Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phản hydro”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Hợp nhất một số câu; dời liên kết đôi
Xqbot (thảo luận | đóng góp)
n robot Thêm: si:ප්‍රතිහයිඩ්‍රජන්; sửa cách trình bày
Dòng 3:
'''Phản hiđrô''' hay '''phản hydro''' là [[Nguyên tố hóa học|nguyên tố]] [[phản vật chất]] tương ứng với [[hiđrô]]. Ký hiệu chuẩn của phản hiđrô là '''{{PhysicsParticle|anti=yes|H}}''', tức chữ H có đường gạch trên. Trong khi [[nguyên tử]] hiđrô bình thường có một [[điện tử]] và một [[proton]], nguyên tử phản hiđrô có một [[positron]] và một [[phản proton]].
 
== Tính chất ==
Theo [[định lý CPT]] của [[vật lý hạt]], các nguyên tử phản hiđrô nên có nhiều đặc điểm thường có của các nguyên tử hiđrô, nghĩa là chúng phải có cùng khối lượng, [[mômen lưỡng cực từ]], và [[tần số chuyển đổi]] giữa các [[trạng thái lượng tử]] của chúng. Ví dụ, các nguyên tử phản hiđrô bị kích động được dự kiến sẽ phát sáng với các màu sắc giống như của hiđrô thông thường. Nguyên tử phản hiđrô phải bị hấp dẫn trọng lực vào các vật chất khác hoặc phản vật chất với một lực có độ lớn tương tự như các nguyên tử hiđrô thông thường phải chịu.<!-- Điều này sẽ không đúng nếu phản vật chất có khối lượng hấp dẫn âm, được coi là rất khó xảy ra, mặc dù chưa được thực nghiệm bác bỏ. {{Cần dẫn nguồn}} -->
 
Khi nguyên tử phản hi đrô tiếp xúc với vật chất thông thường, các thành phần của chúng nhanh chóng tiêu diệt. Hạt positron, là một hạt cơ bản, hủy điện tử trong vật chất thông thường trong khi khối lượng còn lại của positron và đối tác hủy diệt của nó phát ra năng lượng ở dạng [[tia gamma]]. Hạt phản proton mặt khác được tạo thành [[phản quark]] kết hợp với các hạt quark trong hoặc neutron hoặc proton trong vật chất thông thường và kết quả hủy diệt trong các hạt năng lượng cao được gọi là pion. Những pion lần lượt nhanh chóng phân rã thành các hạt khác gọi là hạt [[muyon]], [[neutrino]], hạt positron và điện tử, và các hạt này nhanh chóng tiêu tan. Tuy nhiên, nếu các nguyên tử phản hiđrô được để bị đình chỉ trong một trạng thái chân không hoàn hảo, chúng phải tồn tại vô thời hạn.
 
== Phát hiện ==
Từ năm 1995, phản hiđrô đã được một nhóm các nhà nghiên cứu, đứng đầu là [[Walter Oelert]], tại phòng thí nghiệm [[CERN]] ở [[Genève|Geneva]] tạo ra đầu tiên bằng [[máy gia tốc hạt]].<ref name="Discover Freedman">{{Chú thích báo|title=Antiatoms: Here Today . . .|first=David H|last=Freedman|work=[[Discover (tạp chí)|Discover]]|publisher=[[Kalmbach Publishing]]|date=tháng 1 năm 1997|url=http://discovermagazine.com/1997/jan/antiatomsheretod1029|language=tiếng Anh}}</ref> Mới đầu các nguyên tử phản hiđrô được tạo ra có tốc độ "nóng" đến nỗi nó và vật chất tự phá hủy nhau trước khi các nhà nghiên cứu có thể bắt kịp. Tuy nhiên, vào tháng 11 năm 2010, các nguyên tử phản hiđrô lạnh được tạo ra và bắt giữ trong [[từ trường]] lần đầu tiên. Thí nghiệm diễn ra ở [[LEAR]] (''Low Energy Antiproton Ring'', Vòng phản proton năng lượng thấp), nơi các phản proton được tạo ra trong một máy gia tốc, bị bắn tại một [[Cụm (vật lý)|cụm]] [[xenon]].<ref name="first-AH">{{Chú thích tạp chí|title=Production of Antihydrogen|author=G. Baur|first=G.|last=Baur|coauthors=G. Boero; S. Brauksiepe; A. Buzzo; W. Eyrich; R. Geyer; D. Grzonka; J. Hauffe; K. Kilian; M. LoVetere; M. Macri; M. Moosburger; R. Nellen; W. Oelert; S. Passaggio; A. Pozzo; K. Röhrich; K. Sachs; G. Scheppers; T. Sefzick; R. S. Simon; R. Stratmann; F. Stinzing; M. Wolke|journal=[[Physics Letters B]]|publisher=[[Elsevier]]|volume=368|year=1996|pages=251ff|language=tiếng Anh}}</ref> Khi một phản proton đến gần một nhân xenon, một cặp điện tử–positron có thể được tạo ra, và với vài khả năng positron sẽ bị bắt giữ bởi phản proton để tạo phản hiđrô. Xác suất tạo ra nguyên tử phản hiđrô từ một phản proton chỉ là {{val|e=-19}}, do đó phương pháp này không phù hợp lắm cho việc sản xuất số lượng đáng kể nguyên tử phản hiđrô, do các tính toán chi tiết không được chỉ ra trước đây.<ref name="first-calc">{{Chú thích tạp chí|title=Electromagnetic Pair Production with Capture|author=A. Aste|first=A.|last=Aste|coauthors=G. Baur; D. Trautmann; K. Hencken|journal=[[Physical Review A: Atomic, Molecular and Optical Physics]]|volume=50|year=1993|pages=3980ff|language=tiếng Anh}}</ref>
 
Các thí nghiệm thực hiện tại CERN được tiến hành sau này, vào năm 1997, được thực hiện lại tại [[Fermilab]] ở [[Hoa Kỳ]] nơi phần giao cắt khác của quá trình đã được xác định.<ref name="Blanford">{{Chú thích tạp chí|last=Blanford|first=G.|coauthors=D. C. Christian; K. Gollwitzer; M. Mandelkern; C. T. Munger; J. Schultz; G. Zioulas|month=12|year=1997|title=Observation of Atomic Antihydrogen|journal=[[Physical Review Letters]]|publisher=[[Fermilab|Phòng thí nghiệm Máy gia tốc Quốc gia Fermi]]|quote=FERMILAB-Pub-97/398-E E862 ... p and H experiments}}</ref> Cả hai thí nghiệm đã dẫn đến kết quả các nguyên tử phản hiđrô năng lượng cao hay "nóng" mà không phù hợp cho nghiên cứu chi tiết. Do đó, CERN đã xây [[máy giảm tốc phản proton]] nhằm hỗ trợ các nỗ lực theo hướng tạo ra các phản hiđrô năng lượng thấp có thể sử dụng cho các thử nghiệm đối xứng cơ bản.
 
== Xem thêm ==
* [[Phản hạt]]
 
== Tham khảo ==
{{Tham khảo|2}}
 
Dòng 36:
[[ro:Antihidrogen]]
[[ru:Антиводород]]
[[si:ප්‍රතිහයිඩ්‍රජන්]]
[[simple:Antihydrogen]]
[[sl:Antivodik]]