Hoàng Bá Chánh
Hoàng Bá Chánh (? -?), tục gọi là "cụ Ngự Quảng Cái"; là một nhà nho yêu nước trong phong trào Cần Vương kháng Pháp tại Việt Nam vào cuối thế kỷ 19.
Tiểu sử sửa
Quê ông ở làng Khái Đông, huyện Hòa Vang (trước thuộc tỉnh Quảng Nam, nay thuộc thành phố Đà Nẵng).
Ngày 23 tháng 5 năm Ất Dậu (5 tháng 7 năm 1885), cuộc phản công của phe chủ chiến ở Kinh thành Huế thất bại, vua Hàm Nghi phải chạy ra Quảng Trị, xuống dụ Cần vương (13 tháng 7 năm 1885). Hưởng ứng, ông cùng cụ Hường Thanh Hà (tức cụ Hường Hiệu Nguyễn Duy Hiệu) tích cực hoạt động chống Pháp trên địa bàn Trung Lộc (Quế Sơn). Bất khuất, ông Chánh thường tuyên bố:
- Ninh vi kê thủ, bất vi ngưu hậu.
Có nghĩa là:
- Thà làm đầu gà, không thèm làm đuôi trâu.
Ông cùng nghĩa quân chống Pháp trong nhiều năm. Về sau, ông bị quân Pháp bắt được. Không chịu khuất phục, ông bị họ hành hình nơi bến đò Chợ Củi [1]. Không rõ khi ấy là vào năm nào.
Chú thích sửa
- ^ Bến đò Chợ Củi bấy giờ thuộc huyện Duy Xuyên, gần cầu Câu Lâu bắc qua sông Thu Bồn, trên Quốc lộ 1 A.
Sách tham khảo sửa
- Nguyễn Q. Thắng-Nguyễn Bá Thế, Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, mục từ: "Hoàng Bá Chánh" (tr. 225). Nhà xuất bản Khoa học xã hội, Hà Nội, 1992.
 |
Bài viết tiểu sử liên quan đến nhân vật Việt Nam này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. |