Cà phê mít
Cà phê mít hay cà phê Liberia (danh pháp hai phần: Coffea liberica, đồng nghĩa Coffea excelsa[2]) thuộc họ Thiến thảo.
| Coffea liberica | |
|---|---|
 | |
| Phân loại khoa học | |
| Giới (regnum) | Plantae |
| (không phân hạng) | Angiospermae |
| (không phân hạng) | Eudicots |
| (không phân hạng) | Asterids |
| Bộ (ordo) | Gentianales |
| Họ (familia) | Rubiaceae |
| Tông (tribus) | Coffeeae |
| Chi (genus) | Coffea |
| Loài (species) | C. liberica |
| Danh pháp hai phần | |
| Coffea liberica Hiern | |
| Danh pháp đồng nghĩa[1] | |
| |
Đặc điểm phân biệt
sửaCây cao 2m -5m. Thân, lá và quả đều to, khác biệt hẳn cà phê vối. Do lá to, xanh đậm nhìn xa như cây mít nên gọi là cà phê mít. Cây chịu hạn tốt, ít cần nước tưới nên thường trồng quảng canh. Tuy nhiên do năng suất kém, có vị chua[3] nên không được ưa chuộng và phát triển diện tích.
Ở Việt Nam
sửa.jpg)
Tại Việt Nam cây trồng chủ yếu ở các tỉnh như Nghệ An, Quảng Trị, Gia Lai, Kon Tum là những tỉnh có điều kiện phù hợp cho phát triển cây công nghiệp nhưng không hoàn toàn thuận lợi cho cà phê phát triển. Đây cũng chính là lý do Đắk Lắk và nhất là Buôn Ma Thuột vốn được xem là thủ phủ cà phê nhưng lại có rất ít diện tích trồng loại cà phê này.
Ở Tây nguyên, Cà phê mít thường nở hoa và thu hoạch muộn hơn các loài cà phê khác do đặc điểm là nở hoa nhờ nước mưa, quả thường thu hoạch vào tháng 12 âm lịch, sau khi các loài cà phê khác đã thu hoạch xong. Sản lượng của cà phê mít không lớn, hạt nhân to, thon dài trắng. Cây thường được trồng thuần loài hay làm đai rừng chắn gió cho các lô cà phê vối, thường trồng thành hàng với khoảng cách 5-7m một cây.
Do đặc tính chịu hạn và có sức chống chọi với sâu bệnh cao nên hiện cà phê mít được dùng làm gốc ghép cho các loại cà phê khác rất được các nhà vườn ưa chuộng.
Hạt cà phê mít thường được trộn vào với cà phê vối, cà phê chè khi rang xay để tạo hương vị.
Cà phê mít thường hợp với gu của người châu Âu, các loại cà phê hòa tan theo gu châu Âu thường có tỉ lệ cà phê mít nhiều nên thường có vị chua đặc trưng[cần dẫn nguồn].
Hình ảnh
sửa
Chú thích
sửa- ^ Davis, AP; Govaert R; Bridson DM; Stoffelen P (tháng 12 năm 2006). “An annotated taxonomic conspectus of the genus Coffea (Rubiaceae)”. Botanical Journal of the Linnean Society. 152 (4): 465–512. doi:10.1111/j.1095-8339.2006.00584.x.
- ^ Theo Danh lục các loài thực vật Việt Nam. Tập II (Nguyễn Tiến Bân (chủ biên), 2003), Coffea liberica Hiern, 1876 là danh pháp của cà phê giâu gia/cà phê liber còn Coffea excelsa A. Chev, 1903 hay Coffea dewevrei Wildem & Th. Dur. var. excelsa (A. Chev.) A. Chev. sec. Phamh, 1993 là cà phê mít/cà phê sari. Sách này cũng chú thích: theo Plant Resourse of South-East Asia (PROSEA), Vol.16 (2000) thì Coffea liberica và Coffea excelsa là các danh pháp đồng nghĩa.
- ^ Các giống cà phê hiện đang trồng nhiều ở nước ta?[liên kết hỏng]
Liên kết ngoài
sửa
Tư liệu liên quan tới Coffea liberica tại Wikimedia Commons