Nhà nước Katanga
Nhà nước Katanga (tiếng Pháp: État du Katanga; tiếng Swahili: Inchi Ya Katanga), còn được gọi là Cộng hòa Katanga, là một quốc gia ly khai tuyên bố độc lập khỏi Congo-Léopoldville vào ngày 11 tháng 7 năm 1960 dưới sự lãnh đạo của Moise Tshombe, lãnh đạo Đảng chính trị Liên minh các hiệp hội bộ lạc Katanga (CONAKAT). Nhà nước Katanga mới không được người dân toàn tỉnh ủng hộ và thường xuyên bị cản trở bởi xung đột sắc tộc ở miền cực bắc. Nhà nước bị giải thể vào năm 1963 sau cuộc tấn công của lực lượng Liên Hợp Quốc tại Congo (ONUC) và tái sáp nhập với phần còn lại của đất nước với tên gọi tỉnh Katanga.
|
Nhà nước Katanga
|
|||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tên bản ngữ
| |||||||||
| 1960–1963 | |||||||||
 Quốc kỳ
| |||||||||
Tiêu ngữ: "Force, espoir et paix dans la prospérité" "Sức mạnh, hy vọng và hòa bình trong thịnh vượng" | |||||||||
 Katanga in green (1961) | |||||||||
| Tổng quan | |||||||||
| Vị thế | Nhà nước không được công nhận | ||||||||
| Thủ đô và thành phố lớn nhất | Élisabethville | ||||||||
| Ngôn ngữ | |||||||||
| Chính trị | |||||||||
| Chính phủ | Cộng hòa tổng thống chế | ||||||||
| Tổng thống | |||||||||
• 1960–1963 | Moïse Tshombe | ||||||||
| Phó Tổng thống | |||||||||
• 1960–1963 | Jean-Baptiste Kibwe | ||||||||
| Lập pháp | Quốc hội | ||||||||
| Lịch sử | |||||||||
| Thời kỳ | Khủng hoảng Congo | ||||||||
| 11 tháng 7 1960 | |||||||||
| 8 tháng 8 năm 1960 | |||||||||
• Giải thể | 21 tháng 1 1963 | ||||||||
| Địa lý | |||||||||
| Diện tích | |||||||||
• Tổng cộng | 496.871 km2 191.843 mi2 | ||||||||
| Dân số | |||||||||
• Ước lượng 1960 | 1700000 | ||||||||
| Kinh tế | |||||||||
| Đơn vị tiền tệ | Franc Katanga | ||||||||
| Thông tin khác | |||||||||
| Múi giờ | UTC+2 (CAT) | ||||||||
| |||||||||
| Hiện nay là một phần của | Cộng hòa Dân chủ Congo | ||||||||
Cuộc ly khai của người Katang được thực hiện với sự hỗ trợ của Union Minière du Haut Katanga, một công ty khai thác mỏ có quyền nhượng quyền trong khu vực và một đội ngũ cố vấn quân sự lớn của Bỉ.[2] Lực lượng hiến binh Katanga, một đội quân do chính quyền Tshombe thành lập, ban đầu được quân đội Bỉ tổ chức và huấn luyện và bao gồm binh lính Bỉ cũng như lính đánh thuê từ Bắc Rhodesia và các nơi khác.[3] Có một lực lượng Không quân Katanga được tổ chức tương tự.
Mặc dù cuộc nổi dậy được coi là phản đối chính quyền trung ương của Patrice Lumumba, nó vẫn tiếp tục ngay cả sau khi thủ tướng được bầu cử dân chủ bị lật đổ một cách bạo lực, khiến Lumumba bị bắt cóc và sát hại ngay trong quốc gia ly khai. Sau Chiến dịch Grandslam, quân nổi dậy phân tán hoặc đầu hàng lực lượng Liên Hợp Quốc vào năm 1963.
Xem thêm
sửa- Cộng hòa Tự do Congo
- Mặt trận Giải phóng Dân tộc Congo
- Cuộc bao vây Jadotville
- Nam Kasai, một chính phủ ly khai khác trong cùng khoảng thời gian
Tham khảo
sửa- ^ “Katanga – nationalanthems.info”. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2018.
