An Thuyên
An Thuyên tên đầy đủ là Nguyễn An Thuyên (15 tháng 8 năm 1949 - 3 tháng 7 năm 2015)[1] là một nhạc sĩ, nhạc công, thiếu tướng Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông nguyên là Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa - Nghệ thuật Quân đội,[2] Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhạc sĩ Việt Nam khóa VII.[3] An Thuyên là nhạc sĩ Việt Nam đầu tiên được phong hàm cấp Tướng[4], ông là Thiếu tướng Quân đội nhân dân Việt Nam.[1]
An Thuyên | |
---|---|
![]() Nhạc sĩ An Thuyên | |
Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa – Nghệ thuật Quân đội | |
Nhiệm kỳ | 1993 – 2009 |
Thông tin cá nhân | |
Sinh | |
Tên khai sinh | Nguyễn An Thuyên |
Ngày sinh | 15 tháng 8, 1949 |
Nơi sinh | Quỳnh Lưu, Nghệ An |
Mất | |
Ngày mất | 3 tháng 7, 2015 | (65 tuổi)
Nơi mất | Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 |
Nguyên nhân | Nhồi máu cơ tim |
Giới tính | nam |
Quốc tịch | ![]() |
Nghề nghiệp | Nhạc sĩ, nhạc công |
Gia đình | |
Con cái | Nguyễn Bông Mai Nguyễn An Hiếu |
Đào tạo | Trường Văn hóa Nghệ thuật Nghệ An |
Khen thưởng | ![]() ![]() |
Sự nghiệp âm nhạc | |
Năm hoạt động | 1971-2015 |
Dòng nhạc | Nhạc đỏ, nhạc quê hương |
Nhạc cụ | Piano |
Ca khúc | Neo đậu bến quê, Ca dao em và tôi, Thơ tình của núi, Em chọn lối này |
Binh nghiệp | |
Quân chủng | Quân đội nhân dân Việt Nam |
Cấp bậc | |
Giải thưởng | |
Giải thưởng Nhà nước 2007 Văn học - Nghệ thuật | |
Ông mất ngày 3 tháng 7 năm 2015 tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vì chứng nhồi máu cơ tim cấp.[5][6]
Tiểu sử
sửaAn Thuyên sinh tại vùng quê nghèo Quỳnh Lưu, Nghệ An.[7][8] Sau khi tốt nghiệp trường Văn hóa nghệ thuật Nghệ An, năm 1967, An Thuyên về công tác ở Ty Văn hoá Nghệ An[9][10] Năm 1975, ông nhập ngũ.[1] Năm 1977, ông về công tác ở Đoàn Văn công Quân khu 4.[11]
Từ năm 1981 đến năm 1988, ông học tại Nhạc viện Hà Nội.[12] Sau khi tốt nghiệp, năm 1988 ông về Phòng Văn nghệ Quân đội.[12] Tháng 8 năm 1992, ông về công tác tại Trường Đại học Văn hóa - Nghệ thuật Quân đội.[12] Năm 1993, ông trở thành Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội.[13]
Ngày 2 tháng 1 năm 2008, An Thuyên đã trở thành nhạc sĩ đầu tiên ở Việt Nam được phong quân hàm thiếu tướng.[14]
Tác phẩm
sửaÔng là một trong số các nhạc sĩ đã khai thác, vận dụng và phát triển vốn âm nhạc của dân ca Nghệ Tĩnh một cách tài tình, có hiệu quả [cần dẫn nguồn] cùng với các tên tuổi khác mà ông đã từng học tập như Nguyễn Văn Tý, Trần Hoàn, Nguyễn Tài Tuệ, Tân Huyền, Đỗ Nhuận, Đinh Quang Hợp, Văn Dung, Huy Thục, Doãn Nho, Nguyên Nhung, Nguyễn Trọng Tạo, Dân Huyền, Đôn Truyền, Hồ Bắc, Nguyễn Đình Bảng, Phó Đức Phương, Nguyễn Cường, Xuân Giao, Trương Ngọc Ninh, Lê Việt Hòa, Ánh Dương, Thái Quý, Huy Cường, Đỗ Dũng, Hồ Hữu Thới, Lê Hàm, Hoàng Thành, Thanh Tùng, Văn Thế, Vi Phong, Thanh Lưu, Ngọc Thịnh, Mai Cường, Tân Khai, Võ Văn Di, Phan Thanh Chương...[15]
