Tiểu đậu khấu
Tiểu đậu khấu (danh pháp hai phần: Elettaria) là chi thực vật gồm một hoặc hai loài đậu khấu, bản địa Ấn Độ qua Sri Lanka, thường mọc trong các rừng mưa nhiệt đới. Ngoài ra, tiểu đậu khấu cũng được trồng ở Nepal, Việt Nam, Thái Lan và Trung Mỹ.
| Tiểu đậu khấu | |
|---|---|
 | |
| Phân loại khoa học | |
| Giới (regnum) | Plantae |
| (không phân hạng) | Angiospermae |
| (không phân hạng) | Monocots |
| (không phân hạng) | Commelinids |
| Bộ (ordo) | Zingiberales |
| Họ (familia) | Zingiberaceae |
| Phân họ (subfamilia) | Alpinioideae |
| Tông (tribus) | Alpinieae |
| Chi (genus) | Elettaria Maton, 1811 |
| Loài điển hình | |
| Amomum cardamomum L., 1753 | |
| Danh pháp đồng nghĩa | |
| |
Các loài
sửaMột số tác giả coi Elettaria cardamomum là loài duy nhất của chi Tiểu đậu khấu, nhưng một số khác cho rằng những cây ở Sri Lanka thuộc về loài riêng là Elettaria repens Sonner.
Danh sách ghi nhận tháng 12 năm 2020:[1]
- Elettaria cardamomum (L.) Maton, 1811 - Miền nam Ấn Độ.
- Elettaria ensal (Gaertn.) Abeyw., 1959 - Sri Lanka
Chuyển đi
sửaCác loài ngoài khu vực Ấn Độ và Sri Lanka được chuyển sang chi Sulettaria từ năm 2018.[2]
- Elettaria brachycalyx S.Sakai & Nagam. - Sarawak.
- Elettaria kapitensis S.Sakai & Nagam. - Sarawak.
- Elettaria linearicrista S.Sakai & Nagam. - Sarawak, Brunei.
- Elettaria longipilosa S.Sakai & Nagam. - Sarawak.
- Elettaria longituba (Ridl.) Holttum - Sumatra, bán đảo Mã Lai.
- Elettaria multiflora (Ridl.) R.M.Sm. - Sumatra, Sarawak.
- Elettaria rubida R.M.Sm. - Sabah, Sarawak.
- Elettaria stoloniflora (K.Schum.) S.Sakai & Nagam. - Sarawak.
- Elettaria surculosa (K.Schum.) B.L.Burtt & R.M.Sm. - Sarawak.
Thành phần hóa học
sửaCây tiểu đậu khấu chứa 2–8% tinh dầu, thành phần chính gồm 1,8-cineol (20–40%), (+)-α-terpinyl acetat (30–42%), α-terpineol (4–45%), limonen (6%), linalool, linalool acetat...[3]
Thư viện ảnh
sửa-
-
Hạt Tiểu đậu khấu dùng làm gia vị
Chú thích
sửa- ^ Elettaria trong Plants of the World Online. Tra cứu ngày 24-12-2020.
- ^ Axel Dalberg Poulsen, Helena Båserud Mathisen, Mark F. Newman, Marlina Ardiyani, Øystein Lofthusi & Charlotte Sletten Bjoråi, 2018. Sulettaria: A new ginger genus disjunct from Elettaria cardamomum. Taxon 67(4): 725-738, doi:10.12705/674.3
- ^ WHO monographs on selected medicinal plants (PDF). 4. Tây Ban Nha: World Health Organization (WHO). 2009. tr. 64. ISBN 978 92 4 154705 5.
|first=thiếu|last=(trợ giúp)
Liên kết ngoài
sửa
Tư liệu liên quan tới Elettaria tại Wikimedia Commons
Dữ liệu liên quan tới Elettaria tại Wikispecies- University of Melbourne: Sorting Elettaria names
- Germplasm Resources Information Network: Elettaria Lưu trữ 2015-09-24 tại Wayback Machine
- Caldecott, Todd (2006). Ayurveda: The Divine Science of Life. Elsevier/Mosby. ISBN 0-7234-3410-7. Contains a detailed monograph on Elettaria cardamomum (Ela; Cardamom) as well as a discussion of health benefits and usage in clinical practice. Available online at http://www.toddcaldecott.com/index.php/herbs/learning-herbs/469-cardamom Lưu trữ 2013-05-09 tại Wayback Machine
