Nhạc cụ

Thiết bị được tạo ra hoặc điều chỉnh để tạo ra âm thanh âm nhạc

Nhạc cụ là những dụng cụ chuyên dùng để khai thác những âm thanh âm nhạc và tạo tiếng động tiết tấu, được sử dụng cho việc biểu diễn âm nhạc. Mỗi nhạc cụ có âm sắc riêng biệt về âm vang, có cường độ âm thanh riêng và âm vực khác nhau. Nhạc cụ xuất hiện gắn liền với lịch sử văn hóa và liên quan tới sự phát triển của nghệ thuật biểu diễn cũng như kỹ thuật chế tạo. Qua quá trình sàng lọc của thực tiễn lịch sử diễn tấu, nhiều nhạc cụ dần mai một. Mặt khác, nhiều loại dần phát triển và ngày càng được hoàn thiện.[1]

Một người chơi ghi ta
Mảnh vỡ của sáo từ xương Kền kền Griffon, hiện vật tìm thấy tại Hang động Vogelherd (40 000 năm tuổi) thuộc Di sản thế giới của UNESCO "hang động và Nghệ thuật đá kỷ Băng hà tại Swabian Jura"
Một số nhạc cụ bộ dây của Trung Quốc và Nhật Bản
Koto - Đàn tranh Nhật Bản
Các nghệ sĩ dùng nhạc cụ dây dùng vĩ, họ vĩ cầm

Căn cứ vào nguồn âm, có thể chia nhạc cụ thành 5 bộ: bộ dây, bộ hơi, họ màng rung, họ tự thân vang và họ điện tử. Tiếp theo, căn cứ vào cách tác động để sinh âm, có thể chia các nhạc cụ trong một họ thành các chi, ví dụ các chi dây có gẩy, cần kéo, gõ. Không như các phân chia tổ, bộ của dàn nhạc giao hưởng phương Tây, nhạc cụ Việt Nam được phân theo nguyên tắc phối hợp âm sắc.[1]

Phân loại

sửa

Phân loại theo nguồn âm

sửa

Phân loại theo âm vực

sửa

Phân loại theo âm vực nhạc cụ

Phân loại theo cách sử dụng

sửa

Các cách phân loại khác

sửa
  • Phân loại theo nguyên liệu: Ở Đông Á nhạc cụ được phân biệt theo nguyên liệu cấu tạo. Hệ thống bát âm (八音, Pinyin bāyīn), phân biệt tám nhóm vật liệu: kim loại (金 kim) (vàng, đồng, thép), đá (石 thạch), sợi (絲 ti) (lụa tơ tằm trước kia, nay dùng dây thép hay dây cước hoặc sợi tổng hợp), tre (竹 trúc), vỏ quả bầu hồ lô (匏 bào), đất sét (土 thổ), da (革 cách) và gỗ (木 mộc)
  • Theo âm sắc
  • theo mục đích: Nhạc cụ của dàn nhạc giao hưởng, nhạc cụ cho trẻ em, nhạc cụ hòa âm, nhạc cụ hiệu ứng,...
  • Theo nguồn gốc văn hóa địa lý (nhạc cụ dân tộc, nhạc cụ địa phương)
  • Theo thể loại âm nhạc (pop, rock, jazz,...)
  • Theo thời kỳ xuất xứ (nhạc cụ thời tiền sử, nhạc cụ cận đại, hiện đại,...)

Nhạc cụ tự chế

sửa

Ví dụ như một số nhạc cụ có giá thành đắt đỏ, chúng ta có thể tận dụng những loại đồ đạc đã qua sử dụng hay rau củ; ví dụ như sáo từ ống nước nhựa, trống từ hộp thiếc, đàn guitar hay violon từ bìa cứng, dây chun và rác thải kim loại, đổ nước ra từng chiếc bát sứ hay thủy tinh với lượng nước khác nhau cho ra bộ nhạc cụ gõ bằng que đũa hay chế tạo bộ nhạc cụ thổi từ những chai lọ mà cũng đổ lượng nước khác nhau cho mỗi chai rồi dùng miệng thổi thì ta sẽ nghe giống sáo ống (pan flute),... Tất cả các loại rác thải có thể sử dụng được, như những thùng phuy, các mảnh kim loại cũ,... đều được tận dụng để tạo nên các nhạc cụ với âm hưởng và giai điệu không thua kém gì các loại nhạc cụ được sản xuất chuyên nghiệp. Ở Việt Nam, nghệ nhân Mai Đình Tới (Thanh Hoá) được coi là bậc thầy về nhạc cụ tự chế.

Xem thêm

sửa

Tham khảo

sửa
  1. ^ a b Nhạc cụ Lưu trữ 2016-08-29 tại Wayback Machine - Bách khoa toàn thư Việt Nam

Liên kết ngoài

sửa
  • “Musical Instruments”. Furniture. Victoria and Albert Museum. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 9 năm 2009. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2008.
  • “Music & Musical Instruments”. More than 5,000 musical instruments of American and European heritage at the Smithsonian. National Museum of American History. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 9 năm 2008. Truy cập ngày 30 tháng 9 năm 2008.