Telmatherina antoniae
Telmatherina antoniae là một loài cá nước ngọt thuộc chi Telmatherina nằm trong họ Telmatherinidae. Loài này được mô tả lần đầu tiên vào năm 1991.
| Telmatherina antoniae | |
|---|---|
| Tình trạng bảo tồn | |
| Phân loại khoa học | |
| Giới (regnum) | Animalia |
| Ngành (phylum) | Chordata |
| Lớp (class) | Actinopterygii |
| Bộ (ordo) | Atheriniformes |
| Họ (familia) | Telmatherinidae |
| Chi (genus) | Telmatherina |
| Loài (species) | T. antoniae |
| Danh pháp hai phần | |
| Telmatherina antoniae Kottelat, 1991 | |
Từ nguyên sửa
Từ định danh của loài được đặt theo tên của Antionette Kottelat-Kloetzli, là vợ của tác giả Kottelat, vì “sự giúp sức của cô ấy trong toàn bộ quá trình nghiên cứu của dự án này cũng như nhiều dự án khác” (theo lời Kottelat).[2]
Phạm vi phân bố và môi trường sống sửa
T. antoniae là một loài đặc hữu của đảo Sulawesi (Indonesia), và chỉ được tìm thấy ở hồ Matano.[1]
Loài bị đe dọa sửa
Hoạt động khai thác mỏ và khai thác gỗ ven hồ Matano làm ảnh hưởng đến sự sinh sôi của Telmatherina, là những loài mà trứng của chúng phải bám vào thực vật thủy sinh và đá để phát triển. Đập nước xung quanh hồ Matano cũng được cho là đã làm xáo trộn chu kỳ sinh sản của những loài cá trong hồ, nhất là ở khu vực nước nông. Chất thải và nước thải từ các khu định cư gần đó đổ trực tiếp ra hồ, làm tăng mức độ bồi lắng gây ra sự suy giảm chất lượng môi trường sống. Chưa kể, những loài cá xâm lấn, đặc biệt là cá la hán và bầy con lai của nó, đang cạnh tranh và ăn thịt những loài cá đặc hữu trong hồ Matano.[3] Vì vậy, hầu hết những loài Telmatherina đều đang trong tình trạng bị đe dọa, và T. antoniae được xếp vào Loài sắp bị đe dọa.[1]
Mô tả sửa
Chiều dài cơ thể tối đa được ghi nhận ở T. antoniae là 8,5 cm. Loài này có vây lưng và vây hậu môn bo tròn.[4] Nếu dựa vào kích thước cơ thể, T. antoniae được chia thành hai loại: T. antoniae "nhỏ" (chiều dài <5,5 cm và có thân mảnh) và T. antoniae "lớn" (chiều dài >6 cm và có thân to).[5]
T. antoniae là loài đa hình, với ba kiểu hình màu cơ thể được biết đến ở cá đực là màu vàng, màu xanh đen hoặc vàng/xanh (thân xanh vây vàng). Ở nhóm Telmatherina "vây tròn" (bao gồm cả T. antoniae), cá cái có màu xám bạc, có thể hơi ánh màu xanh lam.[5] Ba biến dị kiểu màu ở T. antoniae đực cũng đã được quan sát ở cá cái, nhưng các kiểu màu này ở cá cái có sắc độ và độ sáng kém hơn so với cá đực.[6]
Sinh thái học sửa
Telmatherina sarasinorum đực được biết đến là một loài chuyên ăn trứng của những loài cá khác. Những con T. sarasinorum đực được nhìn thấy đã tán tỉnh và "dụ dỗ" những con T. antoniae cái đẻ trứng, và sau khi T. antoniae cái rời đi, T. sarasinorum đực đã ăn những quả trứng này.[7] T. sarasinorum đực đôi khi cũng bảo vệ một cặp T. antoniae đang giao phối bằng cách chiến đấu với tất cả các loài cá khác đến gần, kể cả những con T. sarasinorum đực khác có ý định giành nguồn trứng với nó.[7]
Tham khảo sửa
- ^ a b c Lumbantobing, D. (2019). “Telmatherina antoniae”. Sách đỏ IUCN về các loài bị đe dọa. 2019: e.T21575A90980028. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-2.RLTS.T21575A90980028.en. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2021.
- ^ Scharpf, Christopher; Lazara, Kenneth J. (2019). “Order Atheriniformes: Families Bedotiidae, Melanotaeniidae, Pseudomugilidae, Telmatherinidae, Isonidae, Dentatherinidae and Phallostethidae”. The ETYFish Project Fish Name Etymology Database. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2021.
- ^ Fabian Herder và cộng sự (2012). “Alien invasion in Wallace's Dreamponds: records of the hybridogenic "flowerhorn" cichlid in Lake Matano, with an annotated checklist of fish species introduced to the Malili Lakes system in Sulawesi” (PDF). Aquatic Invasions. 7 (4): 521–535.
- ^ Ranier Froese và Daniel Pauly (chủ biên). Thông tin Telmatherina antoniae trên FishBase. Phiên bản tháng 10 năm 2023.
- ^ a b Fabian Herder; Julia Schwarzer; Jobst Pfaender; Renny K. Hadiaty; Ulrich K. Schliewen (2006). “Preliminary checklist of sailfin silversides (Teleostei: Telmatherinidae) in the Malili Lakes of Sulawesi (Indonesia), with a synopsis of systematics and threats” (PDF). Verhandlungen der Gesellschaft für Ichthyologie. 5: 139–163.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)
- ^ Pfaender, Jobst; Gray, Suzanne M.; Rick, Ingolf P.; Chapuis, Simone; Hadiaty, Renny K.; Herder, Fabian (2014). “Spectral data reveal unexpected cryptic colour polymorphism in female sailfin silverside fish from ancient Lake Matano” (PDF). Hydrobiologia. 739 (1): 155–161. doi:10.1007/s10750-013-1557-y. ISSN 1573-5117.
- ^ a b Gray, S. M.; McKinnon, J. S.; Tantu, F. Y.; Dill, L. M. (2008). “Sneaky egg-eating in Telmatherina sarasinorum, an endemic fish from Sulawesi” (PDF). Journal of Fish Biology. 73 (3): 728–731. doi:10.1111/j.1095-8649.2008.01949.x. ISSN 1095-8649.
Xem thêm sửa
- Walter, R. P.; Haffner, G. D.; Heath, D. D. (2009). “No barriers to gene flow among sympatric polychromatic 'small' Telmatherina antoniae from Lake Matano, Indonesia”. Journal of Fish Biology. 74 (8): 1804–1815. doi:10.1111/j.1095-8649.2009.02256.x.
- Walter, R. P.; Haffner, G. D.; Heath, D. D. (2009). “Dispersal and population genetic structure of Telmatherina antoniae, an endemic freshwater Sailfin silverside from Sulawesi, Indonesia”. Journal of Evolutionary Biology. 22 (2): 314–323. doi:10.1111/j.1420-9101.2008.01645.x. ISSN 1420-9101.