Hans Bethe
Hans Albrecht Bethe (phát âm tiếng Đức: [ˈhans ˈalbʁɛçt ˈbeːtə]; 2 tháng 7 năm 1906 – 6 tháng 3 năm 2005) là nhà vật lý hạt nhân người Mỹ gốc Đức. Năm 1967 ông được trao giải Nobel Vật lý cho những nghiên cứu về lý thuyết tổng hợp hạt nhân sao. Là một nhà vật lý uyên bác, Bethe cũng có nhiều đóng góp quan trọng cho lý thuyết điện động lực học lượng tử, vật lý hạt nhân, vật lý trạng thái rắn và thiên văn vật lý. Trong thời gian xảy ra chiến tranh thế giới lần thứ hai, ông là lãnh đạo Phân viện Lý thuyết (Theoretical Division) trong chương trình bí mật của phòng thí nghiệm Los Alamos nhằm phát triển bom nguyên tử.[1] Tại đây ông đóng vai trò quan trọng trong việc tính toán khối lượng tới hạn cho bom nguyên tử, và nghiên cứu trên lý thuyết về phương pháp nổ sập, phương pháp này đều đã được sử dụng tại cuộc thử nghiệm Trinity và trong quả bom nguyên tử "Fat Man" thả xuống Nagasaki, Nhật Bản. Trong phần lớn sự nghiệp khoa học của mình, Bethe là giáo sư tại Đại học Cornell.
Hans Bethe | |
|---|---|
 | |
| Sinh | 2 tháng 7 năm 1906 Strasbourg, Đức |
| Mất | 6 tháng 3, 2005 (98 tuổi) Ithaca, New York, US |
| Quốc tịch | Đức Mỹ |
| Trường lớp | Đại học Frankfurt Đại học Munich |
| Nổi tiếng vì | Vật lý hạt nhân Tổng hợp hạt nhân sao Điện động lực học lượng tử |
| Giải thưởng | Giải Nobel Vật lý (1967) , Huy chương Eddington (1961), Huy chương Oersted (1993) |
| Sự nghiệp khoa học | |
| Ngành | Vật lý hạt nhân |
| Nơi công tác | Đại học Tübingen Đại học Cornell Đại học Manchester |
| Người hướng dẫn luận án tiến sĩ | Arnold Sommerfeld |
| Các nghiên cứu sinh nổi tiếng | M K Sundaresan Jeffrey Goldstone Roman Jackiw Freeman Dyson Robert Eugene Marshak John Irwin David J. Thouless P. S. Epstein Gordon L. Shaw |
Trong những năm 1950, Bethe cũng đóng vai trò quan trọng trong chương trình phát triển bom hydro của Mỹ, mặc dù ban đầu ông tham gia vào chương trình nhằm mục đích chứng minh nó không thể chế tạo được. Sau đó, Bethe cùng với Albert Einstein tham gia vào Ủy ban khẩn cấp của các nhà khoa học nguyên tử nhằm chống lại các vụ thử nghiệm vũ khí hạt nhân và chạy đua vũ trang hạt nhân. Ông tác động đến Nhà Trắng để yêu cầu ký vào hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân trong khí quyển năm 1963 và 1972 Hiệp ước chống tên lửa đạn đạo, SALT I. Những kết quả nghiên cứu khoa học của ông cũng không bị quên lãng ngay cả khi ông về hưu. Freeman Dyson gọi Bethe là "người giải quyết vấn đề cao cấp trong thế kỷ 20."[2]
Chú thích
sửa- ^ Rhodes, Richard (2012). The Making of the Atomic Bomb: 25th Anniversary Edition. Simon & Schuster. tr. 539. ISBN 978-1-4516-7761-4. Truy cập ngày 6 tháng 9 năm 2021. Theoretical Division là một đơn vị thuộc Phòng thí nghiệm Los Alamos dưới quyền lãnh đạo của Oppenheimer.
- ^ Wark, David (ngày 11 tháng 1 năm 2007). “The supreme problem solver”. Nature. 445 (7124): 149. Bibcode:2007Natur.445..149W. doi:10.1038/445149a.
|ngày truy cập=cần|url=(trợ giúp)
Đọc thêm
sửa- Bernstein, Jeremy. Hans Bethe, Prophet of Energy. New York: Basic Books, 1980. ISBN 978-0-465-02903-7.
