Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ

Cuộc Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: Kurtuluş Savaşı; 19 tháng 5 năm 191929 tháng 10 năm 1923) là cuộc kháng chiến bằng chính trị và ngoại giao của các nhà dân tộc chủ nghĩa Thổ Nhĩ Kỳ chống lại các đế quốc phe Entente, sau khi phe này đánh bại Đế quốc Ottoman trong cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ nhất và chia cắt đế quốc này.[2][3][4] Dưới sự dẫn dắt của Mustafa Kemal, các đại biểu của Phong trào dân tộc Thổ Nhĩ Kỳ thành lập nên Đại hội đồng quốc gia. Sau các chiến dịch chống Hy Lạp cùng với Chiến tranh Thổ Nhĩ Kỳ-ArmeniaChiến tranh Pháp-Thổ Nhĩ Kỳ, cách mạng Thổ Nhĩ Kỳ thắng lợi, khiến cho các đế quốc phe Entente phải từ bỏ các yêu sách trong Hiệp ước Sèvres và ký Hiệp ước Lausanne vào tháng 7 năm 1923, nhượng bộ Tiểu Á và Đông Thrace cho Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 10 năm 1923. Sự ra đời của nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ đồng thời cũng đánh dấu sự cáo chung của Đế quốc Ottoman, bắt đầu cuộc cải cách Atatürk hiện đại hóa đất nước.

Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ
Một phần của Các cuộc chiến tranh giành độc lập

Lãnh thổ Tiểu Á theo hiệp ước Sevres
Thời gian19 tháng 5 năm 1919 - 29 tháng 10 năm 1923
Địa điểm
Kết quả

Thổ Nhĩ Kỳ chiến thắng

Tham chiến
Lực lượng dân tộc chủ nghĩa Thổ Nhĩ Kỳ
Hỗ trợ vật liệu:
Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga[1]
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Vương quốc Anh
 Hy Lạp
 Pháp
Armenia Armenia
Đế quốc Ottoman Đế quốc Ottoman
Ý Ý
Gruzia Gruzia
Chỉ huy và lãnh đạo
Mustafa Kemal Atatürk
Fevzi Çakmak
Kazım Karabekir
Ali Fuat Cebesoy
İsmet İnönü
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland George Milne
Vương quốc Hy Lạp Anastasios Papoulas
Vương quốc Hy Lạp Georgios Hatzianestis
Đệ Tam Cộng hòa Pháp Henri Gourad
Armenia Drastamat Kanayan
Armenia Movses Silikyan
Đế quốc Ottoman Süleyman Şefik Pasha

Xem thêm sửa

Tham khảo sửa

  1. ^ Jelavich, Barbara (1983). History of the Balkans: Twentieth century. Cambridge University Press. tr. 131. ISBN 978-0-521-27459-3.
  2. ^ “Turkish, Mustafa Kemal and the Turkish war of Independence, 1919-23”. Encyclopædia Britannica. 2007. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2007.
  3. ^ “Turkish war of Independence”. Microsof Encarta Online Encyclopaedia 2007. 2007. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 5 năm 2008. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2007.
  4. ^ “Turkey, Sevtion: Occupation and War of Independence”. History.com Encyclopaedia. 2007. Truy cập 2007-29-10. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |access-date= (trợ giúp)