Tổng thống Bồ Đào Nha

Tổng thống Cộng hoà Bồ Đào Nha (tiếng Bồ Đào Nha: Presidente da República Portuguesa, phát âm [pɾɨziˈðẽtɨ ðɐ ʁɛˈpuβlikɐ puɾtuˈɡezɐ]) là nguyên thủ quốc gia của Bồ Đào Nha. Quyền hạn, nhiệm vụ và trọng trách của các vị tổng thống tiền nhiệm, và mối quan hệ của họ với Thủ tướng và Nội các có sự khác biệt theo thời gian tùy quy định theo hiến pháp.

Tổng thống Cộng hoà Bồ Đào Nha
Presidente da República Portuguesa
Đương nhiệm
Marcelo Rebelo de Sousa

từ 9 tháng 3 năm 2016
Chức vụNgài[1]
Thành viên củaHội đồng Nhà nước
Hội đồng Bộ trưởng
Dinh thựCung điện Belém, Lisbon, Bồ Đào Nha
Bổ nhiệm bởiBầu cử trực tiếp;
Bầu cử hai vòng, Đầu phiếu phổ thông
Nhiệm kỳ5 năm;
có thể tái cử một lần, liên tiếp.
Tuân theoHiến pháp
Đệ Tam Cộng hoà
Tiền nhiệmVua của Bồ Đào Nha
Thành lập5 tháng 10 năm 1910
Người đầu tiên giữ chứcManuel de Arriaga
Lương bổng93,364.74(2015)
(6,668.91€/tháng)[2]
Websitepresidencia.pt

Đương kim Tổng thống Bồ Đào Nha là Marcelo Rebelo de Sousa, nhậm chức ngày 9 tháng 3 năm 2016.

Vai trò sửa

Đệ Tam Cộng hòa Bồ Đào Nha là chính thể bán tổng thống. Không như các vị tổng thống ở các nước châu Âu khác, Tổng thống Bồ Đào Nha có thực quyền. Mặc dù Thủ tướngQuốc hội trực tiếp giải quyết các vấn đề thường nhật của quốc gia, Tổng thống Bồ Đào Nha có những quyền lực và ảnh hưởng nhất định, đặc biệt trong các vấn đề nội anchính sách ngoại giao. Tổng thống là chức vụ chính trị cao cấp nhất của Bồ Đào Nha.

Tổng thống có đặc quyền lựa chọn Thủ tướng, đây là quyền quan trọng nhất của Tổng thống. Tuy vậy, do Quốc hội Cộng hòa có quyền giải tán chính phủ của Thủ tướng, Thủ tướng Bồ Đào Nha do Tổng thống chỉ định phải phải nhận được sự ủng hộ của đa số nghị sỹ quốc hội, kẻo bị đứng trước một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm. Tổng thống Bồ Đào Nha có quyền giải tán quốc hội bất cứ khi nào ông thấy thích hợp (sẽ được xem như "bom hạt nhân" ở Bồ Đào Nha), và Tổng thống Sampaio đã sử dụng quyền này hồi cuối năm 2004 để bãi bỏ nội các tranh cãi của Thủ tướng đương thời Pedro Santana Lopes, mặc dù đa số tuyệt đối nghị sỹ ủng hộ chính phủ này.

Thời tiền Cách mạng Hoa Cẩm Chướng, quyền lực của tổng thống có sự khác biệt lớn trong các nhiệm kỳ; một số tổng thống hầu như là độc tài (như Pais, và Carmona trong những năm đầu nhiệm kỳ), trong khi số khác thì nhỉnh hơn vai trò nghi thức một chút (như Carmona những năm cuối nhiệm sở, Craveiro Lopes, và Américo Thomaz; trong những năm tại vị của họ, quyền lực tối cao tập trung vào tay Thủ tướng António de Oliveira Salazar).

Danh sách tổng thống Bồ Đào Nha sửa

Đệ nhất Cộng hòa (1910–1926) sửa

Tên tổng thống
(Năm sinh–Năm mất)
Chân dung Năm đắc cử Thời gian tại nhiệm Đảng phái chính trị
Chủ tịch Chính phủ Lâm thời Cộng hoà Bồ Đào Nha (1910–1911)
Teófilo Braga   5 tháng 10 năm 1910 24 tháng 8 năm 1911 Đảng Cộng hòa
Các Tổng thống Cộng hòa (1911–1926)
1 Manuel de Arriaga
(1840–1917)
  1911 24 tháng 8 năm 1911 26 tháng 5 năm 1915(Từ chức) Đảng Cộng hòa
về sau thuộc Đảng Dân chủ
2 Teófilo Braga
(1843–1924)
  Tháng 5
năm 1915
29 tháng 5 năm 1915 5 tháng 10 năm 1915 Đảng Dân chủ
3 Bernardino Machado
(1851–1944)
  Tháng 8
năm 1915
5 tháng 10 năm 1915 5 tháng 12 năm 1917
(Đảo chính)
Đảng Dân chủ
4 Sidónio Pais   Tháng 4
năm 1918
28 tháng 4 năm 1918 14 tháng 12 năm 1918
(Bị lật đổ)
Đảng Cộng hòa Quốc gia
5 João do Canto e Castro   tháng 12
năm 1918
16 tháng 12 năm 1918 5 tháng 10 năm 1919 Đảng Cộng hòa Quốc gia
6 António José de Almeida
(1866–1929)
  1919 5 tháng 10 năm 1919 5 tháng 10 năm 1923 Evolutionist Party
sau gia nhập Đảng Cộng hòa Tự do
7 Manuel Teixeira Gomes
(1860–1941)
  1923 5 tháng 10 năm 1923 11 tháng 12 năm 1925
(Từ chức)
Đảng Dân chủ
8 Bernardino Machado
(1851–1944)
lần thứ 2
  1925 11 tháng 12 năm 1925 31 tháng 5 năm 1926
(Đảo chính)
Đảng Dân chủ