Ca khúc
sửaAn Thuyên đã được người yêu âm nhạc biết đến từ tác phẩm Em chọn lối này, viết khoảng năm 1971. Ông sáng tác ca khúc khá đều đặn, hầu hết đều mang âm hưởng dân ca ngọt ngào sâu lắng, nhiều tác phẩm có chất lượng và đã có sức lan toả rộng lớn.[cần dẫn nguồn] Những giọng hát nào phù hợp với dòng nhạc của ông có thể kể đến Lệ Thanh, Thu Hiền, Quang Linh, Lê Anh Dũng, Anh Thơ, Hà Linh, Bùi Lê Mận... Một số tác phẩm tiêu biểu:
- Em chọn lối này (1971)
- Đêm nghe hát đò đưa nhớ Bác (1974)
- Hành quân lên Tây Bắc
- Thơ tình của núi
- Chín bậc tình yêu
- Huế thương (1992)
- Neo đậu bến quê (1993)
- Mẹ Việt Nam anh hùng (1995)
- Ca dao em và tôi
- Chiều sông Thương (thơ Hữu Thỉnh)
- Du xuân
- Dương cầm thu không em
- Tiếng đàn
- Hát vang lý tưởng tuổi trẻ Việt Nam (2012)
- Tình làng quê
- Ở rừng nhớ anh
- Pác Bó hát mãi tên Người
- Khúc hát ru của người mẹ lính
- Về miền Trung
- Hà Tĩnh mình thương (1996)
- Chiều Cần Thơ (thơ Nguyễn Thế Kỷ)
- Tiếng đàn Balalaika trên sông Đà (thơ Quang Huy)
Tác phẩm khác
sửaAn Thuyên còn viết một số kịch hát đã được dàn dựng ở nhiều Đoàn Văn công như Trương Chi, Đôi đũa kim giao, Biển tình cay đắng, Đất nước đứng lên (kịch bản dựa theo tiểu thuyết cùng tên của Nguyên Ngọc). Ngoài ra, ông còn sáng tác cho khí nhạc, đáng chú ý có Concerto cho sáo và dàn nhạc giao hưởng.[16] Ông còn viết nhạc cho phim và viết phần âm nhạc cho khoảng 60 vở kịch nói, tuồng, chèo...[17]
Đón nhận
sửaVới sự thể hiện của nhiều ca sĩ như Trọng Tấn qua ca khúc Thơ tình của núi, Bùi Lê Mận với Đêm nghe hát đò đưa nhớ Bác, các bài hát được đông đảo quần chúng đón nhận và để lại nhiều cảm xúc cho người nghe.
Một số ca khúc được thể hiện trong các chương trình đặc biệt như trong chương trình Đêm nghe hát đò đưa nhớ Bác của VTC vào năm 2017, Neo đậu bến quê trong Hoa xuân ca 2024 của VTV.[18][19] Và xuất hiện trong các album của nhiều ca sĩ.
Giải thưởng
sửa- Giải Nhất cuộc thi ca khúc toàn quốc năm 1985: Tiếng đàn balalaica trên sông Đà (phỏng thơ Quang Huy).
- Giải thưởng chính thức của Bộ Quốc phòng: Hành quân lên Tây Bắc (1984), Thơ tình của núi (1994).
- Giải Nhất của Bộ Văn hoá - Thông tin và Hội Nhạc sĩ Việt Nam: Khi xe tăng qua miền Quan họ (1985), Mẹ Việt Nam anh hùng (1995).
- Giải Nhì Hội Nhạc sĩ Việt Nam: Chín bậc tình yêu (1992).[20]
- Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật năm 2007.[21]
Khen thưởng
sửa- Chiến sĩ thi đua
- Chiến sĩ quyết thắng (12 năm liền) [cần dẫn nguồn]
- Huân chương lao động hạng III.[22]
- Huân chương chiến công hạng I.
