Lê Ngọc Triển (1927), nguyên là một tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Thiếu tướng. Ông xuất thân từ những khóa đầu tiên tại trường Võ bị Quốc gia do Chính phủ Quốc gia Việt Nam được sự hỗ trợ của Pháp mở ra ở Trung phần với mục đích đào tạo sĩ quan người Việt phục vụ cho Quân đội Quốc gia trong Quân đội Liên hiệp Pháp. Ông đã tuần tự đảm trách từ chỉ huy cấp Trung đội đến Tư lệnh cấp Sư đoàn Bộ binh, ông cũng được cử giữ chức vụ trong lĩnh vực Hành chính như Tỉnh trưởng..., sau cùng chuyển qua lĩnh vực Tham mưu cho đến cuối tháng 4 năm 1975.

Lê Ngọc Triển
Chức vụ

Tham mưu phó Hành quân
Bộ Tổng Tham mưu
Nhiệm kỳ4/1972 – 4/1975
Cấp bậc-Thiếu tướng
Tổng Tham mưu trưởng-Đại tướng Cao Văn Viên
Vị tríBiệt khu Thủ đô

Tư lệnh Sư đoàn 22 Bộ binh
Nhiệm kỳ9/1969 – 2/1972
Cấp bậc-Chuẩn tướng
-Thiếu tướng (6/1970)
Tiền nhiệm-Chuẩn tướng Nguyễn Văn Hiếu
Kế nhiệm-Đại tá Lê Đức Đạt
Vị tríQuân khu II

Chỉ huy trưởng Quân trường Quang Trung
Nhiệm kỳ1/1967 – 9/1969
Cấp bậc-Đại tá
-Chuẩn tướng (6/1968)
Tiền nhiệm-Thiếu tướng Nguyễn Văn Vỹ
Kế nhiệm-Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc
Vị tríBiệt khu Thủ đô

Tham mưu trưởng Tổng cục Quân Huấn
Nhiệm kỳ6/1965 – 1/1967
Cấp bậc-Đại tá
Tổng cục trưởng-Trung tướng Tôn Thất Đính
(1964-1966)
-Thiếu tướng Lữ Lan
(1966-1968)
Vị tríBiệt khu Thủ đô

Trưởng phòng 3 Bộ Tổng Tham mưu
Nhiệm kỳ2/1965 – 6/1965
Cấp bậc-Trung tá
-Đại tá (6/1965)
Tổng tham mưu trưởng-Trung tướng Trần Văn Minh
Vị tríBiệt khu Thủ đô
Nhiệm kỳ11/1963 – 1/1964
Cấp bậc-Trung tá
Tư lệnh Sư đoàn-Thiếu tướng Lâm Văn Phát
Vị tríVùng 4 chiến thuật

Giám đốc Nha Quân Nhu
Nhiệm kỳ7/1962 – 11/1963
Cấp bậc-Trung tá
Tiền nhiệm-Đại tá Tạ Xuân Thuận
Kế nhiệm-Trung tá Hồ Văn Di Hinh
Vị tríBiệt khu Thủ đô
Tỉnh trưởng Phú Yên
Nhiệm kỳ1/1961 – 7/1962
Cấp bậc-Trung tá
Tiền nhiệm-Ông Hồng Dũ Châu
Kế nhiệm-Thiếu tá Dương Thái Đồng
Vị tríVùng 2 chiến thuật

Tư lệnh Lữ đoàn Liên binh
Phòng vệ Phủ Tổng thống
Nhiệm kỳ6/1958 – 1/1961
Cấp bậc-Trung tá
Tiền nhiệm-Trung tá Hoàng Văn Lạc
Kế nhiệm-Trung tá Nguyễn Ngọc Khôi
Vị tríQuân khu Thủ đô

