Thảo luận Wikipedia:Điểm hay

Xin bổ sung 2 điểm nổi bật của Wikipedia mà các loại từ điển khác ko thể có được

Wikipedia đã khắc phục có hiệu quả nhất tính tương đối (lạc hậu) của tất cả các loại từ điển khác. Bởi vì, Wikipedia cho phép cập nhật, thay đổi, bổ sung nhanh nhất những tiến bộ của xã hội loài người.

Điểm đặc biệt của Wikipedia mà không có một loại từ điển nào có được là nó cho phép dự báo tương lai của vấn đề mà nó đề cập, thông qua tầm nhìn rộng khắp của cộng đồng "biên tập" rộng lớn nhất trên toàn thế giới.

--Lehuynhmic (thảo luận) 17:08, ngày 12 tháng 3 năm 2008 (UTC)

Lehuynhmic viết "Điểm đặc biệt của Wikipedia [...] là nó cho phép dự báo tương lai..."; tôi đã làm việc với Wikipedia hơn 3 năm (và với Wikipédia française, English Wikipedia, Wikipedia tiếng Việt và vài Wikipedia nhỏ hơn thì có gần 80.000 sửa đổi) nhưng tôi chưa bao giờ thấy Wikipedia tự nhận là nó "dự báo tương lai" hay "cho phép dự báo tương lai". Lehuynhmic có thể giải thích vì các lý do nào để đưa ra khẳng định này không? Mekong Bluesman (thảo luận) 19:38, ngày 12 tháng 3 năm 2008 (UTC)

Wikipedia không phải là nơi phỏng đoán về những chuyện chưa xảy ra. NHD (thảo luận) 21:32, ngày 12 tháng 3 năm 2008 (UTC)

Xin cảm ơn bạn Mekong Bluesman đã thảo luận cùng tôi! Tôi hoàn toàn đồng ý với bạn rằng: Wiki hay bất kỳ từ điển nào khác, hoàn toàn ko có tính dự báo tương lai của sự vật hoặc hiện tượng mà nó đề cập. (Mời bạn xem thêm vấn đề này ở đây: Mục "Một số đặc tính tiêu biểu của từ điển" http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BB%AB_%C4%91i%E1%BB%83n - Chính tôi đã viết những điều trên, nên tôi hoàn toàn hiểu rõ vấn đề này.

Tuy nhiên, với tính chất MỞ của mình, Wiki đã tạo một tiền lệ mới trong Ngành Tự điển học (xin tạm dùng như vậy), đó là tính sở hữu cộng đồng, là khả năng MỞ RỘNG nội dung chú giải theo nhiều dạng khác nhau.

Khác hẳn với các loại từ điển khác, Wiki ko chỉ chú giải học thuật mang tính hệ thống & liệt kê khô khan như các loại từ điển khác, mà hơn hết, nó cho phép kiến giải học thuật dưới dạng 1 bài viết tự luận - có văn phong, phương pháp thể hiện đa dạng (với sự chọn lọc nghiêm khắc của cộng đồng Wiki) của tất cả các nền văn hóa trên thế giới. (xin đừng suy nghĩ theo nghĩa hạn hẹp nhất của từ này: bài văn cấp 1 - Xin hãy nhìn vào cái mà nó so sánh, cái đối lập với nó: Cách trình bày mang tính liệt kê của hầu hết các loại từ điển khác - Rất tiếc, đã có ít nhất 2 thành viên HIỂU theo nghĩa hẹp này!?!).

Xin được cùng bạn nói thêm về danh từ KIẾN GIẢI: "Kiến giải" khác với CHÚ GIẢI ở chổ nó cho phép "CHÚ thích"/giải thích theo sắc thái (Ý KIẾN, SÁNG KIẾN, công trình nghiên cứu hay cách nhận thức vấn đề) của riêng mỗi tác giả, mỗi cộng đồng;

Bản thân cách CHÚ GIẢI (theo kiểu liệt kê, hệ thống) của các loại từ điển khác đã "vô tình" giết chết tính dự báo về sự vật mà nó đề cập; Còn cách KIẾN GIẢI của Wiki dưới dạng một bài viết tự luận (mang phong cách hàn lâm & trung lập) thì hoàn toàn ko giới hạn về đặc tính này (tính dự báo). Tôi chưa thấy một quy định nào của Wiki cấm thành viên đề cập đến đặc tính này, như vậy chúng ta có thể kết luận: WIKI KO CẤM DỰ BÁO. Do đó, trong các cách trình bày của thành viên, nếu có người có TẦM NHÌN RỘNG thì hoàn toàn dễ dàng đề cập đến vấn đề này một cách khéo léo, tế nhị & thuyết phục.