Chú thích
sửa- ^ a b c "Người nhóm lửa nghệ thuật quân đội - Nhạc sĩ thiếu tướng Nguyễn An Thuyên". VIỆN KINH TẾ - VĂN HÓA VÀ NGHỆ THUẬT. ngày 12 tháng 3 năm 2025. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "Thiếu tướng, nhạc sĩ Nguyễn An Thuyên, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội qua đời". Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "Nhạc sĩ An Thuyên: Bản lĩnh và cái tâm Người lính - Người thầy". VOV.VN. ngày 9 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "An Thuyên - nhạc sĩ đầu tiên được phong hàm cấp tướng". TUOI TRE ONLINE. ngày 6 tháng 1 năm 2008. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "Nhạc sĩ An Thuyên bất ngờ qua đời vì nhồi máu cơ tim". Đài tiếng nói Việt Nam. Truy cập ngày 18 tháng 10 năm 2015.
- ^ "Nhạc sĩ An Thuyên đột ngột qua đời". baochinhphu.vn. ngày 3 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "Nhạc sĩ An Thuyên về với đất mẹ". thanhnien.vn. ngày 4 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "75 năm ngày sinh nhạc sĩ An Thuyên (15/8/1949-15/8/2024) - Người neo giữ hồn quê xứ Nghệ". VIỆN KINH TẾ - VĂN HÓA VÀ NGHỆ THUẬT. ngày 16 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ dbndna (ngày 7 tháng 6 năm 2022). "Nhạc sỹ An Thuyên - Người neo giữ hồn quê xứ Nghệ". Đại biểu nhân dân Nghệ An. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2024.
- ^ "Nhạc sỹ An Thuyên: Tâm hồn". baonghean.vn. ngày 4 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "Điều ít biết về gia đình nhạc sĩ bạo gan 'cắt, xẻ' vầng trăng". Báo điện tử Tiền Phong. ngày 4 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ a b c "Nhạc sĩ An Thuyên bất ngờ qua đời vì nhồi máu cơ tim". VOV.VN. ngày 3 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "Nhạc sĩ An Thuyên". Thông tấn xã Việt Nam. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ ONLINE, TUOI TRE (ngày 6 tháng 1 năm 2008). "An Thuyên - nhạc sĩ đầu tiên được phong hàm cấp tướng". TUOI TRE ONLINE. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "NHẠC SĨ AN THUYÊN:THỰC CHẤT CÁC LÀN ĐIỆU DÂN CA VÍ, GIẶM ĐƯỢC XÂY DỰNG TRÊN CÁI TRỤC 3 NỐT NHẠC MI - LA - ĐÔ, Phan Thắng thực hiện cuộc phỏng vấn An Thuyên, Tạp chí Văn hóa Nghệ An". Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 11 tháng 8 năm 2014.
- ^ "Nhạc sỹ An Thuyên: Đau đáu với quê hương". baonghean.vn. ngày 12 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "Nhạc sĩ An Thuyên về với "bến quê"". TUOI TRE ONLINE. ngày 4 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2025.
- ^ "Toàn cảnh chương trình nghệ thuật "Đêm nghe hát đò đưa nhớ Bác"". VOV.VN. ngày 10 tháng 6 năm 2017. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2024.
- ^ daidoanket.vn (ngày 9 tháng 2 năm 2024). "Dấu ấn 'Hoa xuân ca' 2024". daidoanket.vn. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2024.
- ^ "Con trai nhạc sĩ An Thuyên chuyển 9 ca khúc của bố thành video hoạt hình". Báo điện tử VOV. Truy cập ngày 31 tháng 3 năm 2023.
- ^ "Ca dao em và tôi". Hội Nhạc Sĩ Việt Nam (bằng tiếng vn). ngày 5 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 31 tháng 3 năm 2023.
{{Chú thích web}}
: Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết) - ^ NLD.COM.VN. "1 tập thể và 13 cá nhân được tặng thưởng Huân chương Lao động". Báo Người Lao Động Online. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2024.