- ^ Mockler, Antony (1987). The New Mercenaries: The History of the Hired Soldier from the Congo to the Seychelles. New York: Paragon House Publishers. tr. 37–55. ISBN 0-913729-72-8.
- ^ For more on the Gendarmerie, see Jules Gérard-Libois, 'Katanga Secession,' University of Wisconsin Press, 1966, 114–115, 155–174.
Thư mục
sửa- Boehme, Olivier (2005). “The Involvement of the Belgian Central Bank in the Katanga Secession, 1960–1963”. African Economic History. 33 (33): 1–29. JSTOR 4617603.
- Cruise O'Brien, Conor (1962) To Katanga and Back, London, Hutchinson.
- Daniel, Donald C.; Hayes, Bradd C. (2016). Beyond Traditional Peacekeeping. Springer. tr. 320. ISBN 978-1-349-23855-2.
- Devlin, L. (2007) Chief of Station, Congo: Fighting the Cold War in a Hot Zone, New York, Public Affairs, ISBN 1-58648-405-2.
- Epstein, H. (ed). (1974) Revolt in the Congo, 1960–1964, Armor Books. Essays by various authors.
- Gondola, C.D. (2002) The History of Congo, Greenwood Press, ISBN 0-313-31696-1.
- Hoskyns, Catherine (1965). The Congo Since Independence: January 1960 – December 1961. London: Oxford University Press. OCLC 414961.
- Jackson, H.F. (1982), From the Congo to Soweto, U.S. Foreign Policy towards Africa since 1960, New York, McNally & Loftin Publishers, ISBN 0-688-01626-X.
- James, Alan (1996). Britain and the Congo Crisis, 1960–63. Springer. tr. 219. ISBN 978-1-349-24528-4.
- Kalb, M.G. (1982), The Congo Cables: The Cold War in Africa – From Eisenhower to Kennedy, New York, Macmillan Publishing Company, ISBN 0-02-560620-4.
- Kestergat, J. (1986) Du Congo de Lumumba au Zaïre de Mobutu, Brussels, P. Legrain, ISBN 2-87057-011-2.
- Legum, Colin. (1961) Congo Disaster, Penguin Books.
- Lemarchand, René (1964) Political Awakening in the Belgian Congo, University of California Press.
- Mahoney, R.D. (1983) JFK: Ordeal in Africa, New York, Oxford University Press, ISBN 0-19-503341-8.
- Meredith, Martin (2005) The State of Africa: A History of Fifty Years Since Independence, The Free Press, ISBN 978-0-7432-3222-7.
- Mockaitis, Thomas R. (1999). Peace Operations and Intrastate Conflict: The Sword Or the Olive Branch?. Greenwood. tr. 166. ISBN 978-0-275-96173-2.
- Vaqué, Klaus D. (1989). The Plot Against South Africa. Varama. tr. 244. ISBN 978-0-620-14537-4.
- Oliver, Roland & Atmore, Anthony. (1994) Africa since 1800, Cambridge University Press
- Young, Crawford (1965) Politics in the Congo, Princeton University Press
Đọc thêm
sửa- Crellin, Zac (4 tháng 8 năm 2016). “The conspiracy of Katangese nationalism”. Fahamu. Pambazuka News.
- Gérard-Libois, J. (1963) Sécession au Katanga, Brussels, Centre de Recherche et d'Information Socio-Politiques.
- Larmer, Miles and Kennes, Erik (2014) "Rethinking the Katangese Secession" in Journal of Imperial and Commonwealth History, pp. 1–21.
- Loffman R.A. (2019) Religion, Class and the Katangese Secession, 1957–1962. In: Church, State and Colonialism in Southeastern Congo, 1890–1962. Cambridge Imperial and Post-Colonial Studies Series. Palgrave Macmillan.
- Erik Kennes and Miles Larmer, The Katangese Gendarmes and War in Central Africa: Fighting their Way Home, Bloomington, IN: Indiana University Press, 2016.
- Yakemtchouk, Romain (1988). Aux origines du séparatisme katangais. Brussels: Académie royale des sciences d'outre-mer. OCLC 19371066.
Liên kết ngoài
sửa- Hiến pháp Katanga (HTML) (tiếng Pháp)