Đệ nhị Cộng hòa (1926–1974) sửa

Tên tổng thống
(Năm sinh–Năm mất)
Chân dung Năm đắc cử Thời gian tại nhiệm Đảng phái chính trị
Độc tài quân sự (1926–1932)
9 José Mendes Cabeçadas   31 tháng 5 năm 1926 17 tháng 6 năm 1926
(Đảo chính)
Quân nhân
10 Manuel Gomes da Costa[3]
(1863–1929)
  29 tháng 6 năm 1926 9 tháng 7 năm 1926
(Đảo chính)
Quân nhân
11 Óscar Carmona   29 tháng 11 năm 1926 15 tháng 4 năm 1928 Quân nhân
Nhà nước mới (1932–1974)
11 Óscar Carmona
(1869–1951)
  1928 15 tháng 4 năm 1928 26 tháng 4 năm 1935 Quân nhân
từ năm 1932
gia nhập Liên minh Quốc gia
1935 26 tháng 4 năm 1935 15 tháng 4 năm 1942
1942 15 tháng 4 năm 1942 20 tháng 4 năm 1949
1949 20 tháng 4 năm 1949 18 tháng 4 năm 1951
(Qua đời khi đương chức)
António de Oliveira Salazar
(interim)
  18 tháng 4 năm 1951 21 tháng 7 năm 1951 Liên minh Quốc gia
12 Francisco Craveiro Lopes
(1894–1964)
  1951 21 tháng 7 năm 1951 9 tháng 8 năm 1958 Liên minh Quốc gia
13 Américo Tomás
(1894–1987)
  1958 9 tháng 8 năm 1958 9 tháng 8 năm 1965 Liên minh Quốc gia
từ năm 1970
gia nhập Đảng Nhân dân Hành động Quốc gia
1965 9 tháng 8 năm 1965 9 tháng 8 năm 1972
1972 9 tháng 8 năm 1972 25 tháng 4 năm 1974
(Đảo chính)

Đệ tam Cộng hòa (1974–nay) sửa

Tên tổng thống
(Năm sinh–Năm mất)
Chân dung Năm đắc cử Thời gian tại nhiệm Đảng phái chính trị
Các đời tổng thống trong thời kì Cách mạng hoa cẩm chướng (1974–1976)
14 António de Spínola
(1910–1996)
  15 tháng 5 năm 1974 30 tháng 9 năm 1974
(Từ chức)
Quân nhân
15 Francisco da Costa Gomes
(1914–2001)
  30 tháng 9 năm 1974 13 tháng 7 năm 1976 Quân nhân
Các đời tổng thống sau Cách mạng hoa cẩm chướng (1976–nay)
16 António Ramalho Eanes
(1935–)
  1976 14 tháng 7 năm 1976 14 tháng 1 năm 1981 Quân nhân
từ năm 1985
gia nhập Đảng Dân chủ Đổi mới
1980 14 tháng 1 năm 1981 9 tháng 3 năm 1986
17 Mário Soares
(1924–2017)
  1986 9 tháng 3 năm 1986 9 tháng 3 năm 1991 Đảng Xã hội chủ nghĩa
1991 9 tháng 3 năm 1991 9 tháng 3 năm 1996
18 Jorge Sampaio
(1939–2021)
  1996 9 tháng 3 năm 1996 9 tháng 3 năm 2001 Đảng Xã hội chủ nghĩa
2001 9 tháng 3 năm 2001 9 tháng 3 năm 2006
19 Aníbal Cavaco Silva
(1939–)
  2006 9 tháng 3 năm 2006 9 tháng 3 năm 2011 Đảng Dân chủ Xã hội chủ nghĩa
2011 9 tháng 3 năm 2011 9 tháng 3 năm 2016
20 Marcelo Rebelo de Sousa
(1948–)
  2016 9 tháng 3 năm 2016 Đương nhiệm Đảng Dân chủ Xã hội chủ nghĩa

Tham khảo sửa

  1. ^ "United Nations Protocol and Liaison Service Public List: Heads of State - Heads of Government - Ministers For Foreign Affairs". Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2016.
  2. ^ Miguel Santos (ngày 23 tháng 9 năm 2015). “E agora um tema sensível: os políticos são mal pagos?”. Observador (bằng tiếng Bồ Đào Nha). Lisbon. Truy cập ngày 12 tháng 10 năm 2016. Todos os salários de detentores de cargos políticos são calculados em função do salário bruto do Presidente da República — 6 668 euros brutos (a que acresce 25% de despesas de representação).Quản lý CS1: postscript (liên kết)
  3. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên ditadura