Phân họ Rắn roi
Phân họ Rắn roi (danh pháp khoa học: Ahaetuliinae) là một phân họ nhỏ trong họ Colubridae, gồm khoảng 61 loài trong 4 chi.
Phân họ Rắn roi | |
---|---|
Phân loại khoa học | |
Giới (regnum) | Animalia |
Ngành (phylum) | Chordata |
Phân ngành (subphylum) | Vertebrata |
Lớp (class) | Sauropsida |
Phân lớp (subclass) | Diapsida |
Phân thứ lớp (infraclass) | Lepidosauromorpha |
Liên bộ (superordo) | Lepidosauria |
Bộ (ordo) | Squamata |
Họ (familia) | Colubridae |
Phân họ (subfamilia) | Ahaetuliinae Figueroa, McKelvy, Grismer, Bell & Lailvaux, 2016 |
Chi điển hình | |
Ahaetulla Link, 1807 | |
Các chi | |
Phân họ này được thiết lập năm 2016 để tách 4 chi với khoảng 62 loài (Ahaetulla [10 loài], Chrysopelea [5 loài], Dendrelaphis [45 loài] và Dryophiops [2 loài]) có quan hệ họ hàng gần với nhau hơn là với các thành viên của phân họ Colubrinae. Trước đây đặt trong phân họ Colubrinae, Ahaetuliinae được hỗ trợ mạnh như là nhóm chị em với Colubrinae trong nghiên cứu năm 2016 của Figueroa et al.[1] Năm 2019 người ta bổ sung thêm một chi mới mô tả là Proahaetulla với loài duy nhất đã biết là Proahaetulla antiqua.[2]
Rắn thuộc phân họ Ahaetuliine sống trên cây với các vảy bụng và vảy gần đuôi có gờ (khía chữ V ở bên ở một số loài), và các răng nọc khía cạnh phía sau phình to (thiếu ở một vài loài Dendrelaphis).[1] Tên gọi phân họ bắt nguồn từ tên chi Ahaetulla, một tên gọi có nguồn gốc từ tiếng Sinhal ahaetulla/ahata gulla/as gulla, nghĩa là "mổ mắt", do niềm tin cho rằng chúng mổ vào mắt người, như được thông báo lần đầu tiên bởi nhà lữ hành Bồ Đào Nha João Ribeiro năm 1685.[3]
Ahaetuliinae phân bố trong khu vực từ Pakistan qua Ấn Độ, Sri Lanka, Nepal, Bangladesh tới Đông Nam Á và đông nam Trung Quốc, tại Philippines, quần đảo Mã Lai, Papua New Guinea và đông bắc Australia.[1] Phần lớn các loài tìm thấy trong rừng. Các đặc điểm đáng chú ý bao gồm khả năng lướt đi ở Chrysopelea, nhảy ở Dendrelaphis, và đồng tử hình lỗ khóa nằm ngang ở Ahaetulla.
Các chi
sửa- Ahaetulla (10 loài rắn roi).
- Chrysopelea (5 loài rắn cườm).
- Dendrelaphis (45 loài rắn leo cây).
- Dryophiops (2 loài).
- Proahaetulla (1 loài, Proahaetulla antiqua).
Phát sinh chủng loài
sửaPhát sinh chủng loài nội bộ phân họ Ahaetuliinae theo Figueroa et al. (2016)[1], với bổ sung từ Shanker et al. (2019)[2]:
Ahaetuliinae |
| ||||||||||||||||||||||||
Chú thích
sửa- ^ a b c d Figueroa, A.; McKelvy, A. D.; Grismer, L. L.; Bell, C. D.; Lailvaux, S. P. (2016). “A species-level phylogeny of extant snakes with description of a new colubrid subfamily and genus”. PLoS ONE. 11: e0161070.
- ^ a b Shanker, Kartik; Vijayakumar, S. P.; Pal, Saunak P.; Ganesh, Sumaithangi R.; Achyuthan, N. Srikanthan; Mallik, Ashok Kumar (ngày 17 tháng 7 năm 2019). “Discovery of a deeply divergent new lineage of vine snake (Colubridae: Ahaetuliinae: Proahaetulla gen. nov.) from the southern Western Ghats of Peninsular India with a revised key for Ahaetuliinae”. PLOS ONE (bằng tiếng Anh). 14 (7): e0218851. Bibcode:2019PLoSO..1418851M. doi:10.1371/journal.pone.0218851. ISSN 1932-6203. PMC 6636718. PMID 31314800.
- ^ Weinstein, S. A.; Warrell, D. A.; White, J.; Keyler, D. E. (2011). Venomous bites from non-venomous snakes: A critical analysis of risk and management of "colubrid" snake bites. London: Elsevier.
Tham khảo
sửa- Dữ liệu liên quan tới Ahaetuliinae tại Wikispecies
- Tư liệu liên quan tới Ahaetuliinae tại Wikimedia Commons
- The Reptile Database: Ahaetuliinae Subfamily