Danh sách nhà lãnh đạo nhà nước trong thiên niên kỷ thứ 4 và thứ 3 trước Công nguyên
bài viết danh sách Wikimedia
Đây là danh sách các nhà lãnh đạo nhà nước trong thiên niên kỷ 4 và 3 trước Công nguyên (4000–2001 trước Công nguyên).
Châu Phi: Đông Bắc sửa
Hạ Ai Cập sửa
| Type | Tên | Danh hiệu | Hoàng tộc | Từ | Đến |
|---|---|---|---|---|---|
| Tối cao | Hsekiu | Pharaoh | — | ? | ? |
| Tối cao | Khayu | Pharaoh | — | ? | ? |
| Tối cao | Tiu | Pharaoh | — | ? | ? |
| Tối cao | Thesh | Pharaoh | — | ? | ? |
| Tối cao | Neheb | Pharaoh | — | ? | ? |
| Tối cao | Wazner | Pharaoh | — | Khoảng năm 3100 trước Công nguyên? | |
| Tối cao | Mekh | Pharaoh | — | ? | ? |
Thượng Ai Cập sửa
| Kiểu | Tên | Danh hiệu | Hoàng tộc | Từ | Đến |
|---|---|---|---|---|---|
| Tối cao | Scorpion I | Pharaoh | — | Khoảng năm 3200 trước Công nguyên? | |
| Tối cao | Iry-Hor | Pharaoh | — | Khoảng năm 3150 trước Công nguyên? | |
| Tối cao | Ka | Pharaoh | — | Khoảng năm 3150 trước Công nguyên? | |
| Tối cao | Scorpion | Pharaoh | — | Khoảng năm 3150 trước Công nguyên? | |
| Tối cao | Narmer | Pharaoh | — | Khoảng năm 3150 trước Công nguyên? | |
Ai Cập thống nhất: Vương quốc cũ sửa
| Kiểu | Tên | Danh hiệu | Dòng tộc | Từ | Đến | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lãnh đạo tối cao | Narmer | Pharaoh | Vương triều đầu tiên | 3150 trước công nguyên? | 3125 trước công nguyên? | [1] |
| Hor-Aha | Khoảng 3050 TCN? | |||||
| Djer | 41–54 năm | |||||
| Djet | 10–23 năm | |||||
| Merneith | Quan nhiếp chính | ? | ? | |||
| Den | Pharaoh | 14–42 năm | ||||
| Anedjib | 8–10 năm | |||||
| Semerkhet | 8.5–9 năm | |||||
| Qa'a | 2916 TCN? | 2890 TCN? | [2] | |||
| Hotepsekhemwy | Vương triều thứ hai | 2890 trước công nguyên? | 2853 trước công nguyên? | [2] | ||
| Raneb | 10–39 năm | |||||
| Nynetjer | 40–45 năm | |||||
| Weneg | 8 năm | |||||
| Senedj | 20 năm | |||||
| Seth-Peribsen | 17 năm | |||||
| Sekhemib-Perenmaat | ? | ? | ||||
| Khasekhemwy | 17–18 năm | Năm 2686 trước công nguyên? | ||||
| Sanakht | Vương triều thứ ba | 2686 trước công nguyên | 2668 trước công nguyên | |||
| Djoser | 2668 trước công nguyên | 2649 trước công nguyên | [3][4] | |||
| Sekhemkhet | 2649 trước công nguyên | 2643 TCN | [5] | |||
| Khaba | 2643 TCN | 2637 trước công nguyên | ||||
| Huni | 2637 trước công nguyên | 2613 trước công nguyên | [6] | |||
| Sneferu | Vương triều thứ tư | 2613 trước công nguyên | 2589 trước công nguyên | |||
| Khufu | 2589 trước công nguyên | 2566 trước công nguyên | ||||
| Djedefre | 2566 trước công nguyên | 2558 trước công nguyên | ||||
| Khafre | 2558 trước công nguyên | 2532 trước công nguyên | ||||
| Menkaure | 2532 trước công nguyên | 2503 trước công nguyên | ||||
| Shepseskaf | 2503 trước công nguyên | 2498 trước công nguyên | ||||
| Userkaf | Vương triều thứ năm | 2498 TCN hoặc 2494 TCN | 2491 TCN hoặc 2487 TCN | |||
| Sahure | 2490 TCN hoặc 2487 TCN | 2477 TCN hoặc 2475 TCN | ||||
| Neferirkare Kakai | 2477 TCN hoặc 2475 TCN | 2467 TCN hoặc 2455 TCN | ||||
| Neferefre | 2460 trước công nguyên | 2458 TCN hoặc 2425 TCN | ||||
| Shepseskare | 2467 TCN hoặc 2455 TCN | 2460 TCN hoặc 2448 TCN | ||||
| Nyuserre Ini | 2445 TCN hoặc 2425 TCN | 2422 TCN hoặc 2421 TCN | ||||
