto Rico, Tiểu Antilles, Trinidad & Tobago, Venezuela, Colombia, Ecuador, Peru và Brazil. Loài này được cho là có mặt tự nhiên ở Jamaica[5][6][7][8][9][10]
Loài này được trồng lấy củ với số lượng nhỏ ở nhiều vùng nhiệt đới.[11]
Mô tả
sửaCây mọc thành bụi cao đến 1m, thân khí sinh ngắn. Lá có bẹ và cuống đứng cao 40 – 50 cm; phiến dài 20 – 30 cm, không cân, mỏng, gân bên cách nhau 1 - 2mm; cuống có phần trên vàng vàng, có cấu tạo khác.[3]
Củ lùn có mùi thơm nhẹ giống củ năng và mùi bắp sữa, có vị ngọt đặc biệt không hòa lẫn với bất cứ thứ gì.
Củ lùn luộc chứa nhiều tinh bột và không có chất xơ, đặc biệt là giàu nước, giúp giữ nước trong cơ thể. Ngoài ra, củ lùn được coi là một loại thực phẩm có tác dụng mát gan, mát phổi và có khả năng trị kiết lỵ,lợi tiểu.
Là thực phẩm ít calo nhưng giàu kali, một thành phần quan trọng có thể hỗ trợ điều chỉnh nhịp tim và huyết áp, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.[12]
Hình ảnh
sửa-
Củ lùn
Chú thích
sửa- ^ “The Plant List: A Working List of All Plant Species”.
- ^ “Ngọt giòn củ lùn luộc ngày đông”. Báo Lao động. Truy cập 12 tháng 8 năm 2016.
- ^ a b http://www.botanyvn.com/cnt.asp?param=edir&v=Calathea%20allovia&list=species
- ^ The Plant List (2010). “Calathea allouia”. Truy cập ngày 16 tháng 7 năm 2013.
- ^ Kew World Checklist of Selected Plant Families, Calathea allouia
- ^ Lindley, John. 1829. Botanical Register 14: sub pl. 1210, Calathea allouia
- ^ Aublet, Jean Baptiste Christophe Fusée. 1775. Histoire des Plantes de la Guiane Françoise 1: 3–4, Maranta allouia
- ^ Forzza, R. C. 2010. Lista de espécies Flora do Brasil http://floradobrasil.jbrj.gov.br/2010 Lưu trữ 2015-09-06 tại Wayback Machine. Jardim Botânico do Rio de Janeiro, Rio de Janeiro
- ^ Hokche, O., P. E. Berry & O. Huber. (eds.) 2008. Nuevo Catálogo de la Flora Vascular de Venezuela 1–860. Fundación Instituto Botánico de Venezuela, Caracas
- ^ Dodson, C.H., A.H. Gentry & F.M. Valverde Badillo. 1985. La Flora de Jauneche: Los Ríos, Ecuador 1–512. Banco Central del Ecuador, Quito.
- ^ Martin, F.W. & Cabanillas, E. (1976) Leren (Calathea allouia), a little known tuberous root crop of the Caribbean. Economic Botany 30(3):249-256
- ^ “Ăn củ lùn luộc có tác dụng gì đối với sức khỏe ?”. VOH - Đài Tiếng nói Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh. Truy cập ngày 11 tháng 7 năm 2024.
Liên kết ngoài
sửa- Tư liệu liên quan tới Calathea allouia tại Wikimedia Commons
- Dữ liệu liên quan tới Calathea allouia tại Wikispecies
- Vườn thực vật hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Australian Plant Name Index (biên tập). “Calathea allouia”. International Plant Names Index.