Trung đoàn trưởng Trung đoàn 3
thuộc Sư đoan 1 Bộ binh
Nhiệm kỳ7/1955 – 6/1958
Cấp bậc-Thiếu tá (7/1955)
-Trung tá (6/1957)
Vị tríĐệ nhị Quân khu
(tiền thân Vùng 1 CT)
Thông tin cá nhân
Quốc tịch Hoa Kỳ
 Việt Nam Cộng hòa
Sinh10 tháng 2 năm 1927
Nam Định, Việt Nam
Nơi ởCalifornia, Hoa Kỳ
Nghề nghiệpQuân nhân
Dân tộcKinh
Học vấnTú tài bán phần
Alma mater-Trung học Đệ nhất cấp Nam Định
-Trường Trung học Phổ thông Chu Văn An, Hà Nội
-Trường Võ bị Quốc gia tại Huế
-Học viện Fort Leavenworth, Kansas, Hoa Kỳ
Quê quánBắc Kỳ
Binh nghiệp
Thuộc Quân lực Việt Nam Cộng hòa
Phục vụ Việt Nam Cộng hòa
Năm tại ngũ1949-1975
Cấp bậc Thiếu tướng
Đơn vị Sư đoàn 7 Bộ binh
Sư đoàn 22 Bộ binh
Liên binh Phòng vệ
TTHL Quang Trung
Bộ Tổng tham mưu
Chỉ huy QĐ Liên hiệp Pháp
Quân đội Quốc gia
Quân lực Việt Nam Cộng hòa
Tham chiến-Chiến tranh Đông Dương
-Chiến tranh Việt Nam
Tặng thưởng B.quốc H.chương III[1]

Tiểu sử & Binh nghiệp

sửa

Ông sinh ngày 10 tháng 2 năm 1927, trong một gia đình thương nhân khá giả tại Nam Định, miền Bắc Việt Nam. Ông đã học Trung học chương trình Pháp tại Nam Định, sau chuyển lên Hà Nội học tại Trường Bưởi. Năm 1948, ông tốt nghiệp với văn bằng Tú tài bán phần (Part I).

Quân đội Liên hiệp Pháp

sửa

Tháng 9 năm 1949, thi hành lệnh động viên, ông nhập ngũ vào Quân đội Liên hiệp Pháp, mang số quân: 47/300.908. Theo học khóa 2 Quang Trung ở trường Võ bị Quốc gia Huế, khai giảng ngày 25 tháng 9 năm 1949. Ngày 24 tháng 6 năm 1950 mãn khóa tốt nghiệp với cấp bậc Thiếu úy hiện dịch. Ra trường, ông được phân bổ về đơn vị Bộ binh phục vụ trên khắp chiến trường Bắc Việt với các chức vụ Trung đội trưởng, Đại đội trưởng.

Quân đội Quốc gia Việt Nam

sửa

Quân đội Quốc gia chính thức thành lập vào năm 1950, nhưng mãi đến năm 1952 mới tổ chức được Bộ Tổng tham mưu. Năm 1952, chuyển sang phục vụ Quân đội Quốc gia, ông được thăng cấp Trung úy và được cử theo học khóa cao cấp tai Trung tâm Chiến thuật Hà Nội.[2]

Đầu năm 1953, ông được thăng cấp Đại úy và được chỉ định giữ chức vụ Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn Bộ binh. Đến đầu tháng 1 năm 1954, ông được cử làm Tham mưu trưởng Khu chiến Bùi Chu. Sau đó được cử theo học khóa Chỉ huy Tham mưu tại Hà Nội.

Quân đội Việt Nam Cộng hòa

sửa

Cuối tháng 7 năm 1955, từ Quân đội Quốc gia chuyển sang Quân đội Việt Nam Cộng hòa, ông được thăng cấp Thiếu tá giữ chức vụ Trung đoàn trưởng Trung đoàn 3 thuộc Sư đoàn 1 Bộ binh. Ngày 25 tháng 6 năm 1957, ông được thăng cấp Trung tá tại nhiệm. Giữa năm 1958, ông được lệnh bàn giao chức vụ Trung đoàn trưởng Trung đoàn 3 và thuyên chuyển về Trung ương giữ chức vụ Tư lệnh Lữ đoàn Liên binh Phòng vệ phủ Tổng thống thay thế Trung tá Hoàng Văn Lạc.

Tháng giêng năm 1961, ông được bổ nhiệm chức vụ Tỉnh trưởng tỉnh Phú Yên thay thế ông Hồng Dũ Châu sau khi bàn giao Lữ đoàn Liên binh Phòng vệ lại cho Trung tá Nguyễn Ngọc Khôi[3]. Đến tháng 7 năm 1962, nhận lệnh bàn giao chức vụ Tỉnh trưởng Phú Yên lại cho Thiếu tá Dương Thái Đồng.[4] Ngay sau đó ông được cử vào chức vụ Giám đốc Nha quân nhu thuộc Bộ quốc phòng thay thế Đại tá Tạ Xuân Thuận[5].