| Menkauhor Kaiu | 2422 TCN hoặc 2421 TCN | 2414 trước công nguyên | ||||
| Djedkare Isesi | 2414 trước công nguyên | 2375 trước công nguyên | ||||
| Unas | 2375 trước công nguyên | 2375 trước công nguyên | ||||
| Teti | Vương triều thứ sáu | 2345 trước công nguyên | 2333 trước công nguyên | |||
| Userkare | 2333 trước công nguyên | 2332 trước Công nguyên | ||||
| Pepi I Meryre | 2332 trước Công nguyên | 2283 TCN | ||||
| Merenre Nemtyemsaf I | 2283 TCN | 2278 trước công nguyên | ||||
| Pepi II Neferkare | 2278 trước công nguyên | 2184 trước công nguyên | ||||
| Merenre Nemtyemsaf II | 2184 trước công nguyên | [7] | ||||
| Neitiqerty Siptah | 2184 trước công nguyên | 2181 trước công nguyên | ||||
Thời kỳ trung gian đầu tiên của Ai Cập sửa
| Kiểu | Tên | Danh hiệu | Hoàng tộc | Từ | Đến | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lãnh đạo tối cao | Menkare | Pharaoh | Vương triều thứ tám | ? | ? | |
| Neferkare II | ? | ? | ||||
| Neferkare Neby | ? | ? | ||||
| Djedkare Shemai | ? | ? | ||||
| Neferkare Khendu | ? | ? | ||||
| Merenhor | ? | ? | ||||
| Neferkamin | ? | ? | ||||
| Nikare | ? | ? | ||||
| Neferkare Tereru | ? | ? | ||||
| Neferkahor | ? | ? | ||||
| Neferkare Pepiseneb | ? | ? | ||||
| Neferkamin Anu | ? | ? | ||||
| Qakare Ibi | 2169 trước công nguyên | 2167 trước công nguyên | ||||
| Neferkaure II | 2167 trước công nguyên | 2163 trước công nguyên | ||||
| Neferkauhor | 2163 trước công nguyên | 2161 trước công nguyên | ||||
| Neferirkare | 2161 TCN | 2160 TCN | ||||
| Neferkare III | Vương triều thứ chín | ? | ? | |||
| Senenh/Setut | ? | ? | ||||
| Mer[ibre Khety] | ? | ? | ||||
| Shed— | ? | ? | ||||
| H— | ? | ? | ||||
| Meryhathor | Vương triều thứ mười | 2130 TCN | ? | |||
| Neferkare IV | ? | ? | ||||
| Wahkare Khety I | ? | ? | ||||
| Merikare | ? | 2040 trước công nguyên | ||||
| Mentuhotep I | Vương triều thứ mười một | ? | ? | |||
| Intef I | 2134 trước công nguyên | 2118 TCN hoặc 2117 TCN | ||||
| Intef II | 2117 TCN hoặc 2112 TCN | 2069 TCN hoặc 2063 TCN | ||||
| Intef III | 2069 trước công nguyên | 2061 TCN hoặc 2060 TCN | ||||
| Mentuhotep II | 2061 TCN hoặc 2060 TCN | 2040 trước công nguyên |
Ai Cập thống nhất: Trung Vương quốc sửa
- Mentuhotep I, Vua (c.2135 TCN)
- Intef I, Vua(c.2120 TCN hoặc c.2070 TCN)
- Intef II, Vua (2112–2063 TCN)
- Intef III, vua (2069–2061 TCN, 2063–2055 TCN, or 2016–2009 TCN)
- Mentuhotep II, Vua (c.2061–2010 TCN)
- Mentuhotep III, Vua(2010 TCN – 1998 TCN)
Châu Á: Tây sửa
Assyria sửa
- Những vị vua sống trong lều
| Kiểu | Tên | Danh hiệu | Dòng tộc | Từ | Đến | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lãnh đạo tối cao | Tudiya | Nhà vua | — | Thế kỷ 23 trước công nguyên? | ||
| Adamu | — | ? | ? | |||
| Yangi | — | ? | ? | |||
| Suhlamu | — | ? | ? | |||
| Harharu | — | ? | ? | |||
| Mandaru | — | ? | ? | |||
| Imsu | — | ? | ? | |||
| Harsu | — | ? | ? | |||
| Didanu | — | ? | ? | |||
| Hanu | — | ? | ? | |||
| Zuabu | — | ? | ? | |||
| Nuabu | — | ? | ? | |||
| Abazu | — | ? | ? | |||
| Belu | — | ? | ? | |||
| Azara | — | ? | ? | |||
| Ushpia | — | Khoảng năm 2030 trước Công nguyên? | ||||
| Apiashal | — | ? | ? | |||
| Kiểu | Tên | Danh hiệu | Dòng tộc | Từ | Đến | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lãnh đạo tối cao | Apiashal | Đức vua | — | ? | ? | |
