Rhizodontida

Rhizodontida (nghĩa là răng rễ) là một bộ cá vây thùy dạng bốn chân sống vào thời kỳ tầng Givet đến thế Pennsylvania tại nhiều nơi trên thế giới - loài cổ nhất được biết tới xuất hiện cách nay khoảng 377 triệu năm (Mya), loài cuối cùng khoảng 310 Mya. Các loài Rhizodontida sống ở các sông nhiệt đới và hồ nước ngọt, chúng là sinh vật ăn thịt chiếm ưu thế vào thời đó. Chúng đạt kích thước lớn - loài lớn nhất được biết tới, Rhizodus hibberti ở châu Âu và Bắc Mỹ, được ước tính dài 7 m.

Rhizodontida
Thời điểm hóa thạch: 391–299 triệu năm trước đây TiềnЄ Є O S D C P T J K Pg N Trung Devon muộn (Givet) - Pennsylvania
Hóa thạch của Sauripterus taylori
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Animalia
Ngành (phylum)	Chordata
Phân ngành (subphylum)	Vertebrata
Lớp (class)	Sarcopterygii
Bộ (ordo)	Rhizodontida Andrews & Westoll 1970
Các họ và chi
†Gooloogongia Johanson & Ahlberg 1998 †Propycnotenion Vorobyeva & Obrucheva 1977 †Pycnoctenion Vorobeva 1977 †Sauripteridae Davis, Shubin & Daeschler 2004 †Aztecia Johanson & Ahlberg 2001 †Sauripterus Hall 1843 †Rhizodontidae †Archichthys Hancock & Athey 1870 †Barameda Long 1989 †Letognathus Brazeau 2005 †Rhizodus Owen 1840 †Screbinodus Andrews 1985 †Strepsodus Huxley 1865

Phát sinh chủng loài

Cây phát sinh chủng loài bên dưới được hoàn thành bởi Mikko Haaramo.

?†Propycnotenion nephroides Vorobyeva & Obrucheva 1977   ?†Pycnoctenion   †P. jacuticus Vorobyeva 1977     †P. litvinovitschae Vorobyeva 1977     †P. rybinskensis Vorobyeva 1977     †P. siberiacusT (Khabakov 1927)     †P. tuberculata Vorobyeva 1977     †P. tuwensis Vorobyeva 1977       †Gooloogongia loomesi Johanson & Ahlberg 1998     Sauripteridae   †Aztecia mahalae Johanson & Ahlberg 2001   Sauripterus   †S. halli     †S. taylori Hall 1843       Rhizodontidae   ?†Archichthys portlock (Portlock 1843 ex Agassiz MS) Hancock & Athey 1870     ?†Letognathus hardingi (Dawson 1868) Brazeau 2005   Barameda   †B. decipiensT (Woodward, 1909) Long 1989     †B. mitchelli Holland et al. 2007         †Screbinodus ornatus Andrews 1985       †Rhizodus hibberti Owen 1840     †Strepsodus sauroides (Binney 1841) Huxley 1865

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Rhizodontida tại Wikispecies
• Johanson, Z. & Ahlberg, P.E. (1998) A complete primitive rhizodont from Australia. Nature 394: 569-573.
• Johanson, Z., and Ahlberg, P. E. (2001) Devonian rhizodontids and tristichopterids (Sarcopterygii; Tetrapodomorpha) from East Gondwana. Trans. R. Soc. Earth Sci. 92: 43–74.

Classification after Benton, M.J. (2005) Vertebrate Palaeontology, 3rd ed. Oxford: Blackwell Publishing. ISBN 0-632-05637-1. ISBN 978-0-632-05637-8.

Liên kết ngoài

• http://www.palaeos.com/Vertebrates/Units/140Sarcopterygii/140.700.html#Rhizodontiformes Lưu trữ 2010-02-02 tại Wayback Machine
• http://www.donnasaxby.com/rhizodonts Lưu trữ 2012-12-12 tại Wayback Machine