Thiên Thố

Thiên Thố
Lepus
	Chòm sao
	Danh sách các sao trong chòm sao Thiên Thố
Viết tắt	Lep
Sở hữu cách	Leporis
Xích kinh	6 h
Xích vĩ	-20°
Diện tích	290 độ vuông (51)
Giáp với; các chòm sao	Bạch Dương; Lạp Hộ; Kỳ Lân; Đại Khuyển; Thiên Cáp; Điêu Cụ; Ba Giang;
	Nhìn thấy ở vĩ độ giữa +63° và −90°.; Nhìn thấy rõ nhất lúc 21:00 (9 giờ tối) vào tháng 1.

Chòm sao Thiên Thố 天兎/天兔, (tiếng La Tinh: Lepus) là một trong 48 chòm sao Ptolemy và cũng là một trong 88 chòm sao hiện đại, mang hình ảnh con thỏ. Chòm sao này có diện tích 290 độ vuông, nằm trên thiên cầu nam, chiếm vị trí thứ 51 trong danh sách các chòm sao theo diện tích. Chòm sao Thiên Thố nằm kề các chòm sao Bạch Dương, Lạp Hộ, Kỳ Lân, Đại Khuyển, Thiên Cáp, Điêu Cụ, Ba Giang.

Tên gọi sửa

Trước đó chòm Thiên Thố được coi là chiếc ngai của thợ săn Lạp Hộ, người Ai Cập gọi là chiếc thuyền của thần địa ngục Osiris^[1], theo thần thoại Hy Lạp. Về sau người Hy Lạp cổ và người La Mã^[2] cổ hình dung hình ảnh con thỏ trong chòm sao này. Mặc dù là chỉ có các sao mờ, chòm sau Thiên Thố dễ tìm, vì nó nằm dưới chân hình người thợ săn trong chòm sáng Lạp Hộ.

Thiên thể sửa

Các thiên thể đáng quan tâm

Sao đôi γ Lep có thể quan sát bằng ống nhòm, đó là hai sao lùn, nằm cách Mặt Trời chỉ 26 ly.
R Lep là sao biến đổi có chu kì không đều, còn có tên là Sao Hind Crimson. Năm 1845, nhà thiên văn học người Anh John Russell Hind miêu tả nó như một giọt máu trên nền trời. R Lep là sao khổng lồ với nhiệt độ bề mặt thấp, khoảng 2700 K, khí quyển sao có chứa Cacbon và ngôi sao có một lớp vỏ chất bụi bao bọc. Do các phân tử Cacbon hấp thụ bức xạ màu lam bước sóng ngắn, nên ngôi sao phát ánh sáng đỏ, nhất là ở các giai đoạn sáng cực điểm. Thời gian gần đây, cấp sao biểu kiến của R Lep biến đổi giữa 5,5 đến 11,7^m, với chu kì biến đổi từ 14 tháng đến vài chục năm^[2].
Phần sáng nhất của cụm sao cầu, với ký hiệu M79 hay NGC 1904 có đường kính góc 8', nhưng thực tế đường kính thực của nó khoảng 260 ly. M79 nằm cách Mặt Trời 42.500 ly và cách nhân Ngân Hà 63.500 ly.

Danh sách các sao có thể nhìn thấy bằng mắt thường (<6^m)

Danh pháp B	Danh pháp F	Tên riêng	Cấp sao biểu kiến	Khoảng cách ly	Cấp phổ
α	11	Arneb, Arnab	2,58^m	1200	F0 Ib
β	9	Nihal, Nibal	2,81^m	159	G4 II
μ	5		3,0 đến 3,4^m	200	B9 III
ε	2		3,19^m	150	K5 III
ζ	14		3,55^m	80	A3 V
γ	13		3,59^m	26	F6 + G5
η	16		3,71^m	70	F0 Iv
δ	15		3,76^m	150	G8 III
λ			4,29^m
κ			4,36^m	250	B8 + F1
ι			4,45^m
θ			4,67^m
	17		4,92^m
	19		5,28^m
ν			5,25^m
		R Leporis, Hind Crimson	5,5 đến 11,7^m
	10		5,53^m
	1		5,74^m
	12		5,88^m

Chú thích sửa

^ The Nature Company Guides Skywatching, xuất bản năm 1994, tác giả David H. Levi.
^ ^a ^b Souhvězdí (Tiếng Việt: chòm sao), tác giả: Antonín Rükl, xuất bản: 2002, tiếng Séc, trang 136.

[1] The Nature Company Guides Skywatching, xuất bản năm 1994, tác giả David H. Levi.

[Chòm_sao-2] Souhvězdí (Tiếng Việt: chòm sao), tác giả: Antonín Rükl, xuất bản: 2002, tiếng Séc, trang 136.

[1]

[2]