| Hale | — | ? | ? | |||
| Samani | — | ? | ? | |||
| Hayani | — | ? | ? | |||
| Ilu-Mer | — | ? | ? | |||
| Yakmesi | — | ? | ? | |||
| Yakmeni | — | ? | ? | |||
| Yazkur-el | — | ? | ? | |||
| Ila-kabkabu | — | ? | ? | |||
| Aminu | — | ? | ? |
- "Các vị vua được đặt tên trên những viên gạch có tên gọi không được biết đến"
| Kiểu | Tên | Danh hiệu | Dòng tọc | Từ | Đến | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lãnh đạo tối cao | Sulili | Đức vua | — | Thế kỷ 21 trước công nguyên? | ||
| Kikkiya | — | Thế kỷ 21 trước công nguyên? | ||||
| Akiya | — | Thế kỷ 21 trước Công nguyên hoặc đầu thế kỷ 20 trước Công nguyên? | ||||
Elam sửa
| Kiểu | Tên | Danh hiệu | Dòng tộc | Từ | Đến | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Lãnh đạo tối cao | Humbaba | ? | — | Khoảng 2700 năm trước Công nguyên | Khoảng năm 2680 trước Công nguyên | |
| Humban-Shutur | ? | — | ? | ? | ||
| Vị vua không tên của Awan | Vua của Awan | Triều đại Awan | Khoảng 2580 trước Công nguyên | ? | ||
| ...Lu | ? | ? | ||||
| Kur-Ishshak | ? | Khoảng 2550 trước Công nguyên | ||||
| Peli | Khoảng 2500 năm trước Công nguyên | ? | ||||
| Tata I | ? | ? | ||||
| Ukku-Tanhish | ? | ? | ||||
| Hishutash | ? | ? | ||||
| Shushun-Tarana | ? | ? | ||||
| Napi-Ilhush | ? | ? | ||||
| Kikku-Siwe-Temti | ? | ? | ||||
| Hishep-Ratep I | ? | ? | ||||
| Luh-Ishshan | ? | Khoảng năm 2325 trước Công nguyên | ||||
| Hishep-Ratep II | Khoảng năm 2325 trước Công nguyên | ? | ||||
| Emahsini | Khoảng 2315 TCN | 2311 TCN | ||||
| Helu | ? | ? | ||||
| Hita | Khoảng năm 2270 trước Công nguyên | |||||
| Kutik-Inshushinak | Khoảng năm 2100 trước Công nguyên | |||||
| Vị vua vô danh của Simashki | Vua của Smiashki | Vương triều Simashki | ? | Khoảng năm 2100 trước Công nguyên | ||
| Gir-Namme I | ? | ? | ||||
| Tazitta I | Khoảng năm 2040 trước Công nguyên | Khoảng năm 2037 trước Công nguyên | ||||
| Eparti I | ? | Khoảng năm 2033 trước Công nguyên | ||||
| Gir-Namme II | Khoảng năm 2033 trước Công nguyên | ? | ||||
| Tazitta II | ? | ? | ||||
| Lurak-Luhhan | Khoảng năm 2028 trước Công nguyên | 2022 trước công nguyên | ||||
| Hutran-Temti | ? | ? | ||||
| Indattu-Inshushinak I | ? | 2016 trước công nguyên | ||||
| Kindattu | Trước năm 2006 trước Công nguyên | Sau năm 2005 trước Công nguyên | ||||
Tài liệu tham khảo sửa
Chú thích cuối trang sửa
- ^ Grimal, Nicolas-Christophe. A History of Ancient Egypt. Oxford, UK; Cambridge, USA: Blackwell, 1992, p. 389, ISBN 978-0-631-17472-1.
- ^ a b Bard, Kathryn A. Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt. London; New York: Routledge, 1999, p. 27, ISBN 978-0-415-18589-9.
- ^ Toby Wilkinson, Early Dynastic Egypt, Routledge, 1999, pp.83 & 95
- ^ Toby Wilkinson, Royal Annals of Ancient Egypt, pp.79 & 258
- ^ Clayton (1994) p.32
- ^ Clayton (1994) p.42
- ^ Dodson & Hilton (2004) p.73
Chú thích sách sửa
- Clayton, Peter A. (1995). Chronicle of the Pharaohs: The Reign-by-Reign Record of the Rulers and Dynasties of Ancient Egypt. The Chronicles Series . London: Thames and Hudson. ISBN 978-0-500-05074-3.
- Dodson, Aidan and Hilton, Dyan.The Complete Royal Families of Ancient Egypt. Thames & Hudson. 2004. ISBN 0-500-05128-3