Chi Cá tra (danh pháp khoa học: Pangasius) là một chi của khoảng 21 loài cá da trơn thuộc họ Cá tra (Pangasiidae).

Chi Cá tra
Thời điểm hóa thạch: Phân đại Đệ Tam – gần đây
Pangasius pangasius ở Thái Lan
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Animalia
Ngành (phylum)Chordata
Nhánh Craniata
Phân ngành (subphylum)Vertebrata
Phân thứ ngành (infraphylum)Gnathostomata
Liên lớp (superclass)Osteichthyes
Lớp (class)Actinopterygii
Phân lớp (subclass)Neopterygii
Phân thứ lớp (infraclass)Teleostei
Liên bộ (superordo)Ostariophysi
Bộ (ordo)Siluriformes
Họ (familia)Pangasiidae
Chi (genus)Pangasius
Valenciennes, 1840
Loài điển hình
Pangasius buchanani
Valenciennes, 1840
Các loài
Xem văn bản
Danh pháp đồng nghĩa
  • Pseudopangasius Bleeker, 1862
  • Neopangasius Popta, 1904
  • Pteropangasius Fowler, 1937
  • Sinopangasius Chang & Wu, 1965

Phân loại

sửa

Vào thời điểm năm 1993, Pangasius là một trong hai chi (cùng với Helicophagus) của họ Pangasiidae. Khi đó, nó được chia ra thành 4 phân chi. Cụ thể:

  • Pangasius phân chi Pangasianodon: Bao gồm P. gigasP. hypophthalmus và được nhận biết do sự thiếu vắng râu hàm dưới, cũng như không có răng ở cá trưởng thành và sự tồn tại của bong bóng một thùy.
  • Pangasius phân chi Pteropangasius: Bao gồm P. micronemaP. pleurotaenia và được nhận biết bằng 4 thùy của bong bóng với thùy cuối có nhiều đoạn.
  • Pangasius phân chi Neopangasius: Bao gồm P. nieuwenhuisii, P. humeralis, P. lithostoma, P. kinabatanganensis, được nhận biết nhờ các răng vòm miệng sắp xếp thành một mảng lớn.
  • Pangasius phân chi Pangasius là phân chi cuối cùng và không có đặc trưng nhận dạng cụ thể, chứa toàn bộ các loài còn lại.[1]

Sự phân chia thành các phân chi như vậy được xác nhận vào năm 2000, ngoại trừ phân chi Neopangasius, được phát hiện ra là đa ngành và là một phần của Pangasius phân chi Pangasius, vì thế chỉ còn lại là 3 phân chi.[1]

Hiện nay các phân chi này được công nhận như là các chi tách biệt. Một số nguồn coi P. gigasP. hypophthalmus thuộc về chi Pangasianodon, còn P. micronemusP. pleurotaenia trong chi Pseudolais (với Pteropangasius là một từ đồng nghĩa).[2]

Các loài

sửa

Các loài được liệt kê theo Ferraris, 2007.[2]

Chuyển đi

sửa
  • Phân chi Pteropangasius Fowler, 1937 (đồng nghĩa của chi Pseudolais Vaillant, 1902 trong Ferraris 2007)
    • Pseudolais micronemus Bleeker, 1847(đồng nghĩa: Pangasius micronemus, P. dezwaani, P. micronema, P. rios): Cá tra
    • Pseudolais pleurotaenia Sauvage, 1878(đồng nghĩa: Pangasius pleurotaenia, P. cultratus, P. fowleri, P. pleurotaenius): Cá xác bầu
  • Phân chi Pangasianodon chuyển thành chi Pangasianodon Chevey, 1931
    • Pangasianodon gigas Chevey, 1931(đồng nghĩa: Pangasius gigas, P. paucidens): Cá tra dầu, đặc hữu của lưu vực sông Mê Kông, đã trở thành khan hiếm do đánh bắt thái quá. Cấm buôn bán quốc tế (CITES I, từ 1 tháng 7 năm 1975; CMS Phụ lục I).
    • Pangasianodon hypophthalmus (Sauvage, 1878)(đồng nghĩa: Pangasius hypophthalmus, P. sutchi, Helicophagus hypophthalmus): Cá tra nuôi. Ở sông Mê Kôngsông Chao Phraya, hiện loài cá này được đưa vào nuôi để làm cá thực phẩm ở quy mô lớn.

Khác

sửa

Hai loài dưới đây có ít thông tin cụ thể:

Chuyển sang họ Schilbeidae có:

Hóa thạch

sửa

Loài hóa thạch duy nhất của chi, P. indicus, được công bố là có niên đại từ phân đại Đệ Tam, có khả năng thuộc thế Eocen.[2]

Hình ảnh

sửa

Chú thích

sửa
  1. ^ a b R. Gustiano; Teugels G. G.; Pouyaud L. (2003). “Revision of the Pangasius kunyit catfish complex, with description of two new species from South-East Asia (Siluriformes; Pangasiidae)”. Journal of Natural History. 37: 357–376.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)
  2. ^ a b c Ferraris, Carl J., Jr. (2007). da trơn_Checklist.pdf “Checklist of catfishes, recent and fossil (Osteichthyes: Siluriformes), and catalogue of siluriform primary types” Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp) (PDF). Zootaxa. 1418: 1–628.[liên kết hỏng]