Cuối năm 1963, sau cuộc đảo chính Tổng thống Ngô Đình Diệm, nhận lệnh bàn giao Nha Quân nhu lại cho Trung tá Hồ Văn Di Hinh[6], sau đó ông được chỉ định giữ chức vụ Phụ tá Tư lệnh Sư đoàn 7 Bộ binh do Thiếu tướng Lâm Văn Phát làm Tư lệnh. Tháng giêng năm 1964, ông được cử đi du học khóa Chỉ huy Tham mưu cao cấp tại Học viện Fort Leavenworth, Tiểu bang Kansas, Hoa Kỳ.

Tháng 2 năm 1965, ông được chỉ định làm Trưởng phòng 3 trong Bộ Tổng tham mưu do Trung tướng Trần Văn Minh làm Tổng Tham mưu trưởng. Ngày Quân lực lần thứ nhất 19 tháng 6 cùng năm, ông được thăng cấp Đại tá, giữ chức Tham mưu trưởng trong Bộ chỉ huy Tổng cục Quân huấn dưới thời 2 Tổng cục trưởng là Trung tướng Tôn Thất Đính và Thiếu tướng Lữ Lan. Đến tháng 1 năm 1967, ông được chỉ định giữ chức vụ Chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện Quốc gia Quang Trung thay thế Thiếu tướng Nguyễn Văn Vỹ được cử đi làm Tham mưu trưởng Bộ Tổng tham mưu.

Ngày Quân lực 19 tháng 6 năm 1968, ông được thăng cấp Chuẩn tướng tại nhiệm. Tháng 9 năm 1969, nhận lệnh bàn giao Quân trường Quang Trung lại cho Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc, sau đó ông được bổ nhiệm chức vụ Tư lệnh Sư đoàn 22 Bộ binh thay thế Chuẩn tướng Nguyễn Văn Hiếu được cử đi làm Tư lệnh Sư đoàn 18 Bộ binh. Ngày Quân lực 19 tháng 6 năm 1970, ông được thăng cấp Thiếu tướng tại nhiệm.

Cuối tháng 2 năm 1972, ông xin từ nhiệm chức vụ Tư lệnh Sư đoàn 22 Bộ binh vì lý do sức khoẻ, sau đó bàn giao Sư đoàn lại cho Đại tá Lê Đức Đạt. Một tháng sau, ông được chỉ định làm Tham mưu phó Hành quân trong Bộ Tổng tham mưu.

Ngày 30 tháng 4, ông cùng gia đình di tản khỏi Việt Nam. Sau đó sang định cư tại Pomona, miền Nam Tiểu bang California, Hoa Kỳ. Ngày 17 tháng 01 năm 2019, ông qua đời tại California, Hoa Kỳ.

Huy chương

sửa

-Bảo quốc Huân chương đệ tam đẳng
-Được tặng thưởng một số Huy chương quân sự và dân sự khác.

Chú thích

sửa
  1. ^ Bảo quốc Huân chương đệ tam đẳng
  2. ^ Sau 1954, Trung tâm chiến thuật Hà Nội di chuyển vào Nam đặt binh sở ở Sài Gòn và đổi thành trường Đại học Quân sự, năm 1960 dời lên Đà Lạt và đổi tên lần cuối là trường Chỉ huy và Tham mưu. Năm 1971 chuyển về Long Bình, Biên Hòa.
  3. ^ Trung tá Nguyễn Ngọc Khôi sinh năm 1927 tại Quảng Trị, tốt nghiệp khóa 3 Võ bị Đà Lạt. Sau cùng là Đại tá Thị trưởng Thị xã Đà Nẵng.
  4. ^ Thiếu tá Dương Thái Đồng sinh năm 1930 tại Lạng Sơn, tốt nghiệp khóa 5 Võ bị Đà Lạt. Sau cùng là Đại tá Chỉ huy phó Binh chủng Pháo binh.
  5. ^ Đại tá Tạ Xuân Thuận sinh năm 1918, sĩ quan Đồng hóa, về sau giải ngũ cùng cấp.
  6. ^ Trung tá Hồ Văn Di Hinh sinh năm 1928 tại Vĩnh Bình, tốt nghiệp khóa 1 Sĩ quan Trừ bị Thủ Đức, sau cùng là Đại tá Tỉnh trưởng kiêm Tiểu khu trưởng tỉnh Tuyên Đức kiêm Thị trưởng Thị xã Đà Lạt.

Tham khảo

sửa
  • Trần Ngọc Thống, Hồ Đắc Huân, Lê Đình Thụy (2001). Lược sử Quân lực Việt Nam Cộng hòa.