Cũng xin được trao đổi cùng bạn về cụm từ "Công trình nghiên cứu". Wiki cho phép các thành viên kiến giải một vấn đề dưới dạng tự luận cộng đồng (tôi đã đọc thấy rất nhiều các CÔNG TRÌNH rất nghiêm túc ấy trên Wiki. Trong số những "công trình" ấy, nếu là của 1 cá nhân, nó hoàn toàn xứng đáng là đề tài nghiên cứu & được công nhận ở bậc sau đại học. Chính tính TỰ LUẬN khi kiến giải, đã cho phép tác giả đề cập đến mọi vấn đề có liên quan về sự vật mà nó đề cập. CÁC DẠNG TỪ ĐIỂN HIỆN NAY HOÀN TOÀN KO THỂ LÀM ĐƯỢC ĐIỀU NÀY. Như vậy, dưới dạng "công trình tập thể", ai có thể cấm được: nếu WIKI MUỐN DỰ BÁO VẤN ĐỀ?

Nếu hiện nay Wiki chưa dự báo, thì đó chỉ là do chúng ta chưa quan tâm đến vấn đề này mà thôi, hoặc do có 1 thế lực kiểm duyệt nào đó đã vô tình làm thui chột KHẢ NĂNG này của Wiki!

Thưa với bạn! tôi hoàn toàn tin tưởng vào cuộc cách mạng này ở Wikipedia! Vấn đề chỉ là thời gian! Bạn & tôi hãy siết tay nhau cùng làm điều đó nhé! ok?

--Lehuynhmic (thảo luận) 23:48, ngày 12 tháng 3 năm 2008 (UTC)

Xin đơn cử với bạn 1 ví dụ sau đây: Wiki đã viết "Thông thường từ điển được trình bày dưới dạng sách, ngày nay từ điển còn được số hóa và cung cấp dưới dạng phần mềm máy tính hay truy cập trực tuyến trên web, trên trình nhắn tin nhanh, hay có trong các thiết bị số cá nhân như PDA, điện thoại..." - Bạn có thấy tính dự báo trong đoạn văn ấy ko? Riêng tôi đã thấy rằng, với cách trình bày như vậy, người xem hoàn toàn có thể hiểu rằng, "trong tương lai, từ điển sẽ TIẾP TỤC có nhiều thay đổi trong cách truy cập, thể hiện hoặc tiếp cận đến công chúng.

Do đó, nếu cần thể hiện tính dự báo, tôi xin bổ sung đoạn văn ấy như sau: Thông thường từ điển được trình bày dưới dạng sách, ngày nay từ điển còn được số hóa và cung cấp dưới dạng phần mềm máy tính hay truy cập trực tuyến trên web, trên trình nhắn tin nhanh, hay có trong các thiết bị số cá nhân như PDA, điện thoại. Trong tương lai, từ điển sẽ tiếp tục có nhiều thay đổi về cách trình bày & tiếp cận đến công chúng.

--Lehuynhmic (thảo luận) 00:24, ngày 13 tháng 3 năm 2008 (UTC)

Lehuynhmic viết "ko chỉ chú giải học thuật mang tính hệ thống & liệt kê khô khan như các loại từ điển khác, mà hơn hết, nó cho phép kiến giải học thuật dưới dạng 1 bài viết tự luận - có văn phong, phương pháp thể hiện đa dạng"; tôi cũng chưa thấy luật nào cho phép bất cứ ai viết một bài luận tại đây. Từ ngày Wikipedia tiếng Việt thành lập đến nay tôi nhớ là đã có rất nhiều bài luận được treo tiêu bản {{Không bách khoa}} rồi xóa.

Lehuynhmic cũng viết ra cái thí dụ "Thông thường từ điển được trình bày dưới dạng sách, ngày nay từ điển còn được số hóa và cung cấp dưới dạng phần mềm máy tính hay truy cập trực tuyến trên web, trên trình nhắn tin nhanh, hay có trong các thiết bị số cá nhân như PDA, điện thoại. Trong tương lai, từ điển sẽ tiếp tục có nhiều thay đổi về cách trình bày & tiếp cận đến công chúng"; cái phần từ "Trong tương lai" đến "công chúng" thì tôi sẽ treo tiêu bản {{cần dẫn chứng}} vì nó là một ý kiến của người viết; nếu nó là ý kiến của nhà xã hội học A thì phải có dẫn chứng của bà A đó cũng như cần phải nói thêm về ý kiến của học giả B là trong tương lai thì "công chúng sẽ bỏ từ điển và viết theo lối viết kiểu họ vẫn viết trên các diễn đàn".