- Bethe, Hans A. The Road from Los Alamos. New York: American Institute of Physics, 1991. ISBN 978-0-88318-707-4.
- Streeter, E.C. Solving the Solar Enigma: The Story of the Scientists Behind the Discovery of the Sun's Energy Source Dimension Engineering Press, 2005. ISBN 978-1-888381-12-2.
Các tác phẩm
sửa- Bethe, H. A. "Theory of High Frequency Rectification by Silicon Crystals", Phòng thí nghiệm bức xạ, Học viện công nghệ Massachusetts (MIT), Bộ năng lượng Hoa Kỳ (trước đây là Ủy ban năng lượng nguyên tử Hoa Kỳ), (29 tháng 10 năm 1942).
- Bethe, H. A. "Theoretical Estimate of Maximum Possible Nuclear Explosion", Knolls Atomic Power Laboratory-Schenectady, N.Y., Bộ năng lượng Hoa Kỳ (trước đây là Ủy ban năng lượng nguyên tử Hoa Kỳ), (31 tháng 1 năm 1950).
- Bethe, H. A.; Rajaraman, R. "Three-body Problem in Nuclear Matter", Đại học nam California-Los Angeles, Bộ năng lượng Hoa Kỳ (trước đây là Ủy ban năng lượng nguyên tử Hoa Kỳ), (1967).
- Bethe, H. A. "Note on Inverse Bremsstrahlung in a Strong Electromagnetic Field", Phòng thí nghiệm quốc gia Los Alamos (LANL), Bộ năng lượng Hoa Kỳ (trước đây là Ủy ban năng lượng nguyên tử Hoa Kỳ), (tháng 9 năm 1972).
- Bethe, H. A. "Pauli Principle and Pion Scattering", Phòng thí nghiệm quốc gia Los Alamos (LANL), Bộ năng lượng Hoa Kỳ (trước đây là Ủy ban năng lượng nguyên tử Hoa Kỳ), (tháng 10 năm 1972).
- Bethe, H. A. "Fusion Hybrid Reactor", Phòng thí nghiệm quốc gia Sandia, Bộ năng lượng Hoa Kỳ, (tháng 8 năm 1981).
Liên kết ngoài
sửa- Three Lectures by Hans Bethe, from the Cornell University
- Biography and Bibliographic Resources, from the Office of Scientific and Technical Information, United States Department of Energy
- Hans Bethe Lưu trữ 2004-09-01 tại Wayback Machine at Nobel lectures
- Hans Bethe at World of Science
- Hans Bethe at Britannica Nobel Prizes
- Text of the Eddington Medal award speech
- Bruce Medal page Lưu trữ 2008-01-16 tại Wayback Machine
- Three Lectures by Hans Bethe videos on Quantum Mechanics given at Cornell University in 1999.
- Cáo phó
- Hans Bethe And His Physics Lưu trữ 2007-12-09 tại Wayback Machine
- his contributions to the theory of nuclear reactions, especially his discoveries concerning the energy production in stars. Lưu trữ 2006-06-13 tại Wayback Machine
- Annotated bibliography for Hans Bethe from the Alsos Digital Library for Nuclear Issues Lưu trữ 2006-04-26 tại Wayback Machine
- Obituary by R. (Dougy) Rajaraman Lưu trữ 2007-09-28 tại Wayback Machine
- Oral History interview transcript with Hans Bethe ngày 17 tháng 1 năm 1967, American Institute of Physics, Niels Bohr Library and Archives Lưu trữ 2015-01-12 tại Wayback Machine
- Oral History interview transcript with Hans Bethe ngày 27 tháng 10 năm 1966, ngày 17 tháng 11 năm 1967, & ngày 8 tháng 5 năm 1972, American Institute of Physics, Niels Bohr Library and Archives Lưu trữ 2014-09-10 tại Wayback Machine
- Oral History interview transcript with Hans Bethe ngày 29 tháng 4 năm 1981, American Institute of Physics, Niels Bohr Library and Archives Lưu trữ 2011-09-12 tại Wayback Machine
- Video of a talk titled "Writing the Biography of a Living Scientist: Hans Bethe," delivered by S.S. Schweber Lưu trữ 2013-05-14 tại Wayback Machine
- Hans Bethe tells his life story at Web of Stories