Nói một cách khác là các cố gắng dẫn lái Wikipedia trở thành một nơi viết luận, đưa ra ý kiến nguyên thủy hãy còn trong nghiên cứu, chưa có nguồn dẫn chứng thì sẽ có người hỏi và sẽ được xóa bỏ.

Do đó, nếu mục đích của Lehuynhmic là làm nơi này thành một nơi viết luận dự đoán những gì có thể/không có thể xảy ra trong tương lai thì tôi không thể "siết tay nhau cùng làm điều đó" với Lehuynhmic.

Mekong Bluesman (thảo luận) 11:05, ngày 13 tháng 3 năm 2008 (UTC)

"Nếu hiện nay Wiki chưa dự báo, thì đó chỉ là do chúng ta chưa quan tâm đến vấn đề này mà thôi": wiki là do số đông tạo ra, mục tiêu của nó là thông tin, trong đó có cả thông tin mang tính dự báo, tất nhiên là thông tin đó có nguồn dẫn chứng có thể kiểm chứng. Nếu hiện nay các bài trên wiki chưa có các thông tin mang tính dự báo thì đó là vì các thông tin đó không có nguồn dẫn chứng và không ai đưa nó lên. Việc đưa tin dự báo thời tiết của quả đất cũng chẳng ai cấm và có thể làm ngay, nếu muốn.Truong Thi Ly (thảo luận) 02:22, ngày 13 tháng 3 năm 2008 (UTC)

Truong Thi Ly nói đúng khi viết "mục tiêu [...] là thông tin, trong đó có cả thông tin mang tính dự báo, tất nhiên là [...] có nguồn dẫn chứng có thể kiểm chứng". Hãy xem các đoạn văn sau đây:

Từ khi Trái Đất hình thành vào 5 tỷ năm trước đây thì không phải lúc nào nó cũng có hình cầu dẹt như hiện nay. Hình dạng của Trái Đất đã trải qua các giai đoạn sau:

• hình quả lê: từ t1 đến t2 (theo nhóm nghiên cứu của Đại học X), nhưng từ t1 đến t3 (theo nhà địa chất học Y)
• hình quả táo: từ t2 đến t3 (theo nhóm nghiên cứu của Đại học X), nhưng từ t3 đến t4 (theo nhà địa chất học Y); giai đoạn này được nhóm nghiên cứu của Đại học Y phủ nhận (dẫn chứng tại sách ABC)
• hình câu dẹt: ...
• trong tương lai thì Trái Đất sẽ trở thành một elíp dẹt

Cái câu "trong tương lai..." đó sẽ được xóa bỏ nếu nó không có một dẫn chứng nào đến từ một nguồn có uy tín và có thể kiểm chứng được. Lý do xóa là rất dễ hiểu: người viết không được cho phép viết ý kiến của mình vào trong bài, người viết chỉ được viết lại các thông tin đã phổ biến.

Mekong Bluesman (thảo luận) 11:05, ngày 13 tháng 3 năm 2008 (UTC)

Điểm hay cũng có thể là điểm dở

Đặc tính tự do cho phép thông tin trong Wikipedia được cập nhật thường xuyên. Tuy vậy, điều này còn...tùy vào người phát hiện ra cái cần cập nhật, chứ nhiều khi bài đáng ra cần cập nhật thì lại tồn tại ở một xó xỉnh nào đó trên không gian Wikipedia vài ba năm chả ma nào sờ đến :D. Tự do, mở của Wikipedia vừa là hay nhưng cũng vừa là dở, vì những thông tin trên Wikipedia chỉ có giá trị tương đối, và khó có thể trở thành những dữ kiện khoa học hay nguồn tham khảo đáng tin cậy (chưa muốn nói rằng đôi khi có bài đã khá tốt, ai đó xen vào bài ba câu lại thành dở hơi ngay). Khương Việt Hà (thảo luận) 05:34, ngày 13 tháng 3 năm 2008 (UTC)

Khương Việt Hà nói đúng khi viết là cái tính "mở" của Wikipedia là điểm hay và cũng là điểm không hay của Wikipedia. Mekong Bluesman (thảo luận) 11:05, ngày 13 tháng 3 năm 2